تبیین اولویت ابعاد عینی و ذهنی مؤلفه‌های کالبدی و محیطی کیفیت زندگی در بافت‌های فرسوده. (مطالعۀ موردی: بافت فرسودۀ محله مصباح کرج)
محورهای موضوعی : معماریمدیا دانش کار آراسته 1 , جمال الدین سهیلی 2
1 - کارشناس ارشد معماری، گروه معماری، واحد قزوین، دانشگاه آزاد اسلامی، قزوین، ایران.
2 - دانشیار گروه معماری، واحد قزوین، دانشگاه آزاد اسلامی، قزوین، ایران. (نویسنده مسئول) soheili@qiau.ac.ir
کلید واژه: کیفیت زندگی, بافت فرسوده, کرج, ابعاد ذهنی و عینی, کالبدی و محیطی,
چکیده مقاله :
امروزه مقولۀ کیفیت زندگی در بین مردم و به ویژه متخصصین مورد توجه زیادی قرار گرفته است. هدف از انجام این پژوهش به دست آوردن مجموعه‌ای از شاخص های مرتبط با کیفیت زندگی در بافت فرسوده از دیدگاه متخصصین می‌باشد. همچنین سعی شده است که دو شاخص از مؤلفه های مؤثر بر ارتقای کیفیت زندگی مورد بررسی قرار‌گیرد و در دو بعد عینی و ذهنی دسته بندی شود. عواملی چون پایین آمدن سطح ارتباطات و تعاملات افراد یک محله، کاهش سرزندگی در فضا های شهری به ویژه در بافت های فرسوده و ... را می‌توان از ضرورت انجام چنین پژوهشی برشمرد. با توجه به تأثیر شاخص های کیفیت زندگی در بالا بردن سطح کیفی زندگی، نظر متخصصین در رابطه با اولویت ابعاد عینی و ذهنی می تواند به معماران در طراحی فضاهای با کیفیت کمک کند. در ابتدای پژوهش پس از ارائه توضیحاتی در رابطه با مفاهیم استفاده شده، چند مؤلفه از دو شاخص مؤثر بر ارتقای کیفیت زندگی انتخاب و به دسته -بندی آن ها در ابعاد مورد نظر پرداخته شده است. جامعۀ آماری انتخابی 50 نفر از متخصصین معماری و شهرسازی بوده است و روش پژوهش نیز به صورت پیمایشی و گردآوری اطلاعات برای به دست آوردن شاخص ها و مؤلفه های مورد نظر، به روش کتابخانه‌ای و اولویت بندی آن ها از طریق مشاهدات میدانی و جمع‌آوری اطلاعات به وسیلۀ پرسشنامه با مجموع 30 سؤال و بر اساس طیف لیکرت انجام شده است. در نهایت برای تجزیه و تحلیل داده‌ها از برنامه اکسل، اس‌پی‌اس‌اس و آزمون فریدمن استفاده شده است. یافته های حاصل به ترتیب اولویت شامل جذابیت، نما، سرزندگی، زیبایی، مصالح، امکانات، دسترسی، دید و منظر، هویت و معنا و نور می باشد که فرضیۀ مطرح شده در ابتدای پژوهش مبنی بر اولویت بعد ذهنی نسبت به بعد عینی در بین متخصصین را اثبات کرده است.
Nowadays according to the current living conditions and various issues and problems in the cities, the quality of life is highly subjected and being noticed by the public and experts. The purpose of this research is to obtain the experts views about the criteria relevant to the quality of life includes both physical and environmental criteria in deteriorated area. It is attempted to discuss two criteria affecting quality of life in two subjective and objective dimensions. declining social interactions in urban neighborhoods, Lack of time, decrease in the level of communication between people in the community and the family and Which leads to reduction happiness and vitality among citizens make it necessary to do this research. In the method, two sub-criteria of the two dimensions affecting promotion of the quality of life, are selected That are Including materials, access, light, Landscape, Facilities, facade, identity and meaning, beauty, attractive and vitality. Then, they have been examined in Desired dimensions. 50 samples of urban experts and architects are selected in a survey. The criteria and sub-criteria have also been gathered by a library review. The information have been prioritized by field survey and by questionnaire prepared in a Likert scale with 30 questions. The data have been analyzed by Friedman Test using Excel and SPSS. According to the results of this research, it can be concluded that according to the experts the priority of subjective dimension is higher than that of objective.
_||_