بررسی وجوه مشترک آموزه‏ های عرفانی مولوی و اوشو

کاکاوند قلعه‏ نویی*, فاطمه; گذشتی, محمدعلی

کد مقاله : 522598 بازدید : 353 صفحه: 237 - 256

20.1001.1.20084420.1395.12.42.8.1

نوع مقاله: پژوهشی

بررسی وجوه مشترک آموزه‏ های عرفانی مولوی و اوشو

محورهای موضوعی : اسطوره

فاطمه کاکاوند قلعه&rlm; نویی* ¹ , محمدعلی گذشتی ²

1 - دانش آموخته دکتری زبان و ادبیات فارسی دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکز
2 - دانشیار زبان و ادبیات فارسی دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکز

تاریخ دریافت : 1395/03/03 تاریخ پذیرش : 1395/03/03 تاریخ انتشار : 1395/03/01

کلید واژه: ادبیات, مولوی, مکتب ‏های عرفانی, جنبش ‏های معنوی, اشو,

چکیده مقاله :

آدمی از ابتدای خلقت تاکنون، به دنبالی راهی برای شناخت آفریدگار بوده است. ظهور و گسترش مکتب های مختلف عرفانی نشان دهنده این نیاز بشری است. ایران از دیرباز، مهد فرهنگ و عرفان بوده و ادبیات ما همواره از غنای کافی برای پاسخ گویی به این نیاز برخوردار بوده است، اما بازنگری آموزه های عرفانی و بیان آنها به نحوی که با زبان و درک انسان امروزی هماهنگ باشد، ضروری است.تعالیممولانا منبع الهام اندیشمندان بسیاری در سراسر جهان بوده است و ردپای آموزه های او را می توان در بسیاری از جنبش های معنوی معاصر یافت.در این مقاله،کوشش شده است آموزه های عرفانی مولانا با دیدگاه های اشو مقایسه و وجوه مشترک آنها بررسی شود. حاصل این پژوهش این است که بسیاری از آموزه ها و تعالیم عرفانی اشو، به شکل سنتی، در عرفان اسلامی مولوی وجود دارد؛ تعالیمی که انسان امروزی را به سرچشمه زلال معنویتهدایت می کند و او را با اندیشه های متعالی عرفانی سیراب می سازد.

چکیده انگلیسی:

From the beginning of the creation, man seeks a way to know his creator. Appearing and development of mystical schools refers to this need. From way back, Iran has been a cradle of mysticism and culture, and the rich Persian literature has expressed ample mystical and cultural concepts. But it is necessary to review mystical doctrines to coordinate them with the ways of thinking of modern man. The teachings of Jalāl al-Din Rūmi have been inspiring for many thinkers throughout the world and we can see the traces of his ideas in some contemporary spiritual movements. In the present article, the attempt has been made to compare common themes in mystical thoughts of Rūmi and teachings of Osho. The results of the research show that many of teachings of Osho can be found in mysticism of Rūmi, and these teachings can guide the modern man to reach to spirituality and exalted mystical state.

منابع و مأخذ:

اشو. 1382.راز بزرگ.ترجمة روان کهریز. چسوم. تهران: باغ نو.

ــــ. 1381.عشق،رقص زندگی. ترجمة بابک ریاحی‌پور و فرشید قهرمانی. چهفتم. تهران: آویژه.

ـــ. 1380. مراقبه،هنر وجد و سرور. ترجمة فرامرز جواهری‌نیا. تهران: فردوس.

انصاری، قاسم. 1384. مبانی عرفان وتصوف. چ سیزدهم. تهران: دانشگاه پیام نور.

بدیعی، مریم. 1381.«شادی‌های ملی ایرانی و جشن‌های زردشتی».یادنامة سروش پیر مغان.

تفضلی، ابوالقاسم. 1382. سماع. تهران: زریاب.

حسن‌زاده، صالح. 1388. «فهم و برداشت مولانا از خدا، جهان و انسان».فصلنامة فلسفه و کلام اسلامی آینه معرفت.س7. ش18.

زرّین‌کوب، عبدالحسین.1388. «عارف و عامی در رقص و سماع».همایش بین‌المللی اندیشه‌های جهانی مولانا جلال‌الدین محمد بلخی. ش1(9).

سجّادی، سید‌جعفر.1383. فرهنگ اصطلاحات و تعبیرات عرفانی. چ هفتم. تهران: طهوری.

سلطانی، منظر و سعید پورعظیمی.1390. «سماع، موسیقی و معنی‌گریزی در غزل مولوی.»دوفصلنامة پژوهش‌نامه عرفان. س3.ش5.

شایگان، داریوش.1356. ادیان و مکتب‌های فلسفی هند. تهران: امیرکبیر.

شیمل، آن‌ماری.1382. شکوه شمس. چ چهارم. تهران: علمی و فرهنگی.

ضیایی، انور. 1389. «تقابل عقل و عشق در مثنوی مولانا و حدیقه سنایی».اندیشه‌های ادبی. ش2(4).

عسکری، علی.1386. «تعبیرات و اصطلاحات مولانا از عقل در مثنوی معنوی».پیک نور.ش5(3).

فرهمند، محمد. 1388. «سماع مولوی و قاعده حرکت در آن». ادیان و عرفان. ش5 (19).

فعالی، محمدتقی.1390. آفتاب و سایه‌ها. چ دهم. تهران: عابد.

ـــــــــــــــــ. 1388. نگرشی بر آرا و اندیشه‌های اشو.تهران: عابد.

گراوند، سعید و سعیده صباحی. 1391. «مقام تسلیم در مثنوی و گیتابهاشیه».فصلنامة علمی-پژوهشی ادبیات عرفانی و اسطوره‌شناختی دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران جنوب. س8. ش29.

مظاهری سیف، حمیدرضا.1389. آسیب‌شناسی معنویت‌های نوظهور. تهران: صهبای یقین.

مولوی بلخی، جلال‌الدین محمد. 1375. مثنوی معنوی. تصحیحرینولد نیکلسون. چ سوم. تهران:بهنود.

نصرتی، عبدالله و فرشاد عربی.1391. «سماع در مثنوی مولوی و اللمع سراج».فصلنامة علمی پژوهشی زبان و ادب فارسیادب و عرفان. ش3(11).

وکیلی، هادی و سید‌مرتضی مبلغ. 1390. «تبیین جهان‌شناختی سماع». دو فصلنامة پژوهش‌نامه عرفان. س2. ش4.

همایی، جلال‌الدین. 1374. مولوی‌نامه. چ هشتم. تهران: هما.

همتی، حجت‌الله. 1391. «با مولوی در گذار از جلوه هزارنقش آفرینش». فصلنامة علمی-پژوهشی ادبیات عرفانی و اسطوره‌شناختی دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران جنوب. س8. ش29.

References

’Askari, ’Ali. (2007/1386SH). “Ta’birāt o estelāhāt-e Mowlānā az ’aghl dar masnavi-ye ma’navi”. Peyk-e Nour. No. 5(3).

Ansāri, Ghāsem. (2005/1384SH). Mabāni-ye ’erfān va tasavvof. 13^th ed. Tehrān: Enteshārāt-e Dāneshgāh-e Payām-e Nour.

Badi’I, Maryam. (2002/1381SH). “Shādi-hā-ye melli-ye Irāni va jashn-hā-ye zardoshti”. Yādnāmeh Soroush-e Pir-e Moghān.

Fa’’āli, Mohammad Taghi. (2009/1388SH). Negareshi bar ārā’ o andisheh-hā-ye Osho. 1^st ed. Tehrān: Enteshārāt-e ’Ābed.

Fa’āli, Mohammad Taghi. (2011/1390SH). Āftāb o sāyeh-hā. 10^th ed. Tehrān: Enteshārāt-e ’Ābed.

Farahmand, Mohammad. (2009/1388SH). “Samā’-e Mowlavi va ghā’edeh harekat dar ān”. Adyān o ’Erf ān. No. 5(19).

Gerāvand, Sa’eid va Sa’eideh Sabāhi. (2012/1391SH). “Maghām-e taslim dar masnavi va gitābehāshiyeh”. Azad University Quarterly Journal of Mytho-Mystic Literature. Year 8. No. 29.

Hasan-zādeh, Sāleh. (2009/1388SH). “Fahm o bardāsht-e Mowlānā az khodā, jahān va ensān”. The Quarterly Journal of Āyeneh Ma’refat. 7^th year. No. 18.

Hemmati, Hojjatollāh. (2012/1391SH). “Bā Mowlavi da gozār az jelveh hezār naghsh-e āfarinesh. Azad University Quarterly Journal of Mytho-Mystic Literature. Year 8. No. 29.

Homāei, Jalal-eddin. (1994/1374SH). Mowlavi-nāmeh. 8^th ed. Tehran: Homā.

Mazāheri Seif, Hamid Rezā. (2012/1391SH). Āsib-shenāsi ma’naviyat-hā-ye now-zohour. 1^st ed. Tehrān: Enteshārāt-e Sohabā-ye Yaghin.

Mowlavi‚ Jalāl-oddin Mohammad. (1996/1375SH). Masnavi-ye Ma’navi. Ed. by Reynold Nicholson. 5^th ed. Tehrān: Hermes.

Nosrati, ’Abdollāh va Farshād ’Arabi. (2012/1391SH). “Samā’ dar masnavi Mowlvi va al-loma’ Serāj”. Adab o ’Erfān. No. 3(11).

Osho. (2001/1380SH). Morāghebeh: honar-e vajd o sorour (Meditation: The Art ofEcstasy). Tr. by Farāmarz Javāheri Niyā. 1^st ed. Tehrān: Enteshārāt-e Ferdows.

Osho. (2002/1381SH). ’Eshgh, raghs, zendegi (Love, Life, Laughter). Tr. by Bābak Riyāhi-pour, Farshid Ghahramāni. 7^th ed. Tehrān: Nashr-e Āvizheh.

Osho. (2003/1382SH). The Great Secret: Talks on the Songs of Kabir. Tr. by Ravān Kahriz. 3^rd ed. Tehrān: Nashr-e Bāgh-e Now.

Sajjādi, S. Ja'far. (1994/1373SH). Farhang-e estelahāt o ta'birāt-e ’erfāni. 7^th ed. Tehran: Tahouri.

Schimmel, Anne-Marie. (2003/1382SH). Shokouh-e Shams (The Triumphal Sun: A Study of the Works of Jalaluddin Rumi). Tr. by Hassan Lāhouti. 4^thed. Tehran:’Elmi o Farhangi.

Shāyegān, Dāryoush. (1977/1356SH). Adyān o maktab-hā-ye falsafi-ye Hend. 1^sted.Tehran: Amirkabir

Soltāni, Manzar va Sa’eid Pour-’Azimi. (2011/1390SH). “Samā’, mousighi va ma’ni-gorizi dar ghazal-e Mowlavi”. Pazhouhesh-nāmeh ’Erf ān. Year 3. No. 5.

Tafazzoli, Abolghāsem. (2003.1382SH). Samā’. 1^st ed. Tehrān: Enteshārāt-e Zaryāb.

Vakili, Hādi va Seyyed Mortezā Moballegh. (2011/1390SH). “Tabyiin-e jahān-shenākhti samā’”. Pazhouhesh-nāmeh ’Erf ān. Year 2. No. 4.

Zarrinkoub, ’Abdolhossein. (2009/1388SH). “ ’Aref o ’āmi dar raghs o samā’ ”. The International Conference of Mowlānā’s Global Thoughts.

Ziyāei, Anvar. (2010/1389SH). “Taghābol-e ’aghl o ’eshgh dar masnavi-ye Mowlānā va hadigheh Sanāei”. Andisheh-hā-ye Adabi. No 2(4).

_||_