ارزیابی فعالیت ضد میکروبی اسانس گیاه بادرنجبویه (Melissa officinalis) روی باکتری های غذازاد
محورهای موضوعی : آلودگی میکروبی مواد غذائیسلمان حیدریان 1 , مهرداد عطایی کچویی 2 , صادق موسوی فرد 3 , فریبرز معطر 4
1 - گروه گیاهان دارویی، واحد شهرکرد، دانشگاه آزاد اسلامی، شهرکرد، ایران
2 - گروه گیاهان دارویی، واحد شهرکرد، دانشگاه آزاد اسلامی، شهرکرد، ایران.
3 - گروه علوم باغبانی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه لرستان، خرم آباد، ایران
4 - گروه فارماکولوژی، دانشکده داروسازی، دانشگاه علوم پزشکی اصفهان، اصفهان، ایران
کلید واژه: اسانس, بادرنجبویه, اثرات ضد میکروبی, باکتری های غذازاد,
چکیده مقاله :
بادرنجبویه گیاهی طبی با خصوصیات ضدمیکروبی است. مطالعه حاضر به منظور ارزیابی اثرات ضدمیکروبی اسانس بادرنجبویه روی باکتری های غذازاد انجام پذیرفت. اندام هوایی بادرنجبویه تهیه و پس از تایید توسط کارشناسان برای تهیه اسانس استفاده شد. قطر هاله عدم رشد باکتری های لیستریا مونوسایتوژنز، سالمونلا تیفی موریوم، اشریشیا کلی و استافیلوکوکوس اورئوس با استفاده از روش دیسک گذاری ارزیابی و با آنتی بیوتیک ها مقایسه شد. حداقل غلظت ممانعت کننده از رشد (MIC) و حداقل غلظت کشندگی (MBC) اسانس بادرنجبویه روی باکتری های مورد نظر ارزیابی شد. Citronellal (4/14 درصد) و Caryophyllene oxide (11 درصد) مهم ترین ترکیبات شناسایی شده بودند. قطر هاله عدم رشد باکتری ها در برابر اسانس بادرنجبویه رنجی معادل 42/0 ± 93/3 تا 17/1 ± 23/15 میلی متر داشتند. استفاده از غلظت 4 میلی گرم/میلی لیتر از اسانس بادرنجبویه سبب ایجاد بیشترین قطر هاله عدم رشد استافیلوکوکوس اورئوس (27/0 ± 70/14 میلی متر)، اشریشیا کلی (29/0 ± 33/10 میلی متر) و سالمونلا تیفی موریوم (52/0 ± 18/10 میلی متر) شد. اثرات ضد میکروبی اسانس بادرنجبویه وابسته به دوز بود (05/0 P<). کمترین و بیشترین میزان MIC و MBC اسانس بادرنجبویه برای استافیلوکوکوس اورئوس (به ترتیب 25/1 و 5/2) و سالمونلا تیفی موریوم (به ترتیب 10 و 20) بدست آمد. قطر هاله عدم رشد باکتری های تیمار شده با اسانس بادرنجبویه در مقایسه با بسیاری از آنتی بیوتیک ها، بیشتر اما از ونکومایسین کمتر بود. اسانس بادرنجبویه می تواند به عنوان یک ماده با خصوصیات ضدمیکروبی خصوصا در فیلم های خوراکی استفاده شود.
Melissa officinalis is a medicinal plant with high antimicrobial properties. The present study was performed to evaluate the antimicrobial effects of Melissa officinalis essential oil on food-borne bacteria. Melissa officinalis aerial parts were prepared and after approval by experts used to prepare essential oils. The diameter of the growth inhibition zone of Listeria monocytogenes, Salmonella typhimurium, Escherichia coli and Staphylococcus aureus was assessed using disk diffusion and compared with antibiotics. The minimum inhibitory concentration (MIC) and the minimum bacterial concentration (MBC) of Melissa officinalis essential oil were evaluated on the target bacteria. Citronellal (14.4%) and Caryophyllene oxide (11%) were the most important compounds identified in Melissa officinalis essential oil. The diameter of the growth inhibition zone of the bacteria against Melissa officinalis essential oil ranged from 3.93±0.42 to 15.23±1.17 mm. Application of 4 mg/ml concentration of Melissa officinalis essential oil caused the largest diameter of the growth inhibition zone of Staphylococcus aureus (14.70±0.27 mm), Escherichia coli (10.33±0.29 mm) and Salmonella typhimurium (10.18±0.52 mm). The antimicrobial effects of Melissa officinalis essential oil were dose-dependent (P <0.05). The lowest and highest levels of MIC and MBC of Melissa officinalis essential oil were obtained for Staphylococcus aureus (1.25 and 2.5, respectively) and Salmonella typhimurium (10 and 20, respectively). The diameter of the growth inhibition zone of bacteria treated with Melissa officinalis essential oil was higher than that of many antibiotics, but lower than that of vancomycin. Melissa officinalis essential oil can be used as a substance with antimicrobial properties, especially in food films.
_||_