اثربخشی آموزش حافظه کاری هیجانی در توانایی مهار عواطف نوجوانان مبتلا به اختلال تنیدگی پس‌ضربه‌ای

محورهای موضوعی : روان‌شناسی بالینی

زبیر صمیمی ¹ , جعفر حسنی ² , علیرضا مرادی ³

1 - دانشجوی کارشناسی ارشد روان‌شناسی بالینی کودک و نوجوان
2 - دانشیار دانشگاه خوارزمی
3 - استاد دانشگاه خوارزمی تهران

تاریخ دریافت : 1395/02/28 تاریخ پذیرش : 1395/02/28 تاریخ انتشار : 1395/01/01

کلید واژه: اختلال تنیدگی پس­ ضربه‌ای, مهار عواطف, حافظه کاری هیجانی,

چکیده مقاله :

هدف پژوهش حاضر تعیین تأثیر آموزش حافظه کاری هیجانی در توانایی مهار عواطف نوجوانان مبتلابه اختلال تنیدگی پس ضربه‌ای بود. بدین منظور، در چهارچوب طرح تجربی تک آزمودنی خطوط پایه چندگانه با ورود پلکانی، سه نوجوان (دو دختر، یک پسر) از مراکز آموزش کودکان کار شهر کرج با استفاده از ابزارهای تشخیصی مصاحبه بالینی ساختاریافته و مقیاس تأثیر رویداد (ویس و مارمر، 1997) به‌صورت نمونه‌برداری در دسترس انتخاب شدند. افراد انتخاب‌شده به‌صورت انفرادی، طی 20 جلسه تحت آموزش حافظه کاری هیجانی قرار گرفتند و در سه مرحله (قبل از آموزش، مراحل آموزش و دو ماه پیگیری) به‌وسیله‌ مقیاس مهار عواطف (ویلیامبز، چامبلس و اهرنس، 1997) ارزیابی شدند. به‌منظور تحلیل داده‌ها از شاخص‌های تغییر روند، شیب، بازبینی نمودارها و برای تعیین معناداری بالینی از شاخص کوهن، درصد بهبودی و اندازه اثر استفاده شد. نتایج بیانگر آن بود که آموزش حافظه کاری هیجانی منجر به افزایش توانایی شرکت‌کنندگان در توانایی مهار عواطف از مرحله پیش از آموزش تا پیگیری شده است. با توجه به نتایج پژوهش حاضر، می‌توان گفت آموزش حافظه کاری هیجانی، گزینه مناسبی برای افزایش توانایی مهار عواطف نوجوانان مبتلابه اختلال تنیدگی پس ضربه‌ای است.

چکیده انگلیسی:

  The aim of this study was to investigate the effect of emotional working memory training on affective control ability inadolescent with Post-Traumatic Stress Disorders (PTSD). The study design was a single-case multiple-baselines. Three adolescents (one male and two females) were selected by available sampling based on structured clinical interview and the Impact of Event scale (Weiss & Marmer, 1997) from one of the educational child care center of Karaj, Iran. The participants received 20 sessions of the emotional working memory training individually. The participants were assessed at three stages (pre-training, during therapy and 2-month follow up) by the Effective Control Scale (Williams, Chambless & Ahrens, 1997). Data were analyzed using the indices for trend changes, slope and the visual inspection of the charts.The Cohen's d, recovery percent index and effect size were used to determine the clinical significance. The results indicated that emotional working memory training increased the ability of affective control from pretest to follow up. The findings suggested that the emotional working memory training is an appropriate choice for increasing affective control in adolescents suffering from Post-Traumatic Stress Disorders (PTSD).

منابع و مأخذ:

دهش، ز. (1388). تأثیر تلفیقی رفتاری و هیجان‌محور بر مهار عواطف در نوجوانان دختر شهر کشکویه رفسنجان. پایان‌نامه کارشناسی ارشد، دانشکده علوم انسانی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد مرودشت.

کردتمینی، م. (1394).تأثیر آموزش حافظه کاری هیجانی در توانایی مهار شناختی-عاطفی و نظم جویی هیجان افراد دارای اضطراب صفت بالا. پایان‌نامه کارشناسی ارشد، دانشکده روان‎شناسی و علوم تربیتی دانشگاه فردوسی مشهد.

حمیدپور، ح.، دولتشاهی، ب.، پورشهباز، ع. و دادخواه، ا. (1389). کارایی طرح واره درمانی در درمان زنان مبتلابه اختلال اضطراب فراگیر. روان‎شناسی معاصر،  16(4)، 431-420.

محمدخانی، پ.، جهانی، ع. و تمنائی‎فر، ش. (1384). مصاحبه بالینی ساختاریافته برای اختلالات دی اس ام.چاپ چهارم. تهران: انتشارات فرادید.

وکیلی، ی.، فتی، ل. و حبیبی، م. (1392). اثربخشی درمان فراشناختی در بیماران اختلال تنیدگی پس ضربه‌ای: مورد پژوهی سه بیمار.مجله روان‎شناسی بالینی،5(4)، 108-99.

سلطانی­کوهبانی، س. و شریفی‎درآمدی، پ. (1392). اثربخشی برنامه رایانه یار حافظه کاری بر بهبود کنش‌های اجرایی دانش­آموزان ناشنوا. فصلنامه روان‎شناسی تحولی: روان‎شناسان ایرانی، 10(37)، 60-51.

حسن‎آبادی، ح. ر.، سرمد، ز. و قاضی‎طباطبایی، م. (1387). مدیریت تقسیم توجه و افزونگی در محیط‌های یادگیری چندرسانه‌ای: شواهدی بر سامانه پردازش دوگانه در حافظه کاری. فصلنامه روان‎شناسی تحولی: روان‎شناسان ایرانی، 5 (17)، 41-27.

American Psychiatric Association.(2013).Diagnostic and Statistical Manual of Mental Disorders, (DSM-5®). American Psychiatric Pub.‏

Banich, M. T., Mackiewicz, K. L., Depue, B. E., Whitmer, A. J., Miller, G. A., & Heller, W. (2009). Cognitive control mechanisms, emotion and memory: A neural perspective with implications for psychopathology. Neuroscience & Biobehavioral Reviews,33(5), 613-630.‏

Beck, A. T. (2008).The evolution of the cognitive model of depression and its neurobiological correlates.‏American Journal of Psychiatry, 165, 969-977.

Blake, D. D., Weathers, F. W., Nagy, L. M., Kaloupek, D. G., Gusman, F. D., Charney, D. S., & Keane, T. M. (1995).The development of a clinician‐administered PTSD scale. Journal of traumatic stress,8 (1), 75-90.‏

Brass, M., Ullsperger, M., Knoesche, T. R., Von Cramon, D. Y., & Phillips, N. A. (2005). Who comes first? The role of the prefrontal and parietal  cortex in cognitive control. Journal of cognitiveneuroscience,17(9), 1367-1375.‏

Burgmer, M., Rehbein, M. A., Wrenger, M., Kandil, J., Heuft, G., Steinberg, C.,& Junghöfer, M. (2013). Early affective processing in patients with acute posttraumatic stress disorder: Magnetoencephalographic correlates.PLoS ONE, 8(8), e71289 DOI: 10.1371/journal.pone.0071289.

Crane, P. A. (2005). Psychological response to disasters: Focus on adolescents. Journal of Psychosocial Nursing & Mental Health Services, 43(8), 31-38.

DeRubeis, R. J., Siegle, G. J., & Hollon, S. D. (2008). Cognitive therapy versus medication for depression: Treatment outcomes and neural mechanisms. Nature Reviews Neuroscience, 9(10), 788-796.‏

Duncan, J. (2010). The multiple-demand (MD) system of the primate brain: Mental programsfor  intelligentbehaviour. Trends in Cognitive  Scienc-es, 14(4), 172–179.

Engen, H., & Kanske, P. (2013). How working memory training improves emotion regulation: neural efficiency, effort, and transfer effects. Journal of Neuroscience,33(30), 12152-12153.‏

Fadnes, L. T., Taube, A., & Tylleskär, T. (2009). How to identify information bias due to self-reporting in epidemiological research.  Internet Journal of Epidemiology, 7(2), 1-21.‏

First, M. B., Spitzer, R. L., Gibbon, M., & Williams, J. B. (1997).User's guide for the Structured clinical interview for DSM-IV axis I disorders SCID-I: Clinician version.  American  Psychiatric Pub.‏

Gilbert, D. T. & Wilson, T.D. (2000). Miswanting: Some problems in the forecasting of future affective states. In: Forgas, J.P. (Ed.) Feeling and thinking: The role of affect in social cognition. (pp. 178-200). New York: Cambridge University Press.

Gross, J. J. (1998). The emerging field of emotion regulation: An integrative review .Review of General Psychology,2(3), 271.‏

Gross, J. J. (2013). Emotion regulation: Taking stock and moving forward. Emotion,13(3), 359-365.‏

Harmer, C. J., Hill, S. A., Taylor, M. J., Cowen, P. J., & Goodwin, G. M. (2003). Toward a neuropsychological theory of antidepressant drug action: Increase in positive emotional bias after potentiation of norepinephrine activity.American Journal of Psychiatry,160(5), 990-992.‏

 Hales, R. E., & Yudofsky, S. C. (2003).The American Psychiatric Publishing Textbook of Clinical Psychiatry(4th ed.). Arlington, VA: American Psychiatric Publishing, Inc.

Hayes, J. P., VanElzakker, M. B., & Shin, L. M. (2012). Emotion and cognition interactions in PTSD: A review of neurocognitive and neuroimaging studies. Frontiers in Integrative Neuroscience,6(89),1-14.‏

Joormann, J., Levens, S. M., &Gotlib, I. H. (2011). Sticky thoughts depression and rumination are associated with difficulties manipulating emotional material in working memory. Psychological Science,22(8), 979-983.‏

Kelly, A. C., &Garavan, H. (2005). Human functional neuroimaging of brain changes associated with practice. Cerebral Cortex, 15(8), 1089-1102.‏

Krause-Utz, A., Elzinga, B. M., Oei, N. Y., Paret, C., Niedtfeld, I., Spinhoven, P., &Schmahl, C. (2014). Amygdala and dorsal anterior cingulate connectivity during an emotional working memory task in borderline personality disorder patients with interpersonal trauma history.Frontiers in Human Neuroscience, 848(8), 1-18.‏‏

Lang, P. J., Davis, M., & Öhman, A. (2000). Fear and anxiety: animal models and human cognitive psychophysiology. Journal of Affective Disorders, 61(3), 137-159.‏

Lanius, R. A., Williamson, P. C., Densmore, M., Boksman, K., Gupta, M. A., Neufeld, R. W., & Menon, R. S. (2001). Neural correlates of traumatic memories in posttraumatic stress disorder: A functional MRI investigation. American Journal of Psychiatry,158(11), 1920-1922.‏

Liberzon, I., & Sripada, C. S. (2007). The functional neuroanatomy of PTSD: A critical review. Progress in Brain Research, 167, 151-169.‏

Mayberg, H. S., Lozano, A. M., Voon, V., McNeely, H. E., Seminowicz, D., Hamani, C., & Kennedy, S. H. (2005). Deep brain stimulation for treatment-resistant depression. Neuron, 45(5), 651-660.‏                                     

Miller, E. K. (2000). The prefontral cortex and cognitive control. Nature reviews neuroscience, 1(1), 59-65‏.

Mammarella, N. (2014). Is emotional working memory Training a new avenue of  AD treatment? A review. Aging and disease, 5(1), 35-40.

Nolen-Hoeksema, S. (2000).The role of rumination in depressive disorders and mixed anxiety/ depressive symptoms. Journal of Abnormal Psychology, 109(3), 504-514.‏

 Owen, A. M., McMillan, K. M., Laird, A. R., &Bullmore, E. (2005). N‐back working memory paradigm: A meta‐analysis of normative functional neuroimaging studies. Human Brain Mapping, 25(1), 46-59.‏

Price, J. L., & Drevets, W. C. (2012). Neural circuits underlying the pathophysiology of mood disorders. Trends in Cognitive Sciences, 16(1), 61-71.‏

Roger, D., & Najarian, B. (1989). The construction and validation of a new scale for measuring emotion control. Personality and Individual Differences, 10(8), 845-853.‏

Roughan, L., &Hadwin, J. A. (2011).The impact of working memory training in young people with social, emotional and behavioural difficulties. Learning and Individual Differences, 21(6), 759-764.

Schmeichel, B. J., Volokhov, R. N., & Demaree, H. A. (2008).Working memory capacity and the self-regulation of emotional expression and experience. Journal of Personality and Social Psychology, 95(6), 1526.‏

Schweizer, S., & Dalgleish, T. (2011).Emotional working memory capacity in posttraumatic stress disorder (PTSD). Behaviour Research and Therapy, 49(8), 498-504.‏

  Schweizer, S., Grahn, J., Hampshire, A., Mobbs, D., & Dalgleish, T. (2013). Training the emotional brain: improving affective control through emotional working memory training. Journal of Neuroscience, 33(12), 5301-5311.

Villalba, J. A., & Lewis, L. D. (2007). Children, adolescents, and isolated traumatic events: Counseling considerations for couples and family counselors. Family Journal, 15(1), 31-35.‏

Vythilingam, M., Blair, K. S., McCaffrey, D., Scaramozza, M., Jones, M., Nakic, M., & Blair, R. J. R. (2007). Biased emotional attention in post-traumatic stress disorder:A help as well as a hindrance? Psychological Medicine, 37(10), 1445-1455.‏

Weiss, D. S., & Marmar, C. R. (1997).The Impact of Event Scale—Revised. In J. P. Wilson, & T. M. Keane (Eds.), Assessing psychological trauma and PTSD: A handbook for practitioners (pp. 399–411). New York: Guilford Press.

Williams, K. E., Chambless, D. L., & Ahrens, A. (1997).  Are emotions frightening? An extension of the fear of fear construct.  Behaviour Research andTherapy, 35(3), 239-248