اعتبارسنجی الگوی حسابرسی زیست‌محیطی جهت توسعه پایدار با رویکرد معادلات ساختاری
محورهای موضوعی : بهداشت، ایمنی و محیط زیست
نوشین دازه
1
,
رضا ستوده
2
*
,
عباسعلی حق پرست
3
,
علیرضا هیراد
4
1 - گروه حسابداری، واحد زاهدان، دانشگاه آزاد اسلامی، زاهدان، ایران.
2 - گروه مالی و حسابداری، دانشکده علوم انسانی، دانشگاه میبد، میبد، ایران.
3 - گروه حسابداری، واحد زاهدان، دانشگاه آزاد اسلامی، زاهدان، ایران.
4 - گروه حسابداری، واحد خاش، دانشگاه آزاد اسلامی، خاش، ایران.
کلید واژه: توسعه پایدار, زیست‌محیطی, حسابرسی,
چکیده مقاله :
چکیده مبسوط
مقدمه: توسعه پایدار یک مفهوم جامع محسوب می‌شود که عناصری همچون رشد اقتصادی، عدالت اجتماعی و حفاظت از محیط زیست را در بر می‌گیرد. این مفهوم، بر تعادل میان نیازهای کنونی و حفظ منابع برای نسل‌های آینده تأکید دارد. در این زمینه، الگوی حسابرسی مورد اشاره، چارچوبی منسجم ارائه می‌دهد که به سازمان‌ها امکان می‌دهد تا عملکرد زیست‌محیطی خود را به طور مؤثر نظارت کرده و بهبود بخشند، از این‌رو، ابزار مناسبی برای دستیابی به اهداف توسعه پایدار است. هدف از انجام پژوهش حاضر، اعتبار سنجی الگوی حسابرسی زیست محیطی جهت توسعه پایدار با رویکرد معادلات ساختاری می باشد.
مواد و روش‌ها: روش پژوهش به صورت آمیخته (کیفی و کمی) و در سال 1403 صورت گرفته است. در بخش کیفی از طریق روش مصاحبه با 20 نفر از خبرگان و اشباع نظری به روش نظریه داده بنیاد، در بخش کمی جهت اعتبار سنجی الگو از طریق توزیع پرسشنامه محقق ساخته بین 384 نفر از اعضای هیأت علمی و حسابرسان دیوان محاسبات کشور با استفاده از روش معادلات ساختاری صورت گرفت.
نتایج و بحث: نتایج پژوهش حاکی از آن است که الگوی حسابرسی زیست‌محیطی برای توسعه پایدار، اعتبار لازم را برای پیاده‌سازی در حرفه حسابرسی دارا می‌باشد. بنابراین، این الگو در زمینه توسعه پایدار سازمان‌ها کاربرد دارد و در راستای دستیابی به اهداف سازمانی، نقش مؤثری ایفا می‌نماید.
نتیجه‌گیری: ابعاد حوزه عملکرد رفتار سازمانی، حوزه عملکرد رفتار فردی و حوزه عملکرد رفتار اجتماعی حسابرسان می تواند در توسعه پایدار با اهداف بین‌المللی پایداری و ارتقای عملکرد سازمان‌ها در حوزه مسئولیت‌های زیست‌محیطی، حائز اهمیت باشند.
Introduction: Sustainable development is a comprehensive concept that encompasses elements such as economic growth, social justice, and environmental protection. This concept emphasizes the balance between current needs and preserving resources for future generations. In this context, the mentioned audit model provides a coherent framework that allows organizations to effectively monitor and improve their environmental performance, hence, it is a suitable tool for achieving sustainable development goals. The purpose of the present study is to validate the environmental audit model for sustainable development with a structural equation approach.
Materials and Methods: The research method was mixed (qualitative and quantitative) and was conducted in 2025. In the qualitative part, it was conducted through interviews with 20 experts and theoretical saturation using the grounded theory method. In the quantitative part, the model was validated by distributing a researcher-made questionnaire among 384 faculty members and auditors of the Court of Accounts using the structural equation method.
Results and Discussion: The results of the study indicate that the environmental audit model for sustainable development has the necessary credibility to be implemented in the auditing profession. Therefore, this model is applicable in the field of sustainable development of organizations and plays an effective role in achieving organizational goals.
Conclusion: The dimensions of the performance domain of organizational behavior, the performance domain of individual behavior, and the performance domain of social behavior of auditors can be important in sustainable development with international sustainability goals and improving the performance of organizations in the field of environmental responsibilities.
Abbaszadeh, A. , Ghanbari, M. , Jashidi Navid, B. and Masoudi, J. (2024). identifying the factors influencing ethic oudit by grounded theory. Journal of Management Accounting and Auditing Knowledge, 13(50), 61-72. [In Persian]. https://www.jmaak.ir/article_22265.html?lang=fa
Bertolini, L., & Zanoni, M. (2015). The role of ethical values in the auditor's decision-making process. International Journal of Auditing, 19(2), 312-327. https://www.researchgate.net/publication/319203719_Auditor_Ethical_Decision_Making
Buchbinder, P. (2014). The auditor's ethical decision-making process: A literature review. Accounting and Business Research, 44(3), 335-358. https://www.researchgate.net/publication/319203719_Auditor_Ethical_Decision_Making
Gee, S. B.; Matthew, J. C.; & J. Beveridge (2012). “Measuring Outcomes in Mental Health Services for Older People: An Evaluation of the Health of the Nation Outcome Scales for Elderly People”, International Journal of Disability, Development and Education, 57 ( 2). 155-174. https://doi.org/10.1080/10349121003750711
Ghaseminezhad, E. and Banimahd, B. (2020). The Effect of Social Conservatism on Professional Skepticism of the Auditors Independent: a Test of Personality Psychological Theory. Financial Accounting Knowledge, 7(3), 1-27. [In Persian]. https://doi.org/10.30479/jfak.2020.12763.2637
Hajiha, Z. and Hemasian Kashani, Z. (2024). Presenting a model to increase the quality of audit documentation based on moral intelligence, spiritual intelligence and behavioral background of audit partners. Financial Accounting Knowledge, 11(1), 1-30. [In Persian]. https://doi.org/10.30479/jfak.2024.19655.3148
Hosseinpoor S, kheradyar S, khozain A, mohamadi nodeh F. The Effect of Mental Health and Perfectionism on Ethical Accounting Decision Making with the Mediating Role of Procrastination. aapc 2021; 6 (11) :93-121. [In Persian]. URL: http://aapc.khu.ac.ir/article-1-968-fa.html
Hurley, P. J. (2019). “Ego Depletion and Auditors’ JDM Quality”, Accounting, Organizations and Society, 77. 1-12. https://doi.org/10.1016/j.aos.2019.03.001
Kamyabi, Y. , Malekian, E. and Javady Nia, A. (2023). Investigating the Role of Professional Experience and Skepticism in Reducing the Effect of Information Presentation on the Quality of Auditors 'Judgment: A Experimental Study of Auditors' Behavior. Financial Accounting Knowledge, 10(2), 1-37. [In Persian]. https://doi.org/10.30479/jfak.2022.17268.3009
Kalbers, L. P. and W. J. Cenker (2008). “The Impact of Exercised Responsibility, Experience, Autonomy, and Role Ambiguity on Job Performance in Public Accounting”, Journal of Managerial, 20 (3). 327-347. https://www.jstor.org/stable/40604614
Molanazari M, Geramirad F. Scientific flow analysis of behavioral accounting research in Web of Science database. aapc 2022; 6 (12) :27-55. [In Persian]. URL: http://aapc.khu.ac.ir/article-۱-۱۰۶۸-fa.html
Rogelberg, S. G. and R. Reiter-Palmon (2007). “The Encyclopedia of Industrial and Organizational Psychology”, Available at: http:// works.bepress.com/roni_reiterpalmon/4. [Online] [9 February 2015] https://books.google.com/books?hl=en&lr=&id=fKk5DQAAQBAJ&oi=fnd&pg=PP1&dq=Rogelberg,+S.+G.+and+R.+Reiter-Palmon+(2007).+%E2%80%9CThe+Encyclopedia+of+Industrial+and+Organizational+Psychology%E2%80%9D,+Available+at:+http://+works.bepress.com/roni_reiterpalmon/4.+%5BOnline%5D+%5B9+February+2015%5D&ots=C4H7XY0zlX&sig=9Uoy2ymlmvj3j7LTNex9_48EDX8#v=onepage&q&f=false
Salehi Dashti, M., & Saedi (Ph. D.), R. (2020). Investigating the Effects of Work and Social Stress Factors on Job Performance of Auditors. Journal of Health Accounting, 9(1), 41-60. [In Persian]. https://doi.org/10.30476/jha.2020.80242.1252
Schomerus, G. G.; Schwahn, C. C.; Holzinger, A. A.; Corrigan, P. W.; Grabe H. J.; Carta, M. G.; and M. C. Angermeyer (2012). “Evolution of Public Attitudes about Mental Illness: A Sys- Hematic Review and Meta‐Analysis”, Acta Psychiatrica Scandinavica, 125 (6). 440-452. https://doi.org/10.1111/j.1600-0447.2012.01826.x
Vallerand, R. J. (2012). “The Role of Passion in Sustainable Psychological Well-Being”, Psychology of Well-Being: Theory Research and Practice, 2 (1), .3-21. https://doi.org/10.1186/2211-1522-2-1
rostami, M. , mahmoodi, M. and mohaghegh, A. (2025). Assessing the Impact of Environmental Auditing Components on Sustainable Development. Journal of Management Accounting and Auditing Knowledge, (), -.
https://doi.org/10.22034/jmaak.2025.78108.4438