زیبایی‌شناسی زبان در نوبت سوم کشف‌الاسرار
محورهای موضوعی : اسطوره
فرشید وزیله
1
(مربی دانشگاه آزاد اسلامی ـ واحد صحنه)
کلید واژه: کشف‌الاسرار, زبان, بلاغت, خلاف آمد, هنجارگریزی,
چکیده مقاله :
آنچه بیش از هر چیز در نتیجة تحقیق در سبک ادبی بخش سوم کشف‌الاسرار به چشم می‌خورد، کشف توازن‌های بسیار موسیقایی (لفظی و معنوی) در بند بند این پیکرة نگارین است: توازن‌ها و نگارگری‌هایی از نوع سجع، جناس، تناسب و طباق و ... . حال آنکه با تأملی ژرف‌تر درمی‌یابیم که حضور شیوه‌ها و شگردهای تازه‌تر اما پنهانی است که افزون بر شیوه‌های پیدای قاعده‌افزایی، سبب سحرانگیزی و دلربایی هر چه بیشتر نثر میبدی شده است.در این گفتار با ذکر نمونه‌هایی از مجلدات ده‌گانة این اثر بر این باوریم که شاید انواع شیوه‌های هنجارگریزی زبان ـ به ویژه هنجارگریزی نحوی ـ و شگردهایی چون خلاف‌آمد، غافلگیری، عکس، متناقض‌نما و ...، بیش از شیوه‌های مرسوم بلاغت سنتی در شکل‌گیری زبان مؤثر و مهیج نویسندة توانای این اثر کارگر افتاده است؛ شیوه‌های تازه‌ای که حاصل جست‌وجو در ظرفیت‌های بالقوه و بی‌انتهای پنهان زبان است.
Kashf al-Asrār va Oddato al Abrār (The Unveiling of the Secrets), written by Rashid al-Din Maybodi in 525 AH, is the first systematic commentary on Qurān in Persian language. Each chapter of this book contains three different levels: Level 1: Persian translation of Qurān. Level 2: Common and exoteric commentary, covering major gramma-tical, historical, ethical, and juridical matters. Level 3: Mystical commentary, including sayings, poetry and stories of the Sufi masters. This article reviews only level 3 and tries to examine the figures of speech – rhyming, antistasis, decorum, and antithesis – by showing the samples from the book.
_||_