فرد، اجتماع و شهر مطلوب از منظر علامه طباطبائی

محورهای موضوعی : شهرسازی

روح الله عشریه ¹ , حسن ستاری ساربانقلی ² , محمدرضا پاکدل فرد ³ , عزیز جوانپور هروی ⁴

1 - دانشجوی دکتری، گروه شهرسازی، پردیس بین الملل، واحد تبریز، دانشگاه آزاد اسلامی، تبریز، ایران.
2 - دانشیار گروه معماری و شهرسازی، واحد تبریز، دانشگاه آزاد اسلامی، تبریز، ایران.(نویسنده مسئول) [e-mail]
3 - استادیار گروه معماری، واحد تبریز، دانشگاه آزاد اسلامی، تبریز، ایران.
4 - دانشیار گروه الهیات، فلسفه و کلام اسلامی، واحد تبریز، دانشگاه آزاد اسلامی، تبریز، ایران.

تاریخ دریافت : 1401/05/01 تاریخ پذیرش : 1401/06/22 تاریخ انتشار : 1401/06/01

کلید واژه: اجتماع, حکمت متعالیه, شهر مطلوب, علامه طباطبائی, سعادت فردی,

چکیده مقاله :

بی‌تردید علامه طباطبائی یکی از بزرگترین حکمای مکتب حکمت متعالیه در عصر حاضر می‌باشند که از جهتی در تبیین چهارچوب نظری و تفسیر این حکمت، بسیار کوشیده اند و از وجه دیگر، بسیار بر جنبه‌های اجتماعی و رابطه‌ی جامعه با فرد تفکر و تعمق کرده اند که در نوع خود کم نظیر و قابل توجه است. وی در اکثر آثار خود به بیان چیستی و چگونگی رابطه‌ی فرد و اجتماع پرداخته که نشانگر اهمیت موضوع برای ایشان دارد. علامه معتقد است افراد و اجتماع انسانی قابل‌تفکیک نیستند و لازمه‌ی انسان بودن، اجتماعی بودن اوست و فرد زمانی به سعادت، تعالی و کمال میرسد که در جامعه و اجتماع باشد و حضور فعال در آن داشته باشد. این مهم برای تک تک افراد جامعه فارغ از زن و مرد بودن لازم و حیاتیست. این پژوهش با رویکردی کیفی، با استفاده از راهبرد مفهوم‌سازی داده بنیاد به بررسی فرد، اجتماع و شهر مطلوب از منظر علاوه طباطبائی در قالب بررسی کتب تألیفی او پرداخته است. روش تحقیق به‌صورت کیفی و مبتنی بر استراتژی تحلیلی- توصیفی بر مبنای مطالعات کتابخانه‌ای استوار بوده است. توجه به اجتماع در عین توجه به فرد، اجتماعی بالطبع بودن انسان، توجه به عقل فردی و اجتماعی، تعاون و همکاری جامعه، نقش و جایگاه زن در جامعه و حرکت جمعی در جهت رسیدن به کمال در میان شهروندان از موارد خاص مورد توجه این فیلسوف شهیر در باب فرد، اجتماع و شهر مطلوب بوده است. تأکید عمده اجتماع و شهر مطلوب در تفکر این اندیشمند، ناظر بر سیر ارتقای توجه به زندگانی مادی و معنوی شهروندان و توجه کافی به امور روحانی و معنوی در فضاهای شهری می‌باشد.

چکیده انگلیسی:

Undoubtedly, Allameh Tabatabai is one of the greatest philosophers of the school of transcendental wisdom in the present, he tried a lot in explaining the theoretical framework and interpretation of this wisdom, and on the other hand, has thought and meditated a lot on the social aspects and the relationship between society and the individual. It is remarkable. In most of his works, he expressed what and how the relationship between the individual and society is, which shows the importance of the subject for him. He believes that individuals and human society cannot be separated, and the necessity of being human is to be social, and a person reaches happiness, excellence and perfection when he is in society and has an active presence in it. This is important and vital for every member of the society regardless of whether they are men or women. This research with a qualitative approach, using the foundation's data conceptualization strategy, has examined the individual, society and the ideal city from the perspective of Tabatabai in the form of reviewing his authored books. The research method was qualitative and based on analytical-descriptive strategy based on library studies. Paying attention to the community while paying attention to the individual, social nature of man, attention to individual and social reason, cooperation and cooperation of society, the role and place of women in society and the collective movement towards perfection among citizens are some of the special issues of this philosopher's attention. Famous has been favorable for the individual, the community and the city. The main emphasis of the community and the ideal city in the thinking of this thinker is to monitor the progress of improving attention to the material and spiritual life of citizens and sufficient attention to spiritual and spiritual affairs in urban spaces