فراتحلیلی بر ویژگی های روانشناختی و رفتار رانندگی به منظور ارایه نقشه راه آینده پلیس در پیشگیری از سوانح رانندگی

محورهای موضوعی : آینده پژوهی

پرویز فداکار گبلو ¹ , مهدی مولایی یساولی ² , سید مسلم موسوی پناه ³

1 - دانشگاه علامه طباطبائی تهران
2 - دانشگاه علامه طباطبائی تهران
3 - عضو هیئت علمی دانشگاه علوم انتظامی امین

تاریخ دریافت : 1400/06/28 تاریخ پذیرش : 1400/08/15 تاریخ انتشار : 1401/09/01

کلید واژه: شاخص‌ Q, فراتحلیل, سوانح رانندگی, شاخص I2, رفتار رانندگی, ویژگی‌های روانشناختی,

چکیده مقاله :

زمینه: از آنجایی که اولویت‌بندی در سیاست‌ها با توجه به ظرفیت‌های موجود، محدود است. بنابراین ضرورت دارد پژوهشی جامع که میزان نقش متغیرهای روانشناختی در رفتار رانندگی را بررسی کند، انجام گیرد.هدف: این پژوهش با هدف بهره‌گیری از شیوه‌های نوین پژوهش، تحت عنوان فراتحلیل به تحلیل و ترکیب نتایج پژوهش‌های صورت گرفته در حوزه رفتار رانندگی و ویژگی‌های روانشناختی پرداخته است تا بدین طریق، نقشه راهی را در راستای پیشگیری از سوانح رانندگی ارائه نمایید.روش: جامعه‌ی آماری این پژوهش، تحقیقات انجام شده پیرامون رفتار رانندگی بین سال‌های 89 تا 99 می‌باشد. که اطلاع دقیقی از تعداد آنها در دسترس نبود و 25 پژوهش در زمینه‌ی رفتار رانندگی انتخاب شد. روش تحقیق این پژوهش، روش فراتحلیل می‌باشد. یافته ها: تمام این پژوهش‌ها از نظر معناداری انداز اثر مورد تحلیل قرار گرفتند و از شاخص r پیرسون جهت محاسبه اندازه اثر استفاده شد. تجزیه ‌و ‌تحلیل نتایج پژوهش‌های مورد بررسی با استفاده از مدل اثرات تصادفی نشان داد که اندازه اثر کل متغیرهای روانشناختی اثرگذار در رفتار رانندگی برابر با 32/0 بود. همچنین بررسی ناهمگونی نتایج با استفاده از شاخص‌های Q و I2 نشان داد که تفاوت معنی‌داری بین اندازه اثرهای بدست‌آمده در پژوهش‌های مختلف وجود ندارد. نتیجه گیری: پیشنهاد می‌شود در راستای پیشگیری از سوانح رانندگی، به ویژگی‌های روانشناختی رانندگان توجه ویژه‌ای شود و در ارائه صلاحیت رانندگی در کنار آزمون‌های کتبی و مهارتی رانندگی، ابزاری جهت ارزیابی ویژگی‌های روانشناختی رانندگان استفاده شود و برنامه‌های علمی و مدونی جهت بهبود ویژگی‌های روانشناختی رانندگان پرخطر ایجاد گردد.

چکیده انگلیسی:

Background: Because policy prioritization is limited by existing capacities. Therefore, it is necessary to conduct a comprehensive study that examines the role of psychological variables in driving behavior. Objective: This research aims to use new research methods, under the title of meta-analysis, to analyze and combine the results of research in the field of driving behavior and psychological characteristics in order to provide a roadmap for the prevention of traffic accidents. Methods: The statistical population of this study is the research on driving behavior between the years 89 to 99. Exact information on their number was not available and 25 studies on driving behavior were selected. The research method of this research is meta-analysis method. Findings: All these researches were analyzed in terms of effect size and Pearson r index was used to calculate the effect size. Analysis of the results of the research using a random effects model showed that the total effect size of the psychological variables affecting driving behavior was 0.32. Also, the heterogeneity of the results using Q and I2 indices showed that there is no significant difference between the size of the effects obtained in different studies. Conclusion: It is suggested that in order to prevent traffic accidents, special attention should be paid to the psychological characteristics of drivers and to provide a driving competency along with written tests and driving skills, a tool should be used to assess the psychological characteristics of drivers. Develop scientific programs to improve the psychological characteristics of high-risk drivers.

منابع و مأخذ:
_||_

Background: Because policy prioritization is limited by existing capacities. Therefore, it is necessary to conduct a comprehensive study that examines the role of psychological variables in driving behavior.
Objective: This research aims to use new research methods, under the title of meta-analysis, to analyze and combine the results of research in the field of driving behavior and psychological characteristics in order to provide a roadmap for the prevention of traffic accidents.
Methods: The statistical population of this study is the research on driving behavior between the years 89 to 99. Exact information on their number was not available and 25 studies on driving behavior were selected. The research method of this research is meta-analysis method.
Findings: All these researches were analyzed in terms of effect size and Pearson r index was used to calculate the effect size. Analysis of the results of the research using a random effects model showed that the total effect size of the psychological variables affecting driving behavior was 0.32. Also, the heterogeneity of the results using Q and I2 indices showed that there is no significant difference between the size of the effects obtained in different studies.
Conclusion: It is suggested that in order to prevent traffic accidents, special attention should be paid to the psychological characteristics of drivers and to provide a driving competency along with written tests and driving skills, a tool should be used to assess the psychological characteristics of drivers. Develop scientific programs to improve the psychological characteristics of high-risk drivers.