عوامل و پیامدهای اجتماعی ناباروری زنان شیعه و سنی

محورهای موضوعی : مطالعات توسعه اجتماعی ایران

پروانه افشاری ¹ , علی پژهان ² , احسان رحمانی خلیلی ³

1 - گروه علوم اجتماعی، واحد تهران مرکزی، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران
2 - گروه علوم اجتماعی، واحد تهران مرکزی، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران (نویسنده مسئول)
3 - گروه جامعه شناسی، واحد تهران مرکزی، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران

تاریخ دریافت : 1399/02/28 تاریخ پذیرش : 1399/04/28 تاریخ انتشار : 1399/05/01

کلید واژه: "شیعه و سنی", "ناباروری", "پیامدهای اجتماعی", "زنان",

چکیده مقاله :

تحقیق حاضر بر این هدف اصلی متمرکز است تا برخی از مهمترین عوامل و پیامدهای اجتماعی مرتبط با ناباروری را مورد بررسی و شناسایی قرار دهد. چهارچوب نظری این تحقیق براساس نظریه های انتخاب عقلانی، تبیین ساختاری و نظریه های مرتبط با تبیین هنجارهای فرهنگی و اجتماعی است. از میان نظریه ها نظریه اقتصاد جدید خانوار، سیستمی خانواده، فمینیستی، روانشناسی مبتنی بر جنسیت، خود و من و برچسب زنی استفاده می‌شود. تحلیل های این مقاله مبتنی بر داده های پژوهشی پیمایشی است که جمعیت نمونه آن را 5358 نفر از زنان نابارور شیعه و سنی (مرکز ناباروری ابن سینا) تشکیل داده اند. مطابق تحلیل های مقدماتی مبتنی بر شاخص های نگرش های اجتماعی، عوامل اجتماعی متأثر از متغیرهای جمعیت شناختی، تعداد سال های نازایی، مشکلات نازایی، روش های درمانی، نوع شغل، درآمد خانوار و محل سکونت می باشد. به طوری که بین نوع مذهب پاسخگویان و نگرش آنها به شرایط فناوری، هنجارهای ذهنی، انگ اجتماعی، انسجام زندگی اجتماعی، طرد اجتماعی، فقدان پویایی، نشاط خانوادگی، اعتماد به نفس، شرایط محیطی و جدایی زن و شوهر رابطة معنی داری وجود دارد. بیشترین عاملی که سبب گردیده زنان و مردان از ناباروری رنج ببرند ترس از دست دادن زندگی مشترک است.

چکیده انگلیسی:

The present study focuses on this main goal to examine and identify some of the most important social factors and consequences associated with infertility.The theoretical framework of this research is based on theories of rational choice, structural explanation and theories related to explaining cultural and social norms.Theories use new household economics, family system, feminist, gender-based psychology, self and me, and labeling.According to preliminary analysis based on indicators of social attitudes, social factors are affected by demographic variables, the number of years of infertility, infertility problems, treatment methods, type of job, household income and place of residence.There is a significant relationship between the type of religion of respondents and their attitude to technological conditions, mental norms, social stigma, social cohesion, social exclusion, lack of dynamism, family vitality, self-confidence, environmental conditions and separation of husband and wife.The biggest factor that causes men and women to suffer from infertility is the fear of losing their life together.

منابع و مأخذ:

1. اکبری، ابوالقاسم ( 1393).دانش خانواده و جمعیت.تهران: نشر رشد و توسعه.چاپ اول.


2. اوسطی،مهدیه.(1392).شیوع پدیده ناباروری در  تهران سال1393(مطالعه موردی). پایان نامه کارشناسی ارشد،دانشگاه آزاد اسلامی رودهن.گرایش جمعیت شناسی.


3. چراغی، اسماعیل.(1387). فمینیسم و کارکردهای خانواده فصلنامه معرفت شماره 131


4. حسن پور ازغدی، سیده بتول. سیمبر، معصومه. ودادهیر، ابوعلی. حسین رشیدی، بتول.(1392). تبیین تاثیرات روانی نازایی در زنان نابارور . در جستجوی درمان: یک مطالعه کیفی.نشریه علمی  پژوهشی دانشکده پرستاری و مامایی،دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی شهید بهشتی دوره 23 ، شماره 83 : 1-8


5. حقیقتیان منصور، حقیقت فرشته، رستمی زهرا (1393). بررسی پیامدهای اجتماعی نازایی بر خانواده در شهر اصفهان. مجله تحقیقات نظام سلامت، 10 (2): 361-354.


6. ریاحی،محمد اسماعیل. زارع زاده مهریزی،الهام ( 1391). بررسی تفاوت های جنسیتی در پیامدهای روانی - اجتماعی ناباروری در بین مراجعین به مرکز ناباروری شهر یزد. فصلنامه علمی-پژوهشی مطالعات راهبردی زنان ، شماره 56 .


7. رئیس السادات، فاطمه.(1395).مطالعه ابعاد اجتماعی ناباروری در ایران (با توجه به نمونه های شهر تهران).گزارش فرهنگ، رسانه و اجتماع .وزارت علوم، تحقیقات و فناوری ،مرکز پژوهشی آرا.ویرایش اول .


8. شاهنویسی، مجتبی، کریمی، زیبا (1389). بررسی پیامدهای اجتماعی نازایی بر خانواده در شهر اصفهان. فصلنامه تخصصی علوم اجتماعی دانشگاه آزاد اسلامی- واحد شوشتر، سال چهارم، شماره یازدهم.


9. کریمی، فاطمه زهرا و همکاران (1395). آثار روانی- اجتماعی ناباروری مردانه در زنان ایرانی: یک مکالمه کیفی.مجله زنان مامائی و نازایی ایران، دوره نوزدهم شماره 10: 32-20.


10. کریمیان، حبیب الله، نوابخش، مهرداد(1396): تحلیل جامعه شناختی شکاف نسلی فرزندان و والدین در انتظار از نقش یکدیگر در خانواده شهری ایران (مطالعه موردی : شهر تهران). مجله مطالعات توسعه اجتماعی ایران، سال نهم، شماره سوم، تابستان 1396.


11. معاضدی عالی، کاظم . پرزور ، پرویز. پیرانی ، ذبیح. عدل ، حدیث السادات. احمدی، هما.(1397). بررسی اثربخشی روان درمانی معنوی مذهبی مبتنی بر آموزه‫ های اسلام بر کیفیت زندگی زنان نابارور.فصلنامه سلامت و بهداشت دوره ۹، شماره ۵: ۵۸۹-۵۹۸


12. یاری اله، طلعت. قربانی، بهزاد. عالمین، شقایق.(1398). ناباروری و عدم احساس امنیت در زندگی زناشویی.فصلنامه انتظام اجتماعی ،دوره  11 , شماره  3 : 67-92


13. Adulojo PO. Olagbuji NB, Ollofinbiyi AB, Awoleke JO. (2015). Prevalence and predictors of intimate partner violence among women attending infertility clinic in south-western Nigeria. European Journal of Obstetrics & Gynecology and Reproductive Biology.188(21) 66-69 https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/25794827


14. Daar AS, Merali Z. Infertility and social suffering: the case of ART in developing countries. Curr Pract Controv Assisted Reprod 2002; 15(21):3-396


15. Frederiksen Y, Farver – Vestergaard I, Skovgard NG, IngerslevHj, Zachariae R (2015). Efficacy of Psychosocial interventions for psychological and pregnancy out comes in infertile women and men: a systematic review and Meta – analysis. Bmjopen; 5(1): e. 6592.


16. Loftus, Jeni & Paul Namaste. “Expectant Mothers: Women’s Infertility and the Potential Identity of Biological Motherhood”, Qualitative Sociology


17. Review, Vol 5(1), (2011).