از رسالت اخلاقی تا مک دولانیزه شدن شغل: تحلیلی بر دوگانگی فهم معنای شغل مطلوب در اندیشه نوجوانان و جوانان شهر مشهد

محورهای موضوعی : مطالعات توسعه اجتماعی ایران

منوچهر علی نژاد ¹ (استادیار گروه تعاون و رفاه اجتماعی، دانشگاه علوم اجتماعی، دانشگاه یزد، یزد، ایران)
زینب السادات بهشتی راد ² (دانش آموخته پژوهش علوم اجتماعی، دانشکده علوم اجتماعی، دانشگاه یزد، یزد، ایران)
مسعود حاجی راده میمندی ³ (دانشیار گروه جامعه شناسی دانشکده علوم اجتماعی،، دانشگاه یزد، یزد، ایران)

تاریخ دریافت : 1402/05/17 تاریخ پذیرش : 1402/08/24 تاریخ انتشار : 1402/08/27

کلید واژه: شغل مطلوب, نوجوانان, جوانان, مک‏دونالیزه شدن, رسالت اخلاقی,

چکیده مقاله :

پل ارتباطی بین فهم شغل مطلوب و کنشگران، مفاهیم انتزاعی هستند که افراد در سنین مختلف و بر حسب شرایط اجتماعی و اقتصادی به آن می رسند. هدف در این جستار تاملی بر دوگانگی فهم معنای شغل مطلوب در اندیشه نوجوانان و جوانان شهر مشهد هست. روش مورد استفاده در کیفی و تحلیل محتوای عرفی بوده و حجم نمونه حدود 30 نفر از بین جوانان و نوجوانان شهر مشهد انتخاب شده و مورد مطالعه قرار گرفت. نتایج به دست آمده نشان داد که نوجوانان در درک خود از شغل مطلوب به مقولاتی همچون خدمتگذاری ، جایگاه مناسب و عدالت شغلی ، درآمد حلال ، انتظار شغلی مبتنی بر حفظ ارزش ها ، لذت کار ، خلاقیت و موفقیت شغلی اشاره کرده اند و جوانان (زن) به مقولاتی همچون محیط زنانه شغل، عدم تبعیض جنسیتی شغل، تشخص شغلی، انطباق جنسیتی شغل، فاصله کار با خانه (فاصله پذیری مکانی شغل و فاصله پذیری زمانی شغل) و مهارت شغلی و جوانان (مرد) به مقولاتی چون درآمد بالا، بیمه شغلی و حقوق مناسب و مزایا، مطالبه گری شغلی، خویش فرمایی و بهداشت محیط کار اشاره داشتند. با مقایسه مقولات اصلی در بین نوجوان و جوانان می توان شاهد نوعی دوگانگی و تفاوت معنایی در فهم شغل مطلوب بود که به تقابل رسالت اخلاقی و انتزاعی از شغل مطلوب در میان نوجوانان تا مک دونالیزه از شغل در میان جوانان می انجامد. به نظر می رسد با توجه به عوامل زمینه ای و محدودیت های ساختاری شغل یابی، جهت گیری آینده در شغل مطلوب به سمت غلبه نگاه عقلانی، ابزاری و خدماتی خواهد بود که زودبازده، کم هزینه و تضمینی باشد.

چکیده انگلیسی:

The bridge between the understanding of desirable jobs and activists are abstract concepts that people reach at different ages and according to social and economic conditions. The purpose of this essay is to reflect on the duality of understanding the meaning of a desirable job in the minds of teenagers and young people in Mashhad.The method used in qualitative and conventional content analysis was chosen and a sample size of about 30 people was selected from among the youth of Mashhad city and studied.Findings: The obtained results showed that in their understanding of a desirable job, teenagers have pointed to categories such as service, appropriate position and job justice, halal income, job expectation based on maintaining values, work pleasure, creativity and job success, and the youth (women) ) to categories such as female job environment, non-gender discrimination of job, job identity, gender adaptation of job, distance from work to home (location distance of job and time distance of job) and job skills and youth (men) to categories like high income, job insurance and Appropriate salaries and benefits, job demands, self-determination and workplace health were mentioned. By comparing the main categories among teenagers and young people, we can witness a kind of duality and difference in meaning in the understanding of desirable job, which leads to the contrast of "moral and abstract mission" from desirable job among teenagers to "McDonalization of job" among young people. It seems that according to the background factors and the structural limitations of job search,

منابع و مأخذ:

ابراهیمی، الهام. (1399)؛ رسالت حرفه‏ای و بازآفرینی شغل: نقش تعدیلگر اشتیاق شغلی، پژوهشنامه مدیریت تحول . سال دوازدهم. شماره 24، 22-1.

اسپنانی ،مرتضی. عابدی محمدرضا. نیلفروشان، پریسا (1399). تحلیل چگونگی بهزیستی مسیر رشدی انتخاب شغل مطالعه موردی: دانش‏آموزان متوسطه دوره دوم شهر اصفهان، فرهنگ مشاوره و روان درمانی سال یازدهم، شماره 43، 303-267 .

اسماعیل پور، خلیل (1392). مقایسه ابعاد رضایت زناشویی زنان دارای مشاغل دولتی، آزاد و زنان خانه دار، نشریه: پژوهش‏های نوین روانشناختی. دوره:8 شماره: 29. 25 -41.

تالبوت، کارولین (1398). مهارتهای ضروری برایکوچینگ مسیر شغلی، مترجم: مظاهری محبوبه، انتشارات الماس دانش.

حریری، نجلا (1396). اصول وروش‏های پژوهش‏های کیفی، انتشارات دانشگاه آزاد واحد علوم و تحقیقات.

حسین، خنیفر. ابراهیمی صلاح الدین، غلامی بهمن (1400). تاثیر فلات شغلی ساختاری و محتوایی بر انگیزش شغلی معلمان. نشریه پویش در آموزش علوم انسانی،  دوره:7. شماره:22. 21-1.

ریف‏کین، جرمی (1394)، پایان کار: زوال نیروی کار جهانی و طلوع عصر پسابازار، مترجم: حسن مرتضوی، نشر اختران، چاپ چهارم.

ریتزر، جورج. (1386). نظریه‏های جامعه شناسی در دوران معاصر. ترجمه محسن ثلاثی. انتشارات علمی.

سفیری، خدیجه (1377)، جامعه‏شناسی اشتغال زنان، تهران، انتشارات تبیان.

صفایی‏پور مسعود. زاد‏ولی‏خواجه، شاهرخ (1394)، تحلیلی بر موانع مشارکت اقتصادی زنان در ایران(نمونه موردی: کلان شهر تبریز)، دوفصلنامه جامعه‏شناسی اقتصادی و توسعه، سال پنجم، شماره 1. 85-63.

سنگی، محمد. شفیعی نیک‏آبادی محسن. مقدم علیرضا (1396). ارائه مدل سنجش تناسب شغل و شاغل مبتنی بر استعدادها (مورد مطالعه: مرکز آمار ایران)، پژوهش‏های مدیریت عمومی. سال دهم ،بهار شماره 35، 34-5 .

سوئدبرگ، ریچارد (1395)، منفعت طلبی و ساختارهای اجتماعی، مترجم، علی اصعر سعیدی، نشر لوح فکر.

شفرر، برنهارد. (1388). مبانی جامعه شناسی جوانان، مترجم؛ راسخ کرامت‏الله، نشر نی.

علی نژاد، منوچهر، (1397)؛ درآمدی بر جامعه شناسی اقتصادی، نشر دانشگاه یزد.

کوزر، لوئیس‏آلفرد (1392)، زندگی و اندیشه بزرگان جامعه شناسی، مترجم؛ محسن ثلاثی، چاپ 18، نشر علمی.

گیدنز،آنتونی(1384)، جامعه شناسی، ترجمه منوچهر صبوری، چاپ اول نشر نی

علوی، سیداسحاق. عربی، سید هادی (1392)، کلیات اعلم اقتصاد، انتشارات حوزه و دانشگاه.

غلامی، حسین. بابایی، یوسف (1389)، مک دونالدی کردن عدالت کیفری، مجله حقوق دادگستری، سال 74، شماره70، 185-153.

گیدنز، آنتونی(1389)، جامعه شناسی، ترجمه؛ چاووشیان ،حسین، نشرنی.

هاشم مطوری، حمید. (1397). مدل سه‏گانه معنا در شغل: شغل به عنوان امرار معاش، شغل به عنوان مسیر پیشرفت و شغل به عنوان رسالت، رویش روان شناسی. سال هفتم. شماره 5، 96-75.

وبر، ماکس. (1384). اقتصاد و جامعه، ترجمه؛ منوچهری، عباس. ترابی‏نژاد، مهرداد. عماد زاده، مصطفی، انتشارات سمت

Anja Ghettaa .Andreas Hirschia. Mo Wangb. Jérôme Rossierc, Anne Herrmannd (2020). Birds of a feather flock together: How congruence between worker and occupational personality relates to job satisfaction over time. Journal of Vocational Behavior. Volume 119, https://doi.org/10.1016/j.jvb.2020.103412

Dong Liua Mei-PoKwan (2020). Measuring spatial mismatch and job access inequity based on transitbased job accessibility for poor job seekers. Travel Behaviour and Society. Volume 19. https://doi.org/10.1016/j.tbs.2020.01.005

Ginevra. Maria Cristina. Susanna. Pallini. Giovanni MariaVecchio. Laura Nota cSalvatore Soresi. Future orientation and attitudes mediate career adaptability and decidedness. Journal of Vocational Behavior. Volumes 95–96, August–October 2016, Pages 102-110.

Hsing-Yuan LiuaChun-Yen Chaob Victoria J.Kainc Su-Ching Sungd.(2019). The relationship of personal competencies, social adaptation, and job adaptation on job satisfaction. Nurse Education Today. Volume 83, https://doi.org/10.1016/j.nedt.2019.08.017

 Marcus T. Wolfea, Pankaj C. Pate (2018). Contents lists available at Science Direct Journal of Business Venturing Insights. journal Journal of Business Venturing Insights. 45-52.