طراحی مدل ارزیابی عملکرد پرسنل موسسات حسابرسی بر اساس تئوری داده بنیاد

طراحی مدل ارزیابی عملکرد پرسنل موسسات حسابرسی بر اساس تئوری داده بنیاد

محورهای موضوعی : حسابداری مدیریت

محمود کیا ¹ , جواد رضازاده ² , حسین کاظمی ³

1 - گروه حسابداری، واحد قزوین، دانشگاه آزاد اسلامی، قزوین، ایران
2 - دانشیار، گروه حسابداری، دانشگاه تربیت مدرس، تهران، ایران )نویسنده مسئول)
3 - استادیار حسابداری، دانشگاه آزاد اسلامی واحد قزوین

تاریخ دریافت : 1402/07/23 تاریخ پذیرش : 1402/08/29 تاریخ انتشار : 1403/06/31

کلید واژه: ارزیابی عملکرد, موسسات حسابرسی, رویکرد هدف محور, رویکرد وظیفه محور, نظریه داده‌بنیاد و روش دلفی.,

چکیده مقاله :

فرآیند ارزیابی عملکرد حسابرسان شامل ارزیابی و انتقال بازخوردها به حسابرسان است. هدف پژوهش ارزیابی عملکرد حسابرسان مستقل بر اساس رویکرد وظیفه محور و هدف محور با توجه به تئوری داده بنیاد است. روش پژوهش حاضر از لحاظ هدف، بنیادی و از لحاظ ماهیت، اکتشافی و پیمایشی است. در پژوهش حاضر با بهره‌گیری از رهیافت کیفی و به کمک نظریه داده‌بنیاد و استفاده از مصاحبه‌های عمیق با 31 نفر از مدیران و شرکای حسابرسی در سال 1401 در جهت درک معانی ذهنی آنها از رویکرد ارزیابی عملکرد پرسنل حسابرسان مستقل در رسیدگی حسابرسی، مصاحبه صورت گرفت. داده‌ها با روش کدگذاری باز در نظریه داده‌بنیاد، مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت و به کمک رویکرد پارادایمی مقوله‌ها پدیدار و در قالب آن ارائه گردید، در انتها با استفاده از روش دلفی، پرسشنامه محقق ساخته حاوی 17 سوال از مصاحبه‌ها، تهیه و جهت تایید مدل بدست آمده توسط خبرگان حرفه، تکمیل و نتایج بدست آمده گویای کارایی و اثربخشی مدل مزبور می‌باشد. برای تجزیه‌وتحلیل داده‌ها از نرم‌افزار اس‌پی‌اس‌اس نسخه 25 استفاده گردید. نتایج پژوهش نشان می‌دهد که رویکرد هدف محور طبق یافته‌های آماری در ارزیابی عملکرد پرسنل موسسات موثر می‌باشد. با عنایت به محدود بودن دامنه پژوهش‌های پیشین و فقدان پژوهش جامع در ایران، مدل طراحی شده که چند وجهی بوده، دیدگاه وسیعی از ارزیابی عملکرد حسابرسان مستقل بر اساس رویکرد هدف محور ارائه می‌نماید که می‌توان در برنامه‌های بهبود کیفیت حسابرسی استفاده نمود.

چکیده انگلیسی:

The auditors' performance evaluation process includes evaluating and conveying feedback to the auditors. The purpose of the research is to evaluate the performance of independent auditors based on the data theory of the foundation. The present research method is fundamental in terms of its purpose and exploratory and survey in terms of its nature. In the current research, using a qualitative approach and with the help Grounded theory and using in-depth interviews, 31 managers and audit partners were interviewed in 1401 in order to understand their subjective meanings of the approach of evaluating the performance of independent auditors in the audit process. The data was analyzed using the open coding method in the Grounded theory, and with the help of the paradigmatic approach, categories emerged and were presented in its format. Finally, using the Delphi method, a researcher-made questionnaire containing 17 questions from the interviews was prepared and approved. The model obtained by professional experts, completion and the obtained results show the efficiency and effectiveness of the said model. SPS version 25 software was used for data analysis. The results of the show that the goal-oriented approach is effective in evaluating the performance of the personnel of the institutions according to the statistical findings. Given the limited scope of previous research and the lack of comprehensive research in Iran, the designed model, which is multifaceted, provides a broad view of evaluating the performance of independent auditors based on a goal-oriented approach, which can be used in audit quality improvement programs.