بررسی رابطه بین عدالت سازمانی با اعتماد سازمانی و رفتار مدنی سازمانی مدیران گروه های آموزشی واحد های منطقه یک دانشگاه آزاد اسلامی
محورهای موضوعی : مدیریت نوآوری های آموزشی
سیروس حدادنیا
1
,
حجت اله فانی
2
,
سید احمد هاشمی
3
1 - عضو هیات علمی
2 - عضو هیات علمی
3 - عضو هیات علمی
کلید واژه: اعتماد سازمانی, واژه های کلیدی: عدالت سازمانی, رفتار مدنی سازمانی, مدیران گروه,
چکیده مقاله :
چکیده: هدف این پژوهش بررسی رابطه بین عدالت سازمانی با اعتماد سازمان و رفتار مدنی سازمانی می باشد. پژوهش به روش توصیفی (پیمایشی) می باشد. جامعه آماری، کلیه مدیران گروه های آموزشی واحد های منطقه یک دانشگاه آزاد اسلامی به تعداد 315 نفر در سال 90-91 می باشد. که تعداد 118 نفر از آنها با بهره گیری از روش نمونه گیری تصادفی ساده، به عنوان نمونه آماری تحقیق انتخاب شدند. از سه پرسش نامه ی عدالت سازمانی، اعتماد سازمانی و رفتار مدنی سازمانی، به عنوان ابزار پژوهش استفاده گردید که ضریب پایایی پرسش نامه ها به ترتیب 831/0، 828/0، 884/0 بر آورد شدند. برای تجزیه و تحلیل داده ها از روش های آماری ماتریس ضریب همبستگی، رگرسیون ساده و چند گانه و تحلیل مسیر استفاده شد. نتایج نشان داد که: 1. بین ابعاد عدالت سازمانی بر اعتماد سازمانی و رفتار مدنی سازمانی رابطه معنادار مثبت وجود دارد. 2. بین عدالت سازمانی، رفتار مدنی سازمانی و اعتماد سازمانی رابطه مثبت وجود دارد،3. بین بعد نوع دوستی و احترام، وظیفه شناسی، فضیلت و جوانمردی از ابعاد رفتار مدنی سازمانی با عدالت سازمانی رابطه معنادار مثبت وجود دارد و 4. بین بعد صلاحیت و بعد قابلیت اعتماد و خیر خواهی از ابعاد اعتماد سازمانی با ابعاد عدالت سازمانی رابطه معنادار مثبت وجود دارد.
Abstract The purpose of this study is to examine the relationship between Organizational justice and Organizational Trust and Organizational Behaviour Citizenship. The research method is descriptive (surveying). The population consists of 315 heads of different departments of Islamic Azad University (region one) in 2010-11. 118 of whom were selected through simple random sampling. Three questionnaires of Organizational justice, Organizational Trust, and Organizational Citizenship Behaviour were used as the study instruments. Their reliability was estimated as 0.831, 0.828, and 0.884 respectively. For data analysis, SPSS, and the statistical methods of correlation coefficient matrix, simple and multiple regressions and path analysis were used. The findings showed (a) there is a positive significant relationship between the components of Organizational justice, Organizational Trust and Organizational Behaviour Citizenship; (b) There is a positive relationship between Organizational justice, Organizational Trust, and Organizational Citizenship Behaviour; (c) There is a positive relationship between the Trust of friendship and respect, duty, virtue and generocity of the civic dimensions of organizational behavior, and (d) there is a positive relationship between the Competence, Reliability, and benevolence of the dimensions of organizational trust and organizational justice.
منابع فارسی
اشجع، آ. ( 1387). رابطه مشارکت در تصمیم گیری و اعتماد با رفتار مدنی سازمانی، هویت و عدالت سازمانی در مجتمع فولاد مبارکه اصفهان، پایان نامه، استاد راهنما: ابوالقاسم نوری، حمیدرضا عریضی استاد مشاور: حسین سماواتیان، دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی اصفهان.
اعتباریان، ا و احمدی پناه، آ. (1389). رابطه بین عدالت سازمانی ادراک شده و وجدان کاری کارکنان دانشگاه آزاد اسلامی واحد خوارسگان (اصفهان)، فصل نامه رهبری و مدیریت آموزشی. سال چهارم. سماره 2. تابستان89. ص.23.
بهاری فر، علی(1389). بررسی پیامدهای ارزشی های اخلاقی سازمان(با مطالعه عدالت سازمانی، تعهد سازمانی و رفتار شهروندی سازمانی)، دو ماهنامه توسعه انسانی پلیس، سال هفتم، شماره 28، فروردین 1389.
بهلولی، ز. (1389). بررسی عدالت سازمانی بر رفتار شهروندی سازمانی کار کنان دانشگاه آزاد اسلامی واحد تبریز، مجله فراسوی مدیریت. سال چهارم. شماره 14. پاییز 89. ص. 73-108.
جواهری کامل، م. (1388). تاثیر عدالت سازمانی، رابطه رهبر- عضو، اعتماد و توانمندسازی روان شناختی بر رفتارهای شهروندی سازمانی، دو ماهنامه توسعه انسانی پلیس، سال ششم، شماره 3 (پیاپی 24) .
حسین زاده، ع و ناصری، م. (1386).عدالتسازمانی، ماهنامه علمی آموزشی، تهران. - تدبیر، سال هجدهم، اسفند ماه 86 ، شماره 190 ،ص. 18 – 23.
زارعی متین، ح. (1388). نقش مولفه های فرهنگ سازمانی در اعتماد سازی: بررسی روابط بین ابعاد فرهنگی گلوب (GLOBE) و اعتماد سال چهارم (شماره15), ص. 145-178 .
سید جوادین، ر و فراحی ، م. م و طاهری عطار، غ. (١٣٨٧). شناختنحوة تأثیر گذاریابعادعدالتسازمانیبرجنبههایگوناگونرضایتشغلیوسازمانی،مجلة مدیریت بازرگانی، دورة ١، شمارة ١.
طبرسا، غ. ع. (1389). عواملمؤثربررفتارشهروندیسازمانیدریکبیمارستاننظامی، مجله طب نظامی، دوره 12، شماره2، ص.93-99.
مردانی حموله، م و حیدری، ه. (1388). بررسی رابطه عدالت سازمانی با رفتار مدنی در کارکنان بیمارستان، مجله اخلاق وتاریخ پزشکی، 2(2): 58-47.
نعامی، ع. ز و شکرکن، ح. (1383).بررسیروابطسادهوچندگانهعدالتسازمانیباخشنودیشغلیدرکارکنانیکشرکتصنعتی، مجله دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی دانشگاه شهید چمران اهواز، دوره سوم، سال یازدهم، شماره های ١ و ٢.
هاشمی شیخ شبانی ، س. ا. (1388). رابطه عدالت سازمانی اداراک شده و انگیزه های رفتار مدنی سازمانی با رفتار مدنی سازمانی در یک سازمان صنعتی، مجله دست آوردهای روانشناختی علوم تربیتی و روانشناسی، دانشگاه شهید چمران اهواز، زمستان 1388، دوره چهارم، سال 3-16، شماره 2، ص. 219-236.
یعقوبی، م. (1388).رابطهیعدالتسازمانیبارضایتشغلیوتعهدسازمانیدربینکارکنانبیمارستانهایمنتخبدانشگاهعلومپزشکیاصفهان، فصلنامه علمی-پژوهشی مدیریت سلامت، تهران. دوره 12 ، شماره 35 ، بهار 88 ، ص. 32-25 .
منابع انگلیسی
Abu Elanain H. M., 2010, Testing the Direct and Indirect Relationship Between Organizational Justice and Work Outcomes in a Non-Western Context of the UAE, Journal of Management Development, Vol. 29, No. 1 , pp. 5-27.
Aryee, S., 2004, Exchange Fairness and Employee Performance: An Examination of the Relationship Between Organizational Politics and Procedural Justice, Organizational Behavior and Human Decision Processes, Vol. 94, No. 1, PP. 1-14.
Atkinson, S. and Butcher, D., 2003, Trust in Managerial Relationship, Journal of Managerial Psychology; Vol. 18. No. 4, pp. 283-304.
Baired, A., and Amand, R., 1995, Trust within the Organization, Monograph, Issue1.
Beugre, C. D., 1998, Implementing Business Process Reengineering: The Role of Organizational Justice, Journal of Applied Behavioral Science, Vol. 34, No. 3, pp. 347-361.
Bienstock, C. C., DeMoranville, C. W., and Smith R. K., 2003, Organizational Citizenship Behavior and Service Quality, Journal of Service Marketing, Vol. 17, pp.357-378.
Bijilsma, K. and Koopman, P., 2003, Introduction: Trust within Organization, Personal Review, Vol. 32, No. 5.
Chu, J., and Kessler, S. R., 2008, Employees' Distributive JusticePerceptions and Organizational Citizenship Behaviors: A SocialExchange Perspective, Review of Business Research, Vol. 8, No. 6.
Cohen A., 2006, The Relationship between Multiple Commitmentsand OrganizationalCitizenshipBehavior in Arab and Jevish Cultur, Journal of vocational Behavior.Vol. 69, No. 1, PP. 105-118.
Colquitt, J. A., 2001, The Dimensionality of Organizational Justice: AConstruct Validation of a Measure, Journal of Applied Psychology, Vol. 86, pp. 386-400.
DeNicolis-Bragger, J., Rodriguez-Srednicki, O., Kutcher, E. J., Indovino, L., and Rosner, E., 2005, Work-Familiy Conflict, Work-Familiy Culture and Organizational CitizenshipBehavior Among Teachers, Journal of Business and Psychology, Vol. 20, No. 2, PP. 303-324.
Dennis, R. S., 2004, Servant Leadership Theory: Development of the Servant Leadership Theory Assessment instrument, A Dissertation Presented for the Degree Doctor of Philosophy Strategic Human Resource Management Perspective, Journal of Technology Management , Vol. 4, No. 2, pp. 180-187.
Eberline, R., and Tatum, Ch., 2005, Organiza-Tional Justice and Decision Making (When Good Interactions Are Not Enough), Management De-Cision, Vol. 43, No. 7/8, pp.1040-1048.
Elanain, HM., 2010, Work Locus of Control and Interactional Justice as Mediators of the Relationship Between Openness toExperience and Organizational Citizenship Behavior, Cross Cultural Management, An International Journal, Vol. 17, No. 2, pp. 170-92.
Erturk, A., 2007, Increasing Organizational Citizenship Behaviors of Turkish Academicians, Mediating Role of Trust. Journal Manag Psychol, Vol. 3, pp. 257-70.
Erturk, A., 2007, Increasing Organizational Citizenship Behaviors of Turkish Academicians, Mediating Role of Trust inSupervisor on the Relationship Between Organizational Justice and Citizenship Behaviors, Journal of Managerial Psychology, Vol. 22, No. 3, pp. 257-70.
Farahbod, farzin and et al., 2012, Organizational Citizenship Behavior: The Role of Organizational Justice and Leader–Member Exchange, Interdisciplinary Journal of Contemporary Research in Business, January 2012, Vol 3, No. 9, pp. 893.
Galford, R., and Drapeau. A., 2007, The Trusted Leader; Available at www.quickmba.com. Proposal of Managemet; Vol. 18, No. A, pp. 250-259.
Joseph, E. E., and Winston, B. E., 2005, A Correlation of Servant Leadership, Leader Trust, Organizational Trust, Leadership & Organization Journal, Vol. 26, No. 1, pp. 6-22.
Korkmaz, T. and Arpaci, E., 2009, Relationship of Organizational Citizenship Behavior with Emotional Intelligence, Procedia Social and Behavioral Sciences, Vol. 1, pp. 2432–2435.
Li, L., 2005, The Effects of Trust and Shared Vision on Inward Knowledge Transfer in Subsidiaries’ Intra- and Inter-Organizational Relationships, Int. Bus. Rev., No. 14, pp. 77-95.
Liao, H and Rupp, D. E., 2005, The Impact of Justice Climate and Justice Orientation on Work Outcomes: Across-Level Multifoci Framework, Journal of Applied Psychology, Vol. 90, pp. 242-256.
Mayer, R. C., J. H. Davis and D. E. Schoorman., 1995, An Intergrative Model of Organizational Trust, Academy of Management Review, Vol. 20, No. 3, pp. 709-34.
Meyer, J. P., Allen, N. J., and Smith, C. A., 1999, Commitment to Organizations andOccupations, Journal of Applied Psychology, No. 78, pp. 438-551.
Park, W. Y., Yoon, SH., 2009,The Mediating Role of Organizational Citizenship Behavior Between Organizational Justice andOrganizational Effectiveness in Nursing Organizations, Journal Korean Acad Nurs, Vol. 39, No. 2, pp. 229-36.
Podsakoff, P. M., 2000, Organizational Citizenship Behaviors: A Critical Review of the Theoretical and Empirical Literature and Suggestions for Future Research, Journul Manag, Vol. 26, pp. 513-63.
Robbins, S. P., 2006, Management of Organizational Behavior Translated by F. Omidwaran, Tehran, Nashr Mehrban Publication (in Persian).
Shafiipoormotlagh, F., 2011, Assessment Model of Organizational Justice and Organizational Trust for Education, Quarterly Journal of New Approaches in Educational Administration. Marvdasht Islamic Azad University. Year - Vol. 4, No. 8, pp. 1-20.
Toosi, M. A., 2002, Organizational Excellence, Tehran, Center for Governmental Management Training (in Persian).
Taşdan, M., and Yılmaz K., 2009, Organizational Citizenship and Organizational Justice in Turkish Primary Schools, Journal of Educational Administration, Vol. 47, No. 1, pp. 108-126.
Zhang, L., Nie, T., and Luo, Y., 2009, Matching Organizational Justice With Employment Modes,Strategic Management Journal, Vol. 29, No. 3, pp. 337-342.