طراحی الگوی برنامه درسی تربیت دانشجو معلم شایسته محور با تمرکز بر رویکرد حل مسئله

محورهای موضوعی :

لیلا مویدعابدی ¹ (دانشجوی دکتری، گروه تربیت و مشاوره، واحد تهران مرکزی، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران.)
علی اکبر خسروی بابادی ² (دانشیار، گروه تربیت و مشاوره، واحد تهران مرکزی، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران.)
حمیدرضا رضازاده بهادران ³ (استادیار، گروه تربیت و مشاوره، واحد تهران مرکزی، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران.)
علیرضا عصاره ⁴ (استاد، گروه علوم تربیتی، دانشگاه تربیت دبیر شهید رجایی، تهران، ایران.)

تاریخ دریافت : 1400/06/22 تاریخ پذیرش : 1400/10/04 تاریخ انتشار : 1400/11/01

کلید واژه: برنامه درسی, الگو, دانشجو معلم, شایسته محور, رویکرد حل مسئله,

چکیده مقاله :

پژوهش حاضر با هدف طراحی الگوی برنامه درسی تربیت دانشجو معلم شایسته محور با تمرکز بر رویکرد حل مسئله انجام پذیرفت. روش پژوهش به صورت کیفی می‌باشد که بدین منظور داده‌ها با روش کیفی، جمع‌آوری و تحلیل شده اند. در این راستا کلیه متون، مقالات مجلات، همایش‌های معتبر و کتب معتبر به‌ منظور استخراج ابعاد، مؤلفه‌ها و شاخص‌های برنامه درسی تربیت دانشجو معلم شایسته محور با تمرکز بر رویکرد حل مسئله به شیوه تحلیل مضمون مورد بررسی قرار گرفته و داده‌های کیفی جمع‌آوری گشتند. پس از محاسبه روایی و پایایی پرسشنامه محقق ساخته از ابعاد، مؤلفه‌ها و شاخص‌های به‌دست‌آمده، مدل برنامه درسی تربیت دانشجو معلم ارائه شد. براساس نتایج این مدل 5 شاخص مدل برنامه درسی تربیت دانشجو معلم عبارت‌اند از (1) بُعد مبانی که شامل مؤلفه‌های دانشی، نگرشی، اخلاقی اعتقادی، روان‌شناختی، رفتاری و مکانی زمانی می باشد. (2) بُعد اهداف که شامل مؤلفه‌های ارتقاء ویژگی‌های فردی، ارتقاء ویژگی‌های اجتماعی، ارتقاء ویژگی‌های مهارتی، ارتقاء ویژگی‌های ذهنی و توسعه حرفه‌ای می‌باشد. (3) بُعد محتوا که شامل مؤلفه‌های محتوای دانشی یا شناختی، محتوای کاربردی، محتوای انگیزه‌بخش، محتوای معنادار و محتوای تکالیف می‌باشد. (4) بُعد راهبردهای یاددهی یادگیری که شامل مؤلفه‌های یادگیری مشارکتی، توسعه شناخت، کاوشگری به شیوه محاکم قضایی، پیش سازماندهنده ها، تفکر استقرایی، بازی‌های فکری، کاوشگری اجتماعی، یادگیری تسلط یاب، یادگیری با برنامه، سیستم‌های مفهومی، راهبردهای رسانه‌ای، روش ایفای نقش، یادگیری تلفیقی، یادگیری اکتشافی، مهارت آموزش کاوشگری، راهبردهای تفکر عمومی، کاوشگری اجتماعی و کاوشگری علمی می‌باشد. (5) بُعد ارزشیابی که شامل مؤلفه‌های ارزشیابی پایانی، ارزشیابی دانشی، ارزشیابی عملی_مهارتی، ارزشیابی چیستی، ارزشیابی عملکردگرا و ارزشیابی فرایند محور می‌باشد.

چکیده انگلیسی:

The present study aims to design a curriculum model of merit-based student training with a focus on problem solving approach. The research method is qualitative. For this purpose, data were collected and analyzed by qualitative method. Also, in order to extract the dimensions, components, and indicators of the merit-oriented student training curriculum focusing on the problem-solving approach, all valid texts, journals and conferences, as well as valid books were analyzed and qualitative data were collected. After assaeeing the validity and reliability of the researcher-made questionnaire from the obtained dimensions, components and indicators, the model of merit-oriented student training curriculum was presented with a focus on problem solving approach. Based on the results of this model, 5 indicators of the teacher-student curriculum model are identified: 1) the basic dimension includes the following components: knowledge-based, attitudinal, belief-based, moral, psychological, behavioral and temporal -spatial. 2) The dimension of goals includes the following components: promotion of individual characteristics, promotion of social characteristics, promotion of skill characteristics, promotion of mental characteristics and professional development .3) the content dimension includes the following components: knowledge or cognitive content, applied content, motivational content, meaningful content and assignment content. 4) Learning-teaching strategies include these components: participatory learning, cognition development, judicial exploration, pre-organizers, inductive thinking, mind games, social exploration, mastery learning, programmatic learning, conceptual systems, media strategies,role-playing method, integrated learning, exploratory learning, exploratory teaching skills, public thinking strategies, social exploration and scientific exploration .5) The evaluation dimension includes these components: final evaluation, knowledge evaluation, practical-skill evaluation, essence evaluation, performance-oriented evaluation and process-oriented evaluation.