تحلیل جامعه شناختی مصرف شبکه های اجتماعی مجازی در بین دانشجویان (مطالعه موردی دانشجویان دانشگاه تهران)
محورهای موضوعی : مطالعات توسعه اجتماعی ایرانلیلا فتحی 1 * , علی رضا کلدی 2 , باقر ساروخانی 3
1 - عضو هیات علمی گروه جامعه شناسی دانشگاه پیام نور، البرز، ایران (نویسنده مسئول)
2 - استادگروه جامعه شناسی دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم تحقیقات تهران ، ایران .
3 - استاد گروه جامعه شناسی، دانشگاه تهران، ایران
کلید واژه: تلگرام, شبکه های اجتماعی, سرمایه فرهنگی, تمایل به خودافشایی, سرمایه اجتماعی, تمایل به گمنامی, فضای مجازی,
چکیده مقاله :
ظهور فضای مجازی و گسترش استفاده از شبکه های اجتماعی در بین جوانان و دانشجویان، بر سبک زندگی و گذران وقت آنان تأثیر گذاشته است. بر این اساس این مقاله با هدف بررسی میزان استفاده، الگوی مصرف و عوامل مؤثر بر مصرف شبکه های اجتماعی مجازی در بین دانشجویان انجام یافته است. رویکرد تحقیق ترکیبی، روش تحقیق کمی و کیفی و ابزار جمع آوری اطلاعات پرسشنامه و مصاحبه است. جامعه آماری دانشجویان دانشگاه تهران است که بر اساس آن حجم نمونه به تعداد 350 نفر انتخاب شده است. شیوه نمونه گیری، از نوع احتمالی و طبقه ای سیستماتیک است. یافته های کیفی در خصوص انگیزه استفاده از شبکه های اجتماعی دانشجویان نشان داد سرگرمی و گذران وقت و کنار آمدن با تنهایی، جویای حال دوستان و آشنایان، در جریان اوضاع و احوال جامعه قرار گرفتن و دانلود مقاله و کتاب، به ترتیب مهم ترین انگیزه دانشجویان برای استفاده از شبکه های اجتماعی مجازی است الگوی مصرف شبکه های اجتماعی در بین بیش از 80 درصد از دانشجویان، تلگرام و اینستاگرام است. این وضعیت طبق رویکردهای نظری تحقیق به دلیل غنای رسانه ای و معاشرت پذیری بالا و امنیت بالای این شبکه ها برای حفظ اطلاعات کاربران است. نتایج تحلیل رگرسیونی و تحلیل مسیر متغیرها نشان می دهد از بین متغیرهای وارد شده در معادلات رگرسیونی، 5 متغیر) سن، درآمد، سرمایه فرهنگی، وضعیت اشتغال و خودافشایی (اثر مستقیم و 2 متغیر دیگر(مقطع تحصیلی و سرمایه اجتماعی) صرفاً به صورت غیرمستقیم بر میزان استفاده از شبکههای اجتماعی مجازی اثرگذار بوده اند. در مجموع، متغیرهای مستقل این تحقیق 31 درصد از تغییرات متغیر تابع یعنی میزان استفاده از شبکه های اجتماعی مجازی را تبیین نموده اند.
The emergence of cyberspace and the expansion of the use of social networks among young people and students have influenced their lifestyle and spending time. Accordingly, this paper aims at evaluating the amount of use, pattern of consumption and factors affecting the use of virtual social networks among students. Combined research approach, Quantitative and qualitative research method were used, and data gathering tools include questionnaires and interviews. The statistical population is the students of Tehran University, and the sample size is 350 people. The sampling method is systematic categorical and probabilistic. Qualitative findings about the motivation to use social networks of students showed that the motivations include: entertainment and spending the time, coping with solitude, greeting friends and acquaintances, following news, and downloading articles and books which are respectively the most important motivations of students to use virtual social networks. Over 80% of students use Telegram and Instagram. This situation, according to the theoretical framework of the research, is due to their high socialization and high level of security of these networks to protect users' information. The results of regression analysis and analysis of variables showed that among the variables introduced in the regression equations, 5 variables (age, income, cultural capital, employment status and sociability), directly affect and two other variables (academic grade and social capital) indirectly affect the use of virtual social networks. In general, the independent variables of this study explained 31% of the variation of the function, i.e., the amount of use of virtual social networks.