مقایسه اثربخشی رفتار‌درمانگری و گفتار‌درمانگری در تحول مهارت‏های ارتباطی کودکان در‏خود‏مانده

محورهای موضوعی : روان‌شناسی بالینی

شیما جراحی ¹ , حمید نجات ²

1 - کارشناس ارشد مشاوره واحد علوم و تحقیقات خراسان رضوی
2 - استادیار گروه روان شناسی دانشگاه آزاد اسلامی واحد قوچان

تاریخ دریافت : 1394/10/19 تاریخ پذیرش : 1394/10/19 تاریخ انتشار : 1394/10/01

کلید واژه: رفتار درمانگری, گفتار درمانگری, مهارت‏های ارتباطی, کودک درخودمانده,

چکیده مقاله :

هدف پژوهش حاضر مقایسه اثربخشی روش های رفتاردرمانگری و گفتار درمانگری در بهبود تحول مهارت های ارتباطی کودکان درخودمانده بود. 30 کودک درخودمانده که به صورت نمونه برداری در دسترس و داوطلبانه انتخاب شدند و به مقیاس مهارت‌های ارتباطی سازمان بهداشت جهانی (1980) پاسخ دادند. پس از گزینش تصادفی دو گروه آزمایش و گروه گواه، مداخله آزمایشی 1 (رفتار درمانگری پاسخ محور) در 12 جلسه که هر جلسه 90 دقیقه به طول انجامید در مورد گروه آزمایش 1 و مداخله آزمایشی 2 (گفتار درمانگری آهنگین) در 48 جلسه که هر جلسه 30 دقیقه به طول انجامید در مورد گروه آزمایش 2 اجرا شد. نتایج تحلیل کوواریانس نشان دادند رفتار درمانگری پاسخ محور و گفتاردرمانگری آهنگین باعث افزایش مهارت های ارتباطی کودکان درخودمانده گروه های آزمایش در مقایسه با گروه گواه شده است. همچنین، مشخص شد بین تأثیر رفتار درمانگری پاسخ محور و گفتار درمانگری آهنگین بر تحول مهارت های ارتباطی تفاوت وجود دارد و رفتار درمانگری پاسخ محور نسبت به گفتار درمانگری آهنگین مؤثرتر است. Abstrac

چکیده انگلیسی:

The aim of this study was to compare the effectiveness of behavioral therapy with speech therapy approach in improving autistic children’s communication skills. Thirty children with autism  were  selected. Participation was voluntarily. The participants assigned equally in three groups: Two experimental and one control group. The  participants completed the Word Health Organization Communicative Skills Scale (1980). The study design was pretest- posttest. One of the experimental group received 12 session of pivotal response behavioral therapy (each 90 minutes) and the other experimental group received 48 sessions of melodic speech therapy (each 30 minutes). The results of analysis of covariance (MANCOVA) indicated that both pivotal response behavioral therapy and melodic speech therapy increased  communication skills in the experimental groups in comparison with the control group. There was a significant difference between the pivotal response behavioral therapy and melodic speech therapy communicative skills development, with pivotal response behavioral therapy was more effective than melodic speech therapy.  

منابع و مأخذ:

احمدزاده، م. (1390). اثربخشی گفتار درمانی بر افزایش مهارت‏های اجتماع پذیری و عزت نفس کودکان در خودمانده. پایان‏نامه کارشناسی ارشد، دانشکده علوم انسانی و اجتماعی، دانشگاه شهید چمران اهواز.

اصغری‎نکاح، م.، افروز، غ.، بازرگان، ع. و شکوهی‎یکتا، م. (1390). تأثیر مداخله درمانی عروسک‌بازی بر مهارت‏های ارتباطی کودکان در‌خودمانده. مجله اصول بهداشت روانی، 13 (1)، 57-42.

جاوید، ع. (1390). اثربخشی گفتاردرمانی بر مهارت‏های کلامی کودکان مبتلا به اوتیسم. پایان‏نامه کارشناسی ارشد، دانشکده علوم انسانی و اجتماعی، دانشگاه علامه طباطبایی.

جمشیدی، م. (1390). اثربخشی رفتاردرمانی پاسخ‌محور بر مهارت‏های ارتباطی گفت و شنود کودکان درخودمانده شهر اهواز. پایان‏نامه کارشناسی ارشد، دانشکده علوم انسانی و اجتماعی، دانشگاه شهید چمران اهواز.

خزایی، ح. ا.، اسدی، م. و محمدی، ه. (1390). مقایسه اثربخشی دو روش رفتار‌درمانی پاداش و تقویت و شناختی‌رفتاری الیس بر میزان پرخاشگری کودکان بی‌سرپرست. مجله بهبود، 15 (6)، 418-414.

دارابی، م. (1393). تأثیر رفتار‌درمانی و گفتاردرمانی بر مهارت‏های ارتباطی کودکان اوتیسم. پایان‌نامه کارشناسی ارشد، دانشکده علوم انسانی و اجتماعی، دانشگاه آزاد اسلامی گرمسار.

رضایی، ف. (1391). اثربخشی گفتاردرمانی بر تکلم و تلفظ کودکان در خودمانده. پایان‏نامه کارشناسی ارشد، دانشکده علوم انسانی و اجتماعی، دانشگاه آزاد علوم و تحقیقات خوزستان.

شمامی، ب.، پورمحمدرضای‌تجریشی، م.، حقگو، ح. ا.، وثوقی، ا. و بیگلریان، ا. (1392). اثربخشی رفتار‌درمانی پاسخ‌محور بر مشکلات رفتاری کودکان 4 تا 6 سال اوتیسم. فصلنامه توان بخشی، 14 (6)، 61-51.

فتحی‎آشتیانی، ع. و داستانی، م. (1388). آزمون‌های روان‌شناختی: ارزشیابی شخصیت و سلامت روان. تهران: انتشارات بعثت.

فردوسی،ن.، عشایری، ح.، مدرسی، ی. و روشن، ب. (1393). تأثیر روش درمانی آواز آهنگین گفتاردرمانی بر فرکانس اولیه و شدت گفتار کودکان درخودمانده. شنوایی شناسی، 23 (2)، 82-74.

گلابی، پ.، علیپور، و. و زندی، ب. (1384). اثربخشی رفتاردرمانی تحلیل رفتار کاربردی بر اختلال‏های رفتاری کودکان مبتلا به درخودماندگی. همایش بین‌المللی روان‌پزشکی کودک و نوجوان، تهران.

محتشم، ع. (1391). اثربخشی درمان PRT بر مهارت‏های ارتباطی و کلامی کودکان اوتیسم. پایان‏نامه کارشناسی ارشد، دانشکده علوم انسانی و اجتماعی، واحد علوم و تحقیقات خوزستان.

Bernard, S., Enayati, A., Redwood, L., Roger, H., & Birstock, T. (1973). Coaliton of safe minds: Austism, a unique form of mercury poisoning. Retrived April 3, 2000 from www.safeminds.org.

Callahan, K., & Henson, R. (2008). Social validation of evidence-based practices in autism by parents, teachers, and administrators. Journal of Autism and Developmental Disorder, 38, 678-692.

Dawson, G. (2014). Intervantions in the development of communication skills of children lefton their own. Journal of Autism and Developmental Disorders, 26(2), 175-184.

Fombonne, E. (2009). Modern views of Autism. Canadian Journal of Psychiatry, 48 (8), 503–505.

Kogel, R. L., Odell, M. C., & Koegel, L. K. (1987). A natural language teaching paradigm for nonverbal autistic children. Journal of Autism and Develop-mental Disorders, 17(2), 187-200.

Matson, J.L. (2008). Clinical assessment intervention for autism. Philadelphia: Elsevier.

Minjarez, M. B., Williams, S. E., Mercier, E. M., & Hardan, A.Y. (2010). Pivotal Response Group Treatment Program for parents of children with autism. Journal of Autism and Developmental Dis-orders, 41(1), 92-101.

Miller, S. B. (2011). Adapted melodic intonation therapy: A case study of an experimental language program for an Autistic child. Journal of Clinical Psychiatry, 40(4), 201-213.

Nefdt, N., Koegel, R., Singer, G., & Gerber, M. (2010). The use of a self-directed learning program to provide introductory training in pivotal response treatment to parents of children with autism. Journal of Positive Behavior Interventions, 12(1), 23-32.

Perry, A., Cummings, A., Geier, J. D., Freeman, N. L., Hughes, S., LaRose, L., Managhan, T., Reitzel, J. A., & Williams, J. (2010). Effectiveness of intensive behavioral intervention in a large, community-based program. Research in Autism Spectrum Disorders, 2, 621-642.

Pierce, M. (2013). Autism spectrum disorders. Journal of Applied Behavior Analysis, 28, 285-295.

Prelock, P. A., Prendeville, J., & Unwin, G. (2011). Peer play interventions to support the social competence of children with Autism Spectrum Disorders (ASD). Seminars in Speech and Language, 27(1), 32-46.

Shere, M. R., & Schreibman, L. (2014). Individual behavioral profiles and predictors of treatment effectiveness for children with autism. Journal of Consulting and Clinical Psychology, 73, 525-538.

Stahmer, A. C., & Gist, K. (2013). The effects of an accelerated parent education program on technique mastery and child outcome. Journal of Positive Behavior Interventions, 3, 75-82.

Symon, J. B. (2009). Expanding interventions for children with autism: Parents as trainers. Journal of Positive Behavior Interventions, 7(3), 159-173.

Taret, H. (2014). The effect of methods of behavioral PRT therapy on the communicative skills of autistic
children. Journal of Autism and Developmental Disorders, 76(2), 113-120.

Vanjelist, A.L. (2011). Handbook of family communi-cation. London: Lawrence Erlbaum.

Vismara, L. A., Colombi, C., & Rogers, S. J. (2013). Can one hour per week of therapy lead to lasting changes in young children with autism? Autism, 13, 93-115.

Wan, C. Y., Bazen, L., Baars, R., Zipse, L., Norton, A., & Schlaug, G. (2011). Auditory motor mapping training (AMMT) as an intervention to facilitate speech output in non-verbal children with autism: A proof of concept study. Originally Plosonel: A Peer-Reviewed Open Access Scientific Journal, 6(9), 1-7.