بررسی تأثیر ظرفیت اجتماعی بر دلبستگی به مکان از منظر گروه نوجوان در شهر تهران

محورهای موضوعی : مطالعات توسعه اجتماعی ایران

زهرا خدائی ¹ (دانشجوی دکتری شهرسازی، دانشگاه تربیت مدرس)
مجتبی رفیعیان ² (دانشیار گروه شهرسازی، دانشگاه تربیت مدرس)
هاشم داداش پور ³ (استادیار گروه شهرسازی، دانشگاه تربیت مدرس)
علی اکبر تقوایی ⁴ (دانشیار گروه شهرسازی، دانشگاه تربیت مدرس)

تاریخ دریافت : 1394/05/15 تاریخ پذیرش : 1394/05/15 تاریخ انتشار : 1393/12/01

کلید واژه: دلبستگی به مکان, سرمایه اجتماعی, ظرفیت های اجتماعی, نوجوانان, شهر تهران,

چکیده مقاله :

در این مقاله به بررسی تأثیر ظرفیت اجتماعی بر دلبستگی به مکان در محلات منتخبی از شهر تهران پرداخته شده است. روش این مطالعه از نوع توصیفی- تحلیل همبستگی بوده است و داده های مورد نیاز با استفاده از توزیع 475پرسشنامه و مطالعات میدانی و نیز مصاحبه های حضوری با نوجوانان در رده سنی (12- 16) ساله از محلات الهیه ، نارمک ، هاشمی و یافت آباد که به روش طبقه ای سیستماتیک انتخاب شده بودند، انجام شد. هدف کلی از پژوهش حاضر، تعیین روابط علّی میان مولفه های ظرفیت اجتماعی بر شاخص دلبستگی به مکان و تبیین معناداری یا عدم معناداری آنها در محلات منتخب است. بدین منظور از آزمون پارامتریک F و نیز آزمون Tukey استفاده شد تا بتوان محلات منتخب را خوشه بندی کرد. نتایج آزمون F نشان داد که از میان مؤلفه های ظرفیت اجتماعی (انسجام اجتماعی، مشارکت اجتماعی و اعتماد اجتماعی) فقط در متغیر مشارکت اجتماعی بین محله های مورد بررسی تفاوت معنادار وجود دارد. براساس نتایج آزمون Tukey محله الهیه کمترین و محله یافت آباد بیشترین میزان مشارکت اجتماعی را دارا هستند و فقط بین این دو محله تفاوت معناداری وجود داشت. در خصوص سنجش رابطه دو متغیر، ضریب همبستگی پیرسون به کار گرفته شد. از بین مؤلفه های متغیر ظرفیت اجتماعی، مولفه اعتماد اجتماعی، بیشترین همبستگی را با متغیر دلبستگی به محله دارد. ضریب همبستگی پیرسون برای بررسی همبستگی بین متغیر شاخص ظرفیت اجتماعی و دلبستگی به محله برابر با 0.380 است که حاکی از همبستگی متوسط بین دو متغیر است.