چالش دولت توسعه گرا در بسیج نیروهای تحصیلکرده
محورهای موضوعی : مطالعات توسعه اجتماعی ایران
حمید سجادی
1
(دانشجوی دکتری جامعه شناسی سیاسی دانشگاه تهران)
ابراهیم متقی
2
(استاد علوم سیاسی، مدیرگروه علوم سیاسی دانشکده حقوق و علم سیاسی)
کلید واژه: انتظارات فزاینده, بسیج نیروها, جهانی شدن, نیروهای مدرن, انسجام اجتماعی,
چکیده مقاله :
جوامع در حال توسعه آموزش نیروی انسانی را در اولویت برنامه های خود قرار داده اند. این امر پتانسیل بالایی را برای توسعه و نوسازی کشورهای در حال توسعه ایجاد می کند. برغم این مهم خواسته این اقشار رو به گسترش، طلب نیازهایی است که در برنامه های توسعه این کشورها در اولویت قرار نگرفته است و در عمل دولت های توسعه گرا با خواسته های توام با اعتراض نیروهای مدرن و تحصیلکرده مواجه می شوند. ارائه آموزش های مدرن و ارتقاء تحصیلات، افراد را در معرض خواسته ها و دغدغه های مدرن نیز قرار می دهد و انتظارات فزاینده ای را در آنها دامن می زند. گسترش فناوری نوین ارتباطاتی و اطلاعاتی در عصر جهانی شدن نیز این روند را تشدید می کند. بدینسان عملکرد دولت های توسعه گرا در آموزش نیروی انسانی، موجب ظهور و گسترش نیروهای اجتماعی مدرن دموکراسی خواه و مشارکت جو در کشورهای در حال توسعه شده است. مقاله حاضر با طرح این سوال که چگونه می توان به شکل حداکثری نیروهای تحصیلکرده و مدرن را در نظام اجتماعی جذب کرد در ابتدا بر اساس ضرورت انسجام و بسیج تمامی نیروهای اجتماعی برای توسعه بویژه نیروهای تحصیلکرده به آسیب شناسی این مسئله می پردازد. فرضیه مطروحه به این نکته اشاره دارد که در نتیجه عدم ادغام ساختاری در این جوامع، نظام اجتماعی از بکارگیری و استخدام نیروهای تحصیلکرده به عنوان مهمترین منبع توسعه محروم شده است. عملکرد دولت ها برای توسعه در یک کلیت و بشکل مرحله به مرحله در حوزه های گوناگون موجب شده نیروهای اجتماعی نوظهور که دغدغه هایشان متناسب با مرحله برنامه ریزی شده برای توسعه نیست، تحت عنوان نیروهای ضدتوسعه تعریف می شوند. نهایتا در پایان تلاش شده تا با بازتعریف توسعه، انسجام و تعادلی را که جامعه برای تحقق توسعه بدان نیاز دارد را به مثابه راهکاری برای تحقق برنامه های توسعه شناسایی نماییم.