ویژگی‌های بایسته معلمان در بهبود فرآیند یاددهی-یادگیری مدارس هوشمند
محورهای موضوعی : روانشناسی تربیتیعلیاکبر دولتی 1 , لاله جمشیدی 2 , علی‌اکبر امین‌بیدختی 3
1 - کارشناسی ارشد مدیریت آموزشی دانشگاه سمنان
2 - استادیار دانشگاه سمنان
3 - دانشیار دانشگاه سمنان
کلید واژه: معلم, فناوری اطلاعات و ارتباطات, مدارس هوشمند, یاددهی-یادگیری,
چکیده مقاله :
پژوهش حاضر با هدف شناسایی ویژگی ها، توانایی ها و وظایف معلمان در بهبود فرآیند یاددهی- یادگیری مدارس هوشمند استان سمنان انجام شد. روش انجام این پژوهش از نوع روش‌های تحقیق آمیخته اکتشافی بود که در آن نخست بخش کیفی و سپس بخش کمی انجام شد. در بخش کیفی پژوهش، با شش نفر از متخصصان فناوری اطلاعات و ارتباطات که به روش نمونه گیری هدفمند و گلوله برفی انتخاب شده بودند، مصاحبه انجام شد. نتایج حاصل از تحلیل محتوای مصاحبه ها و مطالعه عمیق مبانی نظری، در قالب پرسشنامه ای محقق ساخته در دو بخش وضعیت مطلوب و وضعیت موجود تنظیم گردید. روایی محتوایی طبق نظر متخصصان و پایایی آن نیز از طریق آلفای کرونباخ در بخش وضعیت مطلوب 84/0 و در بخش وضعیت موجود 94/0 بررسی و مناسب گزارش شدند. در بخش کمی پژوهش نیز، پرسشنامه توسط310نفر از معلمان و مدیران که به روش نمونه گیری طبقه ای انتخاب شده بودند، تکمیل شد. نتایج پژوهش نشان داد که راهکارهای ارتباط مستمر و پایدار الکترونیکی با دانش آموزان برای رفع اشکالو هدایت و استمرار فرآیند یاددهی-یادگیری به صورت مجازی در رتبه اول، تقویت مهارت‌های ICDL و اینترنت از طریق شرکت در کلاس های ضمن خدمت، استفاده از خودآموز ها و تمرین های شخصی در رتبه دوم، جستجو و شناسایی محتوای چندرسانه ای و الکترونیکی مناسب بر روی شبکه اینترنت و منطبق با طرح و برنامه درسی و بهره گیری از آنها در فرآیند یاددهی-یادگیری در رتبه سوم، توانایی طراحی انواع آزمون های پیشرفت تحصیلی آنلاین و درج آنها در سایت یا ارسال به ایمیل دانش آموزان جهت پیشرفت تحصیلی آنان در رتبه چهارم و حضور فعال بر روی پورتال مدرسه و سیستم مدیریت یادگیری برای مدیریت فرآیند یادگیری دانش آموزانبه صورت غیرحضوری بر روی وب در رتبه پنجم در بهبود فرآیند یاددهی-یادگیری مدارس هوشمند توسط معلمان قرار دارند
This study aimed to identify the characteristics, abilities and duties of teachers in improving the teaching – learning process at smart schools in Semnan province. The method used for this study was exploratory mixed method in which the first part was qualitative and the second part was quantitative. In the qualitative research, 6 ICT experts were interviewed who were selected through a purposive, snowball method. The results of the content analysis of the interviews and in-depth theoretical study were put into a researchers-made questionnaire with parts: a desired situation and an existing situation. The content validity of the questionnaire was confirmed by the experts, and its reliability obtained through Cronbach`s alpha was 0.84 for the desired situation and 0.94 for the existing situation, which were both acceptable. In the quantitative part of the research, the questionnaire was completed by 310 teachers and principals who were sampled through stratified method. The results showed that strategies for "sustainable electronic communications with students to fix problems, guide and continue the process of virtual teaching – learning" ranked first, "reinforcing ICDL and Internet skills through attending in-service courses, using personal tutorials and exercises", second, "search and identify appropriate multimedia e-content on the Internet and in compliance with syllabus and curriculum and utilize them in teaching - learning process" third, "the ability to design a variety of online academic progress tests and put them on the website or send them to students` e-mails for their academic achievements" fourth, and "active participation on the school portal and learning management system for virtual management of student learning process through the Web", fifth in improving the teaching - learning process at smart schools by teachers
آتشک، محمد و ماه‌زاده، پریسا(1389). شناسایی و رتبه بندی موانع مؤثر بر عدم استفاده معلمان از فناوری اطلاعات و ارتباطات.نشریه علمی پژوهشی فناوری آموزش، 5(2)، صص115-122.
ادیب منش، افشین(1393). مهندسی یادگیری الکترونیکی. رشد تکنولوژی آموزشی،30(5)، صص20-22.
افضل‌خانی، مریم و قدس، سولماز(1390). ارزیابی وضعیت استقرار مدارس متوسطه هوشمند در استان سمنان از دیدگاه مدیران و معلمان. فصلنامه فن آوری اطلاعات و ارتباطات در علوم تربیتی، 2(1)، صص23-40.
آیتی، محسن؛ عطاران، محمد و مهرمحمدی، محمود(1386). الگوی تدوین برنامه های درسی مبتنی بر فناوری اطلاعات و ارتباطات در تربیت معلم. فصلنامه مطالعات برنامه درسی، 1(5)، صص 55-80.
باقری، خسرو(1392). مدرسه هوشمند زیر ذره بین تعلیم‌وتربیت تعاملی. رشد مدرسه فردا،10(71)، صص8- 9.
حیدری، مریم؛ وزیری، مژده و عدلی، فریبا(1392). بررسی وضعیت مدارس هوشمند بر اساس استانداردها و مقایسه عملکرد تحصیلی و تفکر انتقادی دانش آموزان آن با مدارس عادی. فصلنامه اطلاعات و ارتباطات در علوم تربیتی، 4(2)، صص149-173.
ذوفن، شهناز(1391). تغییر نقش و معلم نیاز عصر دانایی. رشد تکنولوژی آموزشی،27(8)،صص2-3.
زارعی زوارکی، اسماعیل و سیدی‌نظرلو، سیدطاهر(1392). سنجش میزان تعامل در برنامه درسی الکترونیکی دانشگاه صنعتی خواجه نصیر الدین طوسی. فصلنامه اندازه‌گیری تربیتی، 4(11)، صص147-163.
سبحانی‌نژاد، مهدی و ملازهی، اسماء(1391). بررسی مؤلفه‌های مورد نیاز معلمان جهت کاربست فناوری اطلاعات و ارتباطات در فرآیند برنامه‌ریزی درسی مدارس. پژوهش در برنامه‌ریزی درسی،2(7پیاپی34)، صص42-59.
ستاری، صدرالدین و جعفرنژاد، عبدالرضا(1389). عوامل مؤثر بر عدم کاربست وسایل کمک آموزشی در جریان یاددهی – یادگیری از دیدگاه دبیران استان مازندران. فصلنامه فناوری اطلاعات و ارتباطات در علوم تربیتی، 1(2)، صص5-20.
شیوه‌نامه هوشمند سازی مدارس (1390). مرکز آمار فناوری اطلاعات و ارتباطات وزارت آموزش و پرورش ایران.
صالحی، محمد؛ قلی‌زاده، رضاعلی و صادقی، محمدرضا (1390). امکان سنجی توسعه فن‌آوری نوین آموزشی با رویکرد فن‌آوری اطلاعات و ارتباطات در مدارس ابتدایی شهرستان ساری. فصلنامه فناوری اطلاعات و ارتباطات در علوم تربیتی، 1(4)، صص23- 36.
صفاریان، سعید؛ فلاح، وحید و میر حسینی، سیدحمزه(1389). مقایسه تأثیر آموزش به کمک نرم افزار های آموزشی و روش تدریس سنتی بر یادگیری ریاضی. فصلنامه فناوری اطلاعات و ارتباطات در علوم تربیتی.1(2)،صص21-36.
ضامنی، فرشیده؛ نسیمی، عباس؛ رضایی‌راد، مجتبی و قنبرپورجویباری، منصوره(1390). تأثیر استفاده از نرم‌افزار‌های چند رسانه ای در درس جامعه شناسی بر پیشرفت تحصیلی دانش آموزان شهرستان جویبار. فصلنامه فناوری اطلاعات و ارتباطات در علوم تربیتی، 2(2)،صص55-72.
عباسی اصل، محسن؛ زاهد بابلان، عادل و نامور، یوسف(1390). بررسی عوامل مرتبط با میزان استفاده معلمان راهنمایی از فناوری اطلاعات و ارتباطات در فرآیند یاددهی – یادگیری. نشریه علوم تربیتی،4(13)،صص95 – 106.
فاضلیان، پوراندخت و نظری، معصومه(1393). تأثیر مدارس هوشمند بر فرآیند یاددهی – یادگیری زبان انگلیسی. رشد آموزش زبان،28(4)،صص12-17.
قیسوندی، حمید؛ ساعدی، نبی و باغی، محمد(1393). مدارس هوشمند و فناوری‌های نوین. رشد تکنولوژی آموزشی،30(4)،صص28 -31.
کرامتی، محمدرضا؛ حیدری‌رفعت، ابوذر؛ عنایتی‌نوین‌فر، علی و هدایتی، اکبر(1391). تأثیر یادگیری مشارکتی بر پیشرفت تحصیلی درس علوم تجربی و اضطراب امتحان. فصلنامه نوآوری‌های آموزشی،11(44)، صص83- 98.
کرمی، مرتضی؛ محمدزاده‌قصر، اعظم و افشاری، معصومه(1391). تأثیر روش تدریس مشارکتی بر گروه‌گرایی و پیشرفت تحصیلی دانش آموزان دوره متوسطه در شهر مشهد. پژوهش در برنامه‌ریزی درسی، 2(6پیاپی33)، صص93-105.
گویا، زهرا و عسگری، محسن(1391). فلسفه مدارس هوشمند درمالزی، درسهایی برای آموختن. رشد آموزش ریاضی،20(2)، صص12- 19.
لاکدشتی، ابوالفضل؛ یوسفی، رضا و خطیری، خدیجه(1390). تأثیر نرم افزار های شبیه ساز آموزشی بر یادگیری و یاد سپاری دانشجویان و مقایسه آن با روش سنتی تدریس. فصلنامه فناوری اطلاعات و ارتباطات در علوم‌تربیتی، 1(3)،صص5-21.
مجتهدزاده، ریتا؛ محمدی، آیین و امامی، امیرحسین (1390). طراحی آموزشی، اجرا و ارزشیابی یک سیستم یادگیری الکترونیکی، تجربه‌ای در دانشگاه علوم پزشکی تهران. مجلهایرانیآموزشدرعلوم پزشکی،11(4)، صص348-359.
مددی، یگانه؛ ایروانی، هوشنگ و محمدی، یاسر(1393). بررسی عوامل مؤثر بر آشنایی و کاربری فناوری اطلاعات و ارتباطات در انجام وظایف سازمانی کارشناسان و اعضای هیئت علمی. مدیریت فناوری اطلاعات، 6(1)،صص127-144.
مهاجران، بهناز؛ قلعه‌ای، علیرضا و حمزه رباطی، مطهره(1392). دلایل اصلی عدم شکل گیری صحیح مدارس هوشمند و ارائه راهکارهایی برای توسعه آنها در استان مازندران. فصلنامه دانشگاهی یادگیری الکترونیکی (مدیا)، 4(2)، صص13-23.
Alexander, G., & Van Wyk, M.(2012). Exploring the value of cooperative learning in enhancing teaching in integrated school environments of the Northern Cape province. journal of Procedia – Social and Behavioral Sciences, 47,1945-1949.
Al-Faki., I. M. & Adam Khamis, A. H. (2014). Difficulties Facing Teachers in Using Interactive Whiteboards in Their Classes. Merican International Journal of Social Science, 3(2), 136-158.
Al-Zaidiyeen, N., Lai Mei, L., & Soon Fook, F. (2010). Teacher's attitudes and levels of technology use in classrooms: The case of Jordan schools. International Educational Studies, 3(2), 211-218.
Bitni Wahab., M & Kaur., K. (2006). Towards A Better Understanding of the Need for a Digital School Resource Center in Malaysian Smart Schools: (eprints. Um. Edu. My/295/1/digital-school-RC/kiran-06.pdf).
Chong Chee, K., Horani, Sh., & Danial J. (2005). A Study on Use of ICT in Mathematic Teaching. Malaysian Online Journal of Instructional Technology (MOJIT), 2(3), 43-51.
Crawford, J. (2003). The National Literacy Strategy: Teacher Knowledge, Skills and Beliefs, and Impact on Progress. Support for Learning, 18(2), 71-76.
Creswell, John. W. (2003), Research Design: Qualitative, Quantitative, and Mixed Methods Approaches. London: Sage Publication.
Flores, A. M. (2005). Teachers' Views on Recent Curriculum Changes: Tensions and Challenges. The Curriculum Journal, 16(3), 401-413.
Gokkurt, B., Dundar, S., Soylu, Y., & Akgun, L. (2012). The effects of learning together technique which is based on cooperative learning on student's achievement in mathematics class. Journal of Procedia – Social and Behavioral Science, 46, 3431-3434.
Hamzah, MI., Ismail A., & Embi, MA. (2009). the Impact of Technology Change in Malaysian Smart Schools on Islamic Education Teachers and Students. International Journal of Human and Social Sciences, 4(11), 824-836.
Hess, F., Maranto, R., Scott, M., & Ferraiolo, K. G. (2002). In the Storm's Eye: How Race, Experience, and Exposure Shape Arizona Teachers' Attitudes toward School Choice. Teachers College Record, 104(8), 1568-1590.
Hyesung, p., (2004). Factors that affect information technology adoption by teachers. (January 1, 2004). ETD collection for University of Nebraska – Lincoln, http://digitalcommons.unl.edu/dissertions/ AAI3126960/
Lubis, M., Ariffin, S., Muhamad, T., Ibrahim, L., & Weke, I. (2010).The Integration of ICT in the Teaching and Learning Processes: A Study on Smart School of Malaysia. Proceedings of the 5th WSEAS/IASME. International Conference on educational Technologies, (EDUTE' 09).
Peansupap, V., & Walker, D., (2005). Exploratory factors influencing information and communication technology and adoption within Australian construction organizations: A micro analysis. Construction Innovation, 5, 135-157.
Sivagami, A. & Samundeeswari., R. (2015). A Study on use of information communication technology in higher education in Thanjavur district. International Journal of Management (IJM), 1(6), 418-426.
Soltani, M., (2012). The Structure of Smart Schools in the Educational System. Journal of Basic and Applied Scientific Research, 2(6), 6250-6254.
Watson, D., (2006). Understanding the Relationship between ICT and Education Means Exploring Innovation and Change. Education and Information Technologies, 11, 199-216
Yas, Q. A., Khalaf. M., Mohammed. Kh., & Abdelouahab, A. (2013). Smart Schools and the effectiveness of Interactive White boards Malaysia: College of IT, Tenaga National University
Zaree Seffat S. (2010). Evaluation Factors Affecting The Performance of ICT By Members of The Faculty of Psychology And Training Sciences. University of Ferdowsi Mashhad and the Barriers to its development [Master thesis]. Tehran: University of Shahid Beheshti the Faculty of Psychology and Training Sciences