بررسی پتانسیل ماهواره‌ی مودیس و سنتینل-5 در برآورد میزان گرد و غبار (مطالعه موردی: استان خوزستان)
محورهای موضوعی : سنجش از دور
حمیدرضا غفاریان
1
(گروه جغرافیا. معاون پژوهشی و آموزشی دانشکده علوم انسانی، دانشگاه یزد، یزد، ایران)
ابوذر کیانی
2
(گروه جغرافیا، معاون پژوهشی و آموزشی دانشکده علوم انسانی، دانشگاه یزد، یزد، ایران)
فهیمه عربی علی آباد
3
(دکتری مدیریت مناطق خشک و بیابانی و پژوهشگر، دانشکده منابع طبیعی و کویرشناسی، دانشگاه یزد)
کلید واژه: تصاویر ماهواره‌ای, ریزگردها, آلاینده‌های هوا, سنتینل-5, ایستگاه‌های آلودگی سنج,
چکیده مقاله :
آلاینده‌های هوا در کلان‌شهرها، چالش جدی برای مدیران است که سلامت شهروندان را تهدید می‌کند و نظارت بر آن یک وظیفه مهم است. به دلیل تعداد محدود ایستگاه‌های نظارت زمینی، بررسی و پایش میزان دقیق آلودگی هوا در مناطق مختلف کشور ناممکن است. در این تحقیق تصاویر ماهواره‌ی سنتینل-5 و سنجنده مودیس برای مطالعه تحلیلی از روند تغییرات زمانی - مکانی میزان گرد و غبار در سطح استان خوزستان استفاده شد. هدف این مطالعه استفاده از داده‌های ماهواره‌ای با وضوح نسبتاً بالا برای پایش محلی کیفیت و میزان آلودگی هوا و بررسی ارتباط تصاویر دو سنجنده سنتینل-5 و مودیس است. در این پژوهش، از کدنویسی در محیط گوگل ارث انجین تصاویر سنتینل 5 و همچنین میانگین گیری AOD مودیس استفاده شد. و یافته‌های تحقیق حاکی از مقادیر قابل‌توجهی AOD در چندین بخش از منطقه مورد مطالعه همچون شهرستان‌های اهواز، آبادان، خرمشهر، بندرماهشهر و باوی است. همچنین میزان کمی ریزگردها در شهرستان‌های جنوب‌شرقی، شرق و شمال‌شرقی استان دیده می‌شود. با توجه به نتایج این تحقیق هر چه از سمت جنوب‌شرقی، شرق و شمال‌شرقی استان حرکت و به سمت بخش‌های جنوب و غرب استان پیش رفت میزان ریزگردها افزایش می‌یابد. با توجه به تجزیه و تحلیل صورت گرفته، همبستگی مثبت بالایی بین تصاویر هر دو سنجنده سنتینل-5 و مودیس در تشخیص میزان گرد و غبار مشاهده شد، که نشانگر امکان استفاده از آن‌ها در پایش این نوع آلاینده در مقیاس کشوری است.
Air pollutants in Iran's metropolitan areas are among the serious challenges for managers, which also threatens the health of citizens. Monitoring air pollution is an important task in public health. Also, the unavailability of ground station data is often prevented due to the lack of network of ground monitoring stations to know the exact amount of air pollution in different parts of the country. Therefore, the use of remote sensing images in continuous monitoring of air pollutants due to their low cost and low manpower, will be appropriate and cost-effective. In this research, Sentinel 5 satellite images and MODIS sensors have been used for analytical study to detect the average trend of changes and spatial distribution of dust in Khuzestan province. The aim of this study was to use relatively high-resolution satellite data for local monitoring of air quality/air pollution and to investigate the relationship between Sentinel and MODIS image sensors. Findings indicate significant amounts of AOD in several parts of the study area such as Ahvaz, Abadan, Khorramshahr, BandarMahshahr and Bavi. Also, a small amount of fine dust is seen in the southeastern, eastern and northeastern cities of the province. According to the results of this research, as we move from the southeast, east and northeast and move towards the southern and western parts of the province, the amount of fine dust increases.
_||_