نگارة ماندالا، ریختار ساخت اسطوره، حماسة اسطوره‌ای و عرفان
محورهای موضوعی : اسطوره
بهروز اَتونی
1
(استادیار زبان و ادبیات فارسی دانشگاه آزاداسلامی ـ واحد قم)
کلید واژه: دبستان نقد اسطوره‌شناختی ژرفا, دبستان نقد اسطوره‌شناختی برون‌روانی, کهن‌نمونة خود», ماندالا,
چکیده مقاله :
ماندالا، دایره‌های تو در تو و درهم تنیده‌ای است که از دایره‌ای مهین آغاز، و به دایره‌ای کهین به فرجام می‌آید و این دایره‌های تو در تو دست کم برای فراهم آمدن حواس (تمرکز حواس) و دست بالا برای نشان دادن مرکز روان، یعنی خود به‌کار برده می‌شود. این نگارة آن سری و جادویی، در باور ما، ریختار (= فرمول) ساخت اسطوره، حماسة اسطوره‌ای و عرفان است، و حتی با نگاهی فراگیر، ریختارِ ساخت همه هستی است که ما در این جُستار با پیش کشیدن کهن‌نمونه‌ای نامزد به خود و پیوند دادن آن با نگارة ماندالا، بحث‌هایی دربارة رویا، مرکز در اسطوره، کارکرد آیین‌ها، سفر هفت‌خوانی قهرمان و زینه‌های (=مراحل) هفت‌گانة رازوری را با نگاهی نو فراروی می‌گسترانیم