واکاوی آسیب‌های فرهنگی - اجتماعی جریان‌های نوپدید فرهنگی و راهبردهای مدیریتی آن (مطالعه موردی عرفان حلقه)
محورهای موضوعی : مطالعات توسعه اجتماعی ایرانمحمدرضا تاجی اشکفتکی 1 , ساسان ودیعه 2 , رضا صفری شالی 3
1 - دانشجوی دوره دکتری جامعه شناسی سیاسی، واحد تهران مرکزی، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران
2 - استادیار و عضو هیات علمی گروه جامعه شناسی، واحد تهران مرکزی، دانشگاه آزاد اسلامی تهران، ایران (نویسنده مسئول).
3 - استادیار و عضو هیات علمی دانشگاه خوارزمی، تهران، ایران
کلید واژه: جریان‌های نوپدید فرهنگی, آسیب اجتماعی, آسیب فرهنگی, راهبرد, عرفان‌حلقه,
چکیده مقاله :
هدف نوشتار حاضر، واکاوی آسیب‌های فرهنگی- اجتماعی عرفان حلقه در ایران از یکسو و ارائه راهبردهای مدیریتی در این خصوص، از سوی دیگر است. در این مطالعه، با استفاده از تکنیک مصاحبه، داده‌ها و اطلاعات گردآوری شده است. جامعه هدف پژوهش مشتمل بر دو گروه، مروجان و اعضای جریان نوپدید عرفان حلقه در ایران و نیز، خبرگان و متخصصان در حوزه مورد مطالعه می‌باشد. حجم نمونه با استفاده از روش اشباع‌نظری و از هر گروه 30 نفر جهت مصاحبه انتخاب شد. شیوه نمونه‌گیری به صورت غیراحتمالی (نمونه‌گیری هدفمند و گلوله برفی)، صورت گرفت. داده‌های گردآوری شده با استفاده از شیوه تحلیل‌محتوای کیفی مورد تجزیه‌وتحلیل قرار گرفت. یافته‌ها حاکی از آن است که مهمترین آسیب‌های فرهنگی عرفان حلقه در ایران شامل: دین‌ستیزی و تضعیف اعتقادات دینی، نفی و تعالی‌زدایی از خداوند، ترویج قرائتی نوین از اسلام، شخصی‌سازی دین، مخدوش کردن چهره عرفان اصیل و حقیقی، تناسخ‌باوری، ترویج سبک زندگی مبتنی بر فردگرایی و لذت دنیایی، تحت‌الشعاع قراردادن هویت اسلامی، و مهمترین آسیب‌های اجتماعی آن شامل خودکشی، طلاق، شکاف و از هم‌گسیختگی خانوادگی، سوءاستفاده و کلاهبرداری، کاهش اعتماد‌اجتماعی، از دست دادن موقعیت اجتماعی، تضعیف شعائر و آئین‌های مشترک، آسیب رساندن به نزدیکان، انزوا طلبی و گریز از مسئولیت اجتماعی، سرسپردگی محض، ارتکاب مفاسد اخلاقی و اجتماعی، ارتباط با نامحرم، کلاهبرداری، مشکلات و اتخلافات خانوادگی و ... می‌باشد. مهمترین راهبردهای مدیریتی این جریان نوپدید شامل آگاهی‌بخشی و اطلاع‌رسانی، تقویت بنیه‌ی اعتقادی و معنوی، توسعه سرمایه‌اجتماعی، مدیریت اوقات فراغت، تقویت کارکرد نهادهای ذیربط، تقویت نهادی، کاهش آسیب‌های اجتماعی، سرسپردگی محض، سوء استفاده و کلاهبرداری می‌باشد.
The purpose of this article is to investigate the socio-cultural harms of ring mysticism in Iran on the one hand and to provide management strategies in this regard, on the other hand. In this study, data and information were collected using interview technique. The target population of the study consists of two groups, promoters and members of the emerging current of ring mysticism in Iran, as well as experts and specialists in the field. The sample size was selected using saturation method and 30 people from each group were interviewed. The sampling method was non-probabilistic (targeted sampling and snowball). The collected data were analyzed using qualitative content analysis. Findings indicate that the most important cultural harms of ring mysticism in Iran include: Anti-religionism and weakening of religious beliefs, denial and transcendence of God, promotion of a new reading of Islam, personalization of religion, distortion of the face of genuine and true mysticism, reincarnation, promotion of a lifestyle based on individualism and worldly pleasure, overshadowing Islamic identity, And the most important social harms include suicide, divorce, family rupture, abuse and fraud, loss of social trust, weakening of common rituals and rituals, Loss of social status, weakening of common rituals and rituals, harm to loved ones, relationship with non-mahrams, fraud, problems and family conflicts and so on. The most important management strategies of this emerging trend include awareness and information, strengthening the doctrinal and spiritual strength, development of social capital, leisure management, strengthening the functioning of relevant institutions, and so on.
_||_