نقش مؤلفه‌های عاطفه به مدرسه، صفات شخصیت و عملکرد تحصیلی در تمایزگذاری بین دانش‌آموزان منضبط و دارای مشکل انضباطی
محورهای موضوعی : روانشناسی تربیتی
جواد مصرآبادی
1
(دانشیار دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی دانشگاه شهید مدنی آذربایجان)
تقی زوار
2
(استادیار دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی دانشگاه شهید مدنی آذربایجان)
ثریا جباری
3
(کارشناس ارشد تحقیقات آموزشی)
کلید واژه: شخصیت, عاطفه به مدرسه, عملکردتحصیلی, دانش‌آموزان منضبط و دارای مشکل انضباطی,
چکیده مقاله :
هدف از پژوهش حاضر تعیین نقش مؤلفه‌های عاطفه به مدرسه، صفات شخصیتی و عملکرد تحصیلی در تمایزگذاری بین دانش‌آموزان منضبط و دارای مشکل انضباطی می‌باشد. نمونه این پژوهش 420 نفر از دانش‌آموزان پایه دوم و سوم دوره متوسطه‌ی سال تحصیلی 92-91 شهر تبریز بودند که با استفاده از دو روش نمونه‌گیری خوشه‌ای چندمرحله‌ای و روش هدفمند انتخاب شدند. برای انتخاب دانش‌آموزان منضبط و غیرمنضبط از دو نقطه برش برای نمرات انضباط دانش‌آموزان و نیز نظر مسئولین مدرسه استفاده شد. در این پژوهش از پرسشنامه سنجش نگرش نسبت به مدرسه به منظور سنجش ویژگی‌های عاطفه تحصیلی و از پرسشنامه پنج عامل بزرگ شخصیتی نئو به منظور ارزیابی ویژگی‌های شخصیتی آزمودنی‌ها استفاده شد. همچنین از نمرات معدل نیمسال اول سال تحصیلی 92/91 به عنوان شاخص عملکرد تحصیلی استفاده شد. داده‌های حاصل با روش‌‌های آماری رگرسیون لوجستیک و تجزیه تابع تشخیص تحلیل شدند. نتایج یافته‌های تحلیل رگرسیون لوجستیگ نشان می‌دهد که مؤلفه‌های معدل، خودنظم‌دهی، نگرش به مدرسه و متغیر پذیرا بودن به ترتیب و به صورت مثبت به پیش بینی عضویت گروهی دانش‌آموزان غیرمنضبط می‌پردازند. همچنین نتایج تابع تشخیص نشان داد که متغیرهای خودنظم‌دهی، نگرش به مدرسه، عملکرد تحصیلی، نگرش به معلم و کلاس و در آخر دلپذیر بودن دارای توان معنی‌داری در تمایزگذاری بین دو گروه از دانش‌آموزان منضبط و غیرمنضبط هستند. همچنین نتایج تجزیه تابع تشخیص نشان داد که 3/75 درصد از افراد دو گروه بر اساس این متغیرها به طور صحیح مجدداً طبقه‌بندی شدند. تلویحات کاربردی این یافته‌ها در مقاله مورد بحث واقع شده است.
The aim of the present research was to determine the role of affection toward school, personality traits and academic performance in differentiating between self disciplined students and those with disciplinary problems. The research sample included 420 second and third grade high school students in the academic year 1391-1392 in Tabriz who were selected by multi-stage cluster and purposeful sampling methods. To choose the self-disciplined and those with disciplinary problem, two cut-off scores were set for the students’ discipline scores. In this research, a questionnaire of measuring attitude toward school was used for measuring the students’ academic affection and a questionnaire of five main factors of neo personality was applied for assessing the personality traits of the participation. Also, the first semester averages were used by as an index of academic performance. The obtained data were analyzed statistical methods of logistic regression and discriminate function analysis. The results of logistic regression indicate that the elements’ averages, self-regulation and attitude toward school and the variable of being receptive, respectively and positively, predict the group membership of students with disciplinary problems. The discriminate function analysis results also showed that self-regulation, attitude toward school, academic performance and attitude toward teacher and class and finally being pleasing have significant potential in differentiating between two groups of disciplined students and those with disciply problems. The results also indicate that 75/3 percent of the individuals in both groups were classified properly according to these variables. The implications of the findings have been discussed in the paper.
منابع
امین‌یزدی، امیر، و عالی، آمنه. (1385). بررسی تأثیر سبک‌های مدیریت کلاس بر رشد مهارت‌های فراشناختی دانش‌آموزان. مطالعات تربیتی و روانشناسی دانشگاه فردوسی، 33، 90ـ74.
اصفهانی اصل، مریم، و عطاری، یوسفعلی، و مهرابی‌زاده، مهناز. (1382). مقایسه سازگاری و عملکرد تحصیلی دانش‌آموزان دختر شاخه‌ی نظری براساس اولویتهای پنج گانه تعیین شده طبق برنامه هدایت تحصیلی. یافته‌های نو در روان شناسی، 6، صص29-18.
بلوم، اس. (1363). ویژگی‌های آدمی و یادگیری آموزشگاهی(ترجمه علی‌اکبر سیف). تهران: مرکز نشر دانشگاهی.
بیرامی، منصور. (1389). مقایسه ویژگی‌های شخصیت و راهبردهای مقابله‌ای در دانشجویان دارای پرونده در کمیته انضباطی دانشگاه با دانشجویان عادی. فصلنامه علمی- پژوهشی روانشناسی دانشگاه تبریز، 17، 71-54.
پاکدامن، مجید. (1391). خودنظم‌بخشی در دانش‌آموزان. مجله بر خط دانش روانشناختی، 2، 108-95.
تمدنی، مجتبی، و حاتمی، محمد، و هاشمی، هادی. (1390). خودکارآمدی عمومی، اهمال کاری تحصیلی و پیشرفت تحصیلی دانشجویان. فصلنامه روانشناسی تربیتی، 17، 87- 65.
خجسته‌مهر، رضا، و عباس‌پور، ذبیح‌اله، و کرایی، امین، و کوچکی، رحیم. (1391). تأثیر برنامه موفقیت تحصیلی بر عملکرد و خودپنداره تحصیلی، نگرش نسبت به مدرسه، یادگیری شیوه موفقیت در مدرسه و سازگاری اجتماعی دانش‌آموزان. مجله روانشناسی مدرسه، 45، 56-27.
درایکورس، آر، گرونوالد، بی، چایلدرز پیر، اف. (1388). فنون مدیریت کلاس(ترجمه علیزاده و روحی). نشر دانژه.
رسول‌زاده، کاظم، و عبدی، نرگس. (1389). بررسی رابطه میان عوامل شخصیتی و میزان انضباط اجتماعی با توجه به پایبندی مذهبی. فصلنامه مطالعات امنیت اجتماعی، 31، 189-165.
رحمانی، سامان. (1390). مقایسه هوش هیجانی و نظریه ذهن دانش‌آموزان دارای مشکلات انضباطی و منضبط دوره متوسطه شهر تبریز در سال تحصیلی90ـ89. پایان‌نامه کارشناسی‌ارشد، دانشگاه شهید مدنی آذربایجان.(چاپ نشده است).
رضویان‌شاد، مرتضی. (1384). رابطه‌ی هوش هیجانی با سازگاری اجتماعی و پیشرفت تحصیلی دانش‌آموزان پایه‌ی سوم راهنمایی شهر تبریز. پایان‌نامه کارشناسی‌ارشد، دانشگاه تبریز.
زاهد، عادل، و رجبی، سعید، و امیری، مسعود. (1391). مقایسه سازگاری اجتماعی، هیجانی، تحصیلی و یادگیری خودتنظیمی در دانش‌آموزان با و بدون ناتوانی یادگیری. مجله ناتوانی‌های یادگیری، 2، 62-43.
سیف، علی‌اکبر. (1387). روانشناسی پرورشی نوین: روانشناسی یادگیری و آموزش. تهران: دوران.
سیف، علی‌اکبر. (1379). مقدمه‌ای بر نظریه های یادگیری. تهران: دوران
شجاعی، محمدصادق. (1388). نگاهی به ریشه‌های نظریه صفات شخصیت در اخلاق. فصلنامه مطالعات اسلام و روانشناسی، 3، 153-129.
صدیقی ارفعی، فریبرز، و تمنائی‌فر، محمدرضا، و منصوری‌نیک، اعظم. (1390). ارتباط میان تصویر بدن، میزان سازگاری و پیشرفت تحصیلی دانش‌آموزان دبیرستانی. فصلنامه نوآوری‌های آموزشی، 38، 65-51.
فراهانی، محمدنقی. (1378). روانشناسی شخصیت. تهران: دانشگاه تربیت معلم.
فونتانا، دی. (1385). روانشناسی در خدمت معلمان:یادگیری و شناخت(ترجمه جواد قهرمانی). تهران: مؤسسه فرهنگی منادی تربیت.
گروسی‌فرشی، تقی. (1380). رویکردی نوین در ارزیابی شخصیت(کاربرد تحلیل عاملی در مطالعات شخصیت). تبریز: دانیال و جامعه‌پژوه.
ماسن، پی، و کیگان، جی، و هوستون، ای، و کانجر، جی. (1376). رشد و شخصیت کودک(ترجمه یاسایی). تهران: نشر مرکز.
مصرآبادی، جواد. (1389). هنجاریابی و تحلیل عاملی اکتشافی پرسشنامه تجدید نظر شده سنجش نگرش نسبت به مدرسه. علوم تربیتی، 12، 120-107.
مرادی، علیرضا، و هاشمی، تورج، فرزاد، ولی الله، و بیرامی، منصور، و کرامتی، هادی. (1388). مقایسه اثربخشی خودتنظیمی رفتار توجهی، خودتنظیمی رفتار انگیزشی و خودتعلیمی کلامی بر نشانه‌های اختلال بیش فعالی همراه با نقص توجه. فصلنامه علمی- پژوهشی روانشناسی دانشگاه تبریز، 13، 214-193.
میرنسب، میرمحمود، و بیرامی، منصور، و زندکریمی، بصیره. (1390). مقایسه عوامل شخصیتی در ببن دانش‌آموزان دختر پرخاشگر و غیرپرخاشگر. فصلنامه پژوهش‌های نوین روانشناختی، 23، 203-186.
نامدارپور، فهیمه. (1387). بررسی رابطه بین خودتنظیمی یادگیری با مهارت های تحصیلی و پیشرفت تحصیلی در بین دانشجویان دانشگاه آزاد اسلامی واحد خمینی شهر. فصلنامه اندیشه‌های تازه در علوم تربیتی، 1، 151-137.
یاوریان، رویا، و سهرابی، فریبا، و یاوریان، نرمین. (1389). بررسی تأثیر پرخاشگری، جرأت ورزی دانش‌آموزان دبیرستان‌های دخترانه شهر ارومیه در پیشرفت تحصیلی آنان. فصلنامه دانشکده پرستاری و مامایی، 2، 117-114.
Allport, g. w. (1973). Personality: a psychological interpretation. New York: Holt, Rinehart, Winston.
Advanced quantitative data analysis. )Glasgow: open university press.( 2003
Croom,D .B ., .Cramer, D andmoorG ,.E . (2003). Student missbehavior in agricultural education: a comparative study. Journal of Agricultural Education, 44, 14-26.
Gu,H ., lai,S ,.I .and ye,R . (2011). Across-cultural study of student problem behaviors in middle schools. School Psychology in international, 32, 20-34.
Musito,G ., lopez,E .E ., emler,N . (2007). Adjustment problems in the family and school contexts, attitude towards authority, and violent behavior at school in adolescence. Adolescence, 168, 779-794.
Mccoville,D .W , and Cornell,D . (2003). Aggressive attitudes predict aggressive behavior in middle school students. Journal of emotional and behavioral disorders, 11, 179-187.
McCoach, D.B., and Siegle, D., (2003). The school attitude assessment survey revised: A new instrument to identify academically able students who underachieve. Educational and psychological measurement, 3, 414-429.
Pintrich, P.R., and DeGroot, E.V., (1990). Motivational and self-regulated learning components of classroom academic performance. Journal of educational psychology, 82, 33-40.
Kiesner, J., & Kerr, M. (2004). Families, Peers, and Contexts as Multipile Determinants of Adolescent Problem Behavior, Journal of adolescence, 27: 493-495.
Wigfield, A., and Karpathian, M., (1991). Who am I and what can I do? Children’s self concepts and motivation in achievement situations. Educational psychologist, 26, 233-262.
Zeidner, M., and Schleyer, E.J. (1999). Evaluating the effects of full-time vs part-time educational programs for the gifted: Affective outcomes and policy considerations. Evaluationand program planning, 22, 413-427.