شناسایی فرایندهای مدل برنامه درسی مطالعات اجتماعی دوره ابتدایی براساس رویکرد چندفرهنگی

محورهای موضوعی : مدیریت نوآوری های آموزشی

زمان باقرزاده وشکی ¹ (دانشجوی دکتری تخصصی، گروه برنامه ریزی درسی، واحد رودهن، دانشگاه آزاد اسلامی، رودهن، ایران.)
اصغر شریفی ² (استادیار گروه مدیریت آموزشی، واحد رودهن، دانشگاه آزاد اسلامی، رودهن، ایران.)
علیرضا چناری ³ (استادیار گروه مدیریت آموزشی، واحد رودهن، دانشگاه آزاد اسلامی، رودهن، ایران.)

تاریخ دریافت : 1400/07/13 تاریخ پذیرش : 1400/08/23 تاریخ انتشار : 1400/08/23

کلید واژه: برنامه درسی, دوره ابتدایی, مطالعات اجتماعی, رویکرد چند فرهنگی,

چکیده مقاله :

پژوهش حاضر با هدف شناسایی فرایندهای مدل برنامه درسی مطالعات اجتماعی دوره ابتدایی براساس رویکرد چندفرهنگی انجام پذیرفت. روش پژوهش از نظر هدف به‌صورت کاربردی و از نظر شیوۀ گردآوری داده‌ها به‌صورت توصیفی_پیمایشی می‌باشد. جامعه آماری این پژوهش در بخش کمی و کیفی متشکل کلیه کارکنان سازمان پژوهش و برنامه‌ریزی آموزشی به تعداد حدود 340 نفر می‌باشد. حجم نمونه در بخش کیفی با استفاده از اصل اشباع نظری، تعداد 14 نفر تعیین شد. در بخش کمی نیز با استفاده از فرمول کوکران و خطای 05/0 تعداد 181 نفر به‌عنوان نمونه تعیین شدند. روش نمونه‌گیری در بخش کیفی روش نمونه‌گیری در بخش کیفی به‌صورت هدفمند می‌باشد. در بخش کمی روش نمونه گیری نیز از روش نمونه‌گیری تصادفی_طبقه‌ای استفاده شد. ابزار تحقیق در بخش کیفی شامل مصاحبه نیمه سازمان‌یافته بود که به‌عنوان مطالعات اکتشافی از آن‌ استفاده شد. ابزار تحقیق در بخش کمی عبارت است از پرسش‌نامه محقق‌ساخته 90 سؤالی که با مرور مبانی ‌نظری، مبانی عملی و نتایج مصاحبه‌های اکتشافی (با کدگذری باز و محوری متون مصاحبه اکتشافی) تدوین گشت. نتایج نشان دادند که پس از تحلیل عاملی اکتشافی از مجموع 30 مقوله اولیه با 90 مفهوم که از مبانی نظری و مصاحبه استخراج شدند، 90 مفهوم در 15 مقوله قرار گرفتند. مقوله‌ها در شرایط گوناگون عبارت‌اند از شرایط علّی، شرایط زمینه‌ای، شرایط مداخله‌گر، راهبردها و پیامدها. نتایج پژوهش حاضر حاکی از اهمیت شناسایی فرایندهای مدل برنامه درسی مطالعات اجتماعی بوده که براساس آن پیشنهاد می‌گردد از نتایج این پژوهش در بهبود برنامه درسی مطالعات اجتماعی دوره ابتدایی بر اساس رویکرد چندفرهنگی استفاده شود.

چکیده انگلیسی:

The aim of this study is to identify the processes of the curriculum model based on the multicultural approach for social studies course in elementary schools. The research method was applied in terms of purpose and descriptive-survey in terms of data collection. The statistical population of this research in the quantitative and qualitative part includes all employees of the Educational Research and Planning Organization, whose number is estimated at about 340 people. Using the principle of theoretical saturation, the sample size in the qualitative section has been determined 14 people. In the quantitative part, using Cochran's formula and with an error of 0.05, the sample includes 181 people. The sampling method is purposive in the qualitative part and the stratified random sampling method is used in the quantitative part. The qualitative research tools included semi-organized interviews that were used as exploratory studies. In the quantitative part, the research tool is a researcher-made, 90-item questionnaire that is compiled by reviewing the theoretical and practical foundations as well as the results of the exploratory interviews (through open and axial coding of exploratory interview texts). The results showed that out of a total of 30 initial categories with 90 concepts that were extracted from theoretical foundations and interviews, after exploratory factor analysis, 90 concepts were divided into 15 categories. The categories in different situations are: causal conditions include three categories, Background conditions include three categories ,Intervention conditions include three categories, Strategies include three categories Outcomes include three categories .The results indicate the importance of identifying the processes of the social studies curriculum model and they are suggested to be used to improve the elementary school social studies curriculum based on a multicultural approach.