مدل جامع ارزیابی عملکرد مدارس با الگوی تلفیقی (کارت امتیازی متوازن- تحلیل پوششی دادها)

محورهای موضوعی : مدیریت نوآوری های آموزشی

بهناز مهاجران ¹ , علیرضا قلعه ای ² , عین الله رحمانی ³

1 - عضو هیات علمی
2 - عضو هیات علمی
3 - دانشجو

تاریخ دریافت : 1394/02/01 تاریخ پذیرش : 1394/02/30 تاریخ انتشار : 1394/06/29

کلید واژه: کلید واژه ها: ارزیابی عملکرد, کارت امتیازی متوازن, تحلیل پوششی دادها, آنتروپی شانون, تاپسیس,

چکیده مقاله :

این پژوهش درصدد رفع مشکل فوق از طریق ارائه مدل جامع، برای رتبه بندی مبتنی بر عملکرد در آموزش و پرورش با رویکرد تلفیقی: موردی از مدارس متوسطه نظری، و اجرای آن باشد.با نمونه گیری طبقه ای- خوشه ای انتظارات ذی نفعان کلیدی، شامل دانش آموزان، معلمان، مدیران، اولیا و کارشناسان متوسطه نظری به وسیله مصاحبه و پرسشنامه باز پاسخ با یک سوال (انتظارات شما از مدرسه چیست؟) و تحلیل محتوای جواب ها با رویکرد کارت متوازن احصا گردید. سپس، از طریق گروهی از متخصصان و کارشناسان و مدیران، انتظارات ذینفعان و شاخص های ادبیات مطالعاتی در قالب پرسشنامه محقق ساخته در قالب رویکرد کارت متوازن پاسخ داده شد. نتایج حاصل شده، در قالب مدل جدید کارت امتیازی متوازن، تدوین، خوشه بندی و نام گذاری شدند. این مقاله از نظر هدف، کاربردی و از نظر ماهیت گردآوری پس رویدادی (علی- مقایسه ای) و از جنبه گردآوری دادها برای تعیین شاخص های ارزیابی عملکرد پیمایشی با استفاده از روش دلفی و در رتبه بندی مدارس از نوع توصیفی- ریاضی است. روش گردآوری اطلاعات در این پژوهش کتابخانه ای- میدانی است. جامعه آماری این پژوهش کلیه دبیرستان های عادی نظری شهری استان قزوین بوده و روش نمونه گیری برای پاسخ گوئی به پرسشنامة تعیین شاخص های عملکرد مدارس، به صورت سرشماری است.مدل ارزیابی متوازن طراحی شده، تفاوت عمده ای با الگوی کارت امتیازی متوازن دارد. مدل پیشنهادی رتبه بندی مدارس نظری از دو قسمت توصیفی و ریاضی تشکیل شده است. این مدل با بهره گیری از الگوی کارت امتیازی متوازن شکل توسعه یافتۀآن است. براساس یافته‌های این مدل می‌توان در مورد مناسب بودن متغیرهای مورد بررسی برای سنجش سازه‌ها و احتمالاً کنار گذاشتن خرده مقیاس های بی معنی هر سازه با دقت بسیار بیشتری نسبت به مدل اولیه تصمیم گیری نمود. مقادیر ریشه دوم برآورد واریانس خطای تقریب ، نیز در مدل اشباح شده به مقدار قابل قبول رسیده است؛ لذا می‌توان پارامتر های برآورد شده در مدل اشباح شده را به لحاظ آماری قابل اتکا دانست و از آن جهت تطابق پذیری نشانگرها با سازه‌های مورد مطالعه استفاده نمود. داده‌های مقادیر محاسبه شده تی برای هر یک از بار های عاملی هر نشانگر باقی مانده با سازه یا متغیر پنهان خود بالای 96/1 است؛ لذا می‌توان هم سویی خرده مقیاس های پرسشنامه برای اندازه گیری مفاهیم را در این مرحله معتبر نشان داد. این پژوهش با ساختار عاملی و زیربنای نظری تحقیق برازش مناسبی دارد و این بیانگر همسو بودن عوامل با سازه‌های نظری است.

منابع و مأخذ:

منابع

فارسی

·         _{آرامش، م. آرامش، ر. (۱۳۹۳). ارزیابی کارایی و رتبه‌بندی مدارس با استفاده از تکنیک های DEA وAHP، اندیشگان، تهران.}

• اولیاء، م ص. (1389). طراحی سیستم ارزیابی عملکرد. مراکز پژوهشی وابسته به وزرات علوم، تحقیقات و فناوری. تهران: دفتر بررسی و ارزیابی پژوهشی وزرات علوم، تحقیقات و فناوری.


• دادخواه، س. امینی، م ت. فروزنده دهکردی، ل ال. (1392). طراحی نقشه راهبرد برای موسسات علمی پژوهشی غیردولتی بر اساس مدل کارت امتیازی متوازن مطالعه موردی: جهاد دانشگاهی. فصلنامه مدیریت توسعه. دوره 26. شماره 1.پیاپی83. صص108-87.


• رحمانی، ا. (1392). ارزیابی عملکرد مدارس با مدل ترکیبی کارت امتیازی متوازن (BSC) و تحلیل پوششی داده های بازه ای (IDEA)، کنفرانس بین المللی مدیریت، چالشها و راهکارها، شیراز


• شاهمرادی، م ع. (1383). ارزیابی عملکرد داده های تابعه یک مجتمع صنعتی با استفاده از کارت امتیازی متوازن. پایان نامه کارشناسی ارشد. دانشگاه تهران-دانشکده فنی.


• نمازی، م. (1382). تکامل ارزیابی متوازن. هفتمین سمینار حسابداری ایران. دانشکده مازندران. بابلسر.


• مهرگان، م ر. دهقان نیری، م. (1388). ترکیب کارت امتیازی متوازن و برنامه ریزی آرمانی جهت تبیین و توسعه راهبردی دانشکده های مدیریت استان تهران. فصلنامه بصیرت. سال هفدهم. شماره 45. صص53-39.


• مومنی، م. (1385). مباحث نوین تحقیق در عملیات. انتشارات دانشگاه تهران، چاپ اول


• معظمی گودرزی، م ر. جابرانصاری، م ر. معلم، آ. شکیبا، م. (1393). کاربرد تحلیل پوششی داده ها (تحلیل پوششی دادها) در ارزیابی کارایی نسبی و رتبه بندی شعب بانک رفاه استان لرستان و مقایسه نتایج آن با روش تاپسیس. فصلنامه پژوهش های اقتصادی (رشد و توسعه پایدار). سال چهاردهم. شماره اول.صص126-115


• میرکمالی، س م. (1376). کنکاش در بهره‌وری و ارایه الگو برای اندازه‌گیری ، فصلنامه مدیریت در آموزش و پرورش، انتشارات مدرسه، شماره 28، ص، 49


• هومن، ح ع. (۱۳۸۴). مدل یابی معادلات ساختاری با کاربرد نرم افزار لیزرل، انتشارات سمت، چاپ اول.

انگلیسی

Kaplan, R. S& Norton D. P. (2001). The Strategy-Focused Organization, Harvard School Press