پویایی مالی، پولی، تجاری و عدم تعادل اقتصاد کلان با تاکید بر شاخص کیفیت حکمرانی خوب در کشورهای نفتی با بکارگیری رهیافت سیستم‌های پویا در راستای بهبود توسعه اجتماعی
محورهای موضوعی : مطالعات توسعه اجتماعی ایرانمهین آذرند 1 , مرجان دامن کشیده 2 , منیژه هادی نزاد 3 , شهریار نصابیان 4
1 - گروه اقتصاد،واحد تهران مرکزی،دانشگاه آزاد اسلامی،تهران،ایران
2 - گروه اقتصاد،واحد تهران مرکزی،دانشگاه آزاد اسلامی،تهران،ایران
3 - گروه اقتصاد، واحد تهران مرکزی، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران.
4 - گروه اقتصاد، واحد تهران مرکزی، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران.
کلید واژه: مالی, پولی, تجاری, عدم تعادل اقتصاد کلان, کیفیت حکمرانی, بهبود توسعه اجتماعی, مدل سیستم معادلات همزمان,
چکیده مقاله :
در مطالعه حاضر به بررسی پویایی مالی، پولی، تجاری و عدم تعادل اقتصاد کلان با تاکید بر شاخص کیفیت حکمرانی خوب در کشورهای نفتی در راستای بهبود توسعه اجتماعی طی دوره زمانی 2022-2000 و با بکارگیری مدل سیستم معادلات همزمان پرداخته شده است. مطابق نتایج یک واحد افزایش در حجم نقدینگی، کیفیت حکمرانی، حجم تجارت و درآمدهای نفتی، پویایی بخش مالی را به ترتیب 0/37، 0/18، 0/41 و 0/01 واحد افزایش و یک واحد افزایش در شکاف تولید، نرخ سود تسهیلات و بدهی عمومی، به ترتیب پویایی بخش مالی را به میزان 0/12، 0/12و 0/17 واحد کاهش می‌دهد. تاثیرگذاری شاخص‌های کلان اقتصادی، مالی و سرمایه‌گذاری به شرایط تورمی کشورها بستگی دارد که منجر به افزایش نرخ سود تسهیلات و افزایش هزینه‌های سرمایه‌گذاری میشود. بنابرین با افزایش میزان نرخ سود تسهیلات، تأثیر شاخص‌های کلان اقتصادی بر شکاف تولید افزایش می‌یابد. همچنین پویایی بخش مالی، بخش پولی و عدم تعادل اقتصاد کلان در هر سه مدل تاثیر معنی‌دار بر یکدیگر دارند. با توجه به نتایج بدست آمده مبنی بر این که با مدنظر قرار دادن پویایی مالی و کیفیت نهادی، سیاست بهینه پولی طی ادوار تجاری همچنان سیاست پولی ضد ادواری است. پیشنهاد میشود بانک مرکزی کشورهای نفتی تمهیدات لازم اعمال سیاست پولی ضد ادواری را فراهم نماید، تا در مواقع رکود و رونق بتواند با اعمال سیاست مناسب، نوسانات اقتصادی را کاهش دهد.
In this study, financial, monetary, commercial dynamics and macroeconomic imbalances have been investigated with an emphasis on the quality index of good governance in oil-rich countries in order to improve social development during the time period of 2000-2022 and by using the system of simultaneous equations model. According to the results, one unit increase in the volume of liquidity, quality of governance, trade volume and oil revenues, the dynamism of the financial sector increases by 0.37, 0.18, 0.41 and 0.01 units, respectively, and one unit increase in the production gap, rate Interest of the facility and public debt reduces the dynamics of the financial sector by 0.12, 0.12 and 0.17 units, respectively. The effectiveness of macroeconomic, financial and investment indicators depends on the inflationary conditions of countries, which leads to an increase in the interest rate of facilities and an increase in investment costs. Therefore, with the increase in the interest rate of the facility, the effect of macroeconomic indicators on the production gap increases. Also, the dynamics of the financial sector, the monetary sector and the macroeconomic imbalance in all three models have a significant effect on each other. According to the results obtained, considering the financial dynamics and institutional quality, the optimal monetary policy during business cycles is still anti-cyclical monetary policy. It is suggested that the central bank of the oil-rich countries should provide the necessary measures to apply anti-cyclical monetary policy, so that in times of recession and boom, it can reduce economic fluctuations by applying appropriate policy.
1. بهاره کرمی، آزاد خانزادی، علی فلاحتی، محمدشریف کریمی(1402). اندازه گیری و رتبه بندی شاخص فرصت های توسعه در استان های ایران. پژوهش های اقتصادی ایران، سال 28، شماره 94، بهار 1402.
2. پدرام، مهدی، صفرزاده، اسماعیل، بیانیف نسترن. (1398). مقاله پژوهشی: اثر نااطمینانی اقتصادی بر کارایی مانده اعتبارات بانک‌ها در ایران. سیاست گذاری پیشرفت اقتصادی، 7(2)، 57-82.
3. دهقانی, الهام, رئیس پور, علی, جلایی, عبد المجید. (1402). بررسی تأثیر سیاست پولی بر نرخ ارز در شرایط نااطمینانی و اثرات آن بر ارزش افزوده بخش‌های اقتصادی در ایران (کاربرد مدل RDCGE). سیاست گذاری اقتصادی, 15(29), 80-110
4. ساجده واعظ زاده و علی ایاسه (1400). وضعیت توسعه اجتماعی در برنامه های توسعه ایران با تاکید برشاخصهای اجتماعی توسعه پایدار شهری. مطالعات جامعه شناختی شهری. سال دهم-شماره سی و ششم- پاییز 1400. صص 102-81.
5. سعادت مهر، مسعود، غفاری، هادی. (1398). بررسی مقایسه‌ای اثرگذاری سیاست‌های پولی و مالی بر اقتصاد ایران در قالب یک الگوی DSGE. دوفصلنامۀ علمی مطالعات و سیاست‌های اقتصادی، 6(1)، 51-74.
6. صابرماهانی مینا، زینل زاده رضا، جلائی اسفند‌آبادی سید عبدالمجید، زاینده رودی محسن (1401). بررسی تکانه‌های بخش‌های واقعی اقتصاد بر شاخص رفاه اقتصادی در ایران رفاه اجتماعی ۲۲ (۸۷) :۱۴۸-۱۰۵
7. صادق پور، سولماز و حیدری، حسن و محسنی زنوزی، سید جمال الدی.(1400). بررسی اثر شوک های پولی و مالی در بخش واقعی اقتصاد ایران با لحاظ سپرده های قرض الحسنه بانکی در چارچوب یک مدل DSGE، ۱(۸)، ۱۱۴-۸۹.
8. صفریان روح الله، امام جمعه زاده سید جواد (1397). الگوی حکمرانی خوب، سرمایه اجتماعی و توسعه همه جانبه. فصلنامه دولت پژوهشی. مجله دانشکده حقوق و علوم سیاسی، سال سوم، شماره 12، زمستان 1397، صص 145-181.
9. غلامی حیدرانی، لیلا؛ رنج پور، رضا و فلاحی، فیروز. (۱۳۹۸). بررسي ارتباط بين چرخه هاي سهام و چرخه هاي تجاري در اقتصاد ايران؛ رويكرد شاخص¬هاي سرريز. فصلنامه علمي، پژوهش هاي رشد و توسعه اقتصادي, (۱۱)۴۲, ۱۰۹-۱۳۰.
10. گلی، یونس، دل انگیزان، سهراب و فلاحتی، علی. (1398). برآورد سهم تکانه های کارا در نوسانات رشد اقتصادی ایران (رهیافت مدل تعادل عمومی پویای تصادفی. تحقیقات مدل سازی اقتصادی, 10(38), 95-128.
11. گودرزی فراهانی، یزدان، مهرآرا، محسن، محمدی فرد، فاطمه السادات. (1402). اثرات بی‌ثباتی مالی بر متغیرهای کلان اقتصادی با تاکید بر نقش واسطه‌گری بانک‌ها با رویکرد DSGE. سیاست گذاری اقتصادی، 15(29)، 171-201.
12. مهرآرا، محسن؛ برخورداری، سجاد و ابراهیم زادگان، هه ژار. (1399). تاثیر قیمت دارایی های مالی و حقیقی بر سیکل های تجاری در ایران: رویکرد رگرسیون انتقال هموار. پژوهش های رشد و توسعه پایدار (پژوهشهای اقتصادی)، 20(1 )، 105-128.
13. ولی نژاد، سعید، صلاح منش، احمد، انواری، ابراهیم. (1402). تجزیه و تحلیل سیاست‌های پولی در شرایط عدم تعادل در اقتصاد ایران- رویکرد مدل عدم تعادل پویای تصادفی DSDE. سیاست گذاری اقتصادی، 15(29)، 339-375.
1. Ahmed, F & Kousar, Sh & Pervaiz,, A & Shabbir, A (2021), Do Institutional Quality and Financial Development Affect Sustainable Economic Growth? Evidence from South Asian Countries, Borsa Istanbul Review, https://doi.org/10.1016/j.bir.2021.03.005.
2. Alaaraj,H., Wati Ibrahim, f. (٢٠١٤). "Does Practicing Good Governance Enhance the Public Trust Towards the Lebanese Government?". International Journal of Scientific and Research Publications, Volume ٤, Issue ١٠, October ٢٠١٤ ١ ISSN ٢٢٥٠-٣١٥٣
3. Algozhina, A. (2022). Monetary policy rule, exchange rate regime, and fiscal policy cyclicality in a developing oil economy. Energy Economics, 112, 106126.
4. Biswas (2019). A good-governance framework for urban management. Journal of Urban Management 8, pp. 225–236.
5. Emara, N., & El Said, A. (2021). Financial inclusion and economic growth: The role of governance in selected MENA countries. International Review of Economics & Finance, 75, 34-54.
6. Golpe, A. A., Sánchez-Fuentes, A. J., & Vides, J. C. (2023). Fiscal sustainability, monetary policy and economic growth in the Euro Area: In search of the ultimate causal path. Economic Analysis and Policy, 78, 1026-1045.
7. Gupta, K. & Gupta, S. (2018). Durkheim's Theory of Anomie and the 2016 American Election. Journal of Global Economy 13 (4), pp. 250-267.
8. Ibadoghlu, Gubad, An Assessment of Socio-Economic Development Strategy for 2022-2026 of the Republic of Azerbaijan (August 7, 2022). Available at SSRN: https://ssrn.com/abstract=4183827 or http://dx.doi.org/10.2139/ssrn.4183827
9. Keeping, Y. (2018). Governance and Good Governance: A New Framework for Political Analysis. Hum. Soc. Sci., 11: pp. 1–8.
10. Le, V. P. M., Matthews, K., Meenagh, D., Minford, P., & Xiao, Z. (2021). Shadow banks, banking policies and China’s macroeconomic fluctuations. Journal of International Money and Finance, 116, 102415.
11. Matallah, S. (2020). Economic diversification in MENA oil exporters: Understanding the role of governance. Resources Policy, 66, 101602.
12. Méndez-Picazo, M. -T., et al. Effects of sociocultural and economic factors on social entrepreneurship and sustainable development. Journal of Innovation & Knowledge (2020). https://doi.org/10.1016/j.jik.2020.06.001
13. Osunyikanmi Pius Olakunle (2019). Good Governance and National Development: Nigeria in Perspective. World Journal of Social Science Research, 6 (1).
14. Sala-i-Martin, X. and Subramanian, A. (2003). Addressing the natural resource curse: An
15. Sepra (2018). Anomie in the sociological perspective of Émile Durkheim. Sociology International Journal, 2 (6), pp. 689‒691.
16. Thanh, S. D., Hart, N., & Canh, N. P. (2020). Public spending, public governance and economic growth at the Vietnamese provincial level: A disaggregate analysis. Economic Systems, 44(4), 100780.
17. Waheed, F., & Rashid, A. (2021). Credit frictions, fiscal imbalances, monetary policy autonomy, and monetary policy rules. The Journal of Economic Asymmetries, 23, e00192.
18. Xu, Z., & Pal, S. (2022). The effects of financial liberalization on productivity: Evidence from India’s manufacturing sector. Journal of Management Science and Engineering, 7(4), 578-588.
19. Younas, Z. I., Qureshi, A., & Al-Faryan, M. A. S. (2022). Financial inclusion, the shadow economy and economic growth in developing economies. Structural Change and Economic Dynamics.
20. Yun Hyeok Choi, Jae Kyu Myung, & Jong Dae Kim (2018). The Effect of Employees’ Perceptions of CSR Activities on Employee Deviance: The Mediating Role of Anomie. Sustainability, 10, 601.