اثربخشی آموزش راهبردهای کاهش تعلل‌ورزی تحصیلی در تعلل‌ورزی تحصیلی دانش‌آموزان متوسطه شهر تبریز
محورهای موضوعی : روانشناسی تربیتیآیتاله فتحی 1 , اسکندر فتحی‌آذر 2 , رحیم بدری‌گرگری 3 , میرمحمود میرنسب 4 , محمد باردل 5 , سیدداود حسینی‌نسب 6
1 - دانشجوی دکتری روانشناسی تربیتی دانشگاه تبریز
2 - استاد گروه علوم تربیتی دانشگاه تبریز
3 - دانشیار گروه علوم تربیتی دانشگاه تبریز
4 - دانشیار گروه علوم تربیتی دانشگاه تبریز
5 - دانش آموخته‌ی کارشناسی‌ارشد گروه روانشناسی‌تربیتی، واحد تبریز، دانشگاه آزاد اسلامی، تبریز، ایران
6 - 3- استاد گروه روانشناسی، واحد تبریز، دانشگاه آزاد اسلامی، تبریز، ایران
کلید واژه: تعلل‌ورزی, تعلل‌ورزی تحصیلی, راهبردهای کاهش تعلل‌ورزی تحصیلی,
چکیده مقاله :
تعلل‌ورزی یا به آینده موکول نمودن کارها آنقدر متداول است که شاید بتوان آن را از تمایلات ذاتی انسان برشمرد. اگرچه تعلل‌ورزی همیشه مسئله ساز نیست، اما در اغلب موارد می‌تواند از طریق ممانعت از پیشرفت و عدم دسترسی به اهداف، پیامدهای نامطلوب و جبران ناپذیری داشته باشد و یکی از انواع شایع تعلل‌ورزی، تعلل‌ورزی تحصیلی در بین دانش‌آموزان می باشد. از اینرو، این پژوهش نیز با هدف بررسی اثربخشی آموزش راهبردهای کاهش تعلل‌ورزی تحصیلی در تعلل‌ورزی تحصیلی دانش‌آموزان متوسطه شهر تبریز انجام گرفت. به همین منظور تعداد 36 نفر از دانش‌آموزان دارای تعلل‌ورزی تحصیلی بالا که از طریق مطالعه مقدماتی و سرند کردن انتخاب شده بودند در یک طرح آزمایشی به دو گروه آزمایش و کنترل گمارده شدند. برای گروه آزمایش بسته آموزشی راهبردهای کاهش تعلل‌ورزی تحصیلی و برای گروه کنترل آموزش عادی روزانه اعمال شد. پیش آزمون و پس آزمون نیز با استفاده از مقیاس تعلل‌ورزی تحصیلی سواری(1390) اخذ شد. نتایج تحلیل کواریانس چند متغیره نشان داد که بین میانگین‌های دو گروه آزمایش و کنترل در مؤلفه تعلل‌ورزی تحصیلی‌عمدی () و تعلل‌ورزی تحصیلی ناشی از خستگی جسمی-روانی () تفاوت معنی‌داری وجود دارد ولی در مؤلفه تعلل‌ورزی تحصیلی ناشی از بی‌برنامه‌گی () تفاوت معنی‌داری بین گروه آزمایش و کنترل وجود ندارد. نتایج پژوهش می‌تواند راهنمای مشاوران و روانشناسان مدرسه در راستای کاهش تعلل‌ورزی تحصیلی دانش‌آموزان باشد.
Procrastination or delaying a task until tomorrow is so common that it can be considered as one of the inherent tendencies of human beings. Although, procrastination is not always a problem, in most cases, through impeding progress and attaining goals, can have unpleasant and irreparable consequences. One of the most common types of procrastination is academic procrastination. Hence, the aim of this study was to investigate the effectiveness of teaching strategies to reduce procrastination on the secondary school students’ academic procrastination in Tabriz. To this end, 36 students with high academic procrastination, through screening and preliminary study, were assigned to two experimental and control groups. The experimental group received reducing academic procrastination strategy instruction whereas the control groups were provided with common daily education. Sovari's (2011) academic procrastination scale was used for analysis the pretest and posttest. The results of multi variatean alysis of covariance showed that the means of the experimental and control groups in deliberate academic procrastination )( and academic procrastination from physical-mental fatigue )( were significantly different but the mean of academic procrastination from non programming )( was not significantly different from the control group. The results of the study can help school counselors and psychologists to reduce academic procrastination.
منابع
جوکار، بهرام و دلاورپور، محمد آقا. (1386). رابطه تعلل‌ورزی آموزشی با اهداف پیشرفت.اندیشه‌های نوین تربیتی. 3؛61-80.
سواری، کریم(1390). ساخت و اعتباریابی آزمون تعلل‌ورزی تحصیلی. فصلنامه اندازه‌گیری‌های تربیتی. شماره 5: 97-110.
فتحی، رحیمه.(1392). بررسی اثر بخشی آموزش راهبردهای خود مدیریتی در کاهش تعلل‌ورزی دانشجویان دانشگاه تبریز. پایان نامه کارشناسی ارشد. دانشگاه تبریز.
یاسمی‌نژاد، پریسا، سیف، علی‌اکبر و گل‌محمدیان، محسن(1389). تأ ثیر آموزش مهارت‌های زندگی بر کاهش تعلل‌ورزی و افزایش پیشرفت تحصیلی دانش‌آموزان دختر. روانشناسی بالینی و شخصیت. سال سوم: 5.25-36.
Binder, K. (2000). The Effects of an Academic Procrastination Treatment on Student Procrastination and Subjective Well-Being. A thesis submitted to the FacuIty of Graduate Studies and Research. Carleton University
Boice, R. (1996). Procasrinarion and Blocking: A novel, practical approach. Praeger: Westport. CT.
Burka, 1.B-, & Yuen, L.M. (1983). Procrastination: Why you do it. What to do about it. Massachusetts: Perseus Books.
Ellis, A., & Knaus, W.J. (1979). Overcoming procrastination or how to think and act rationally in spite of life, inevitable hassles. New York: Institute for Rational Living.
Essen, T. van Heuvel, S. van den & Ossebaard, M.E. (2004). A student course on Self-management for procrastinators. In Schouwenburg, H.C., Lay, C.H., Pychyl, T.A. & Ferrari, J.R. (Eds.), Counseling the procrastinator in academic setting (pp. 59-73). Washington D.C: APA.
Fee, R. L., & Tangney, J. P. (2000). Procrastination: A means of avoiding shame or guilt? (special issue). Journal of Social Behavior and Personality, 15, 167–184.
Ferrari, J. R., Johnson, J. L., & McCown, W. G. (1995). Procrastination and task avoidance: Theory, research and treamtent. New York: Plenum Press.
Ferrari, J. R., O’Callaghan, J., & Newbegin, I. (2005). Prevalence of procrastination in the United States, United Kingdom, and Australia: Arousal and avoidance delays among adults. North American Journal of Psychology,7, 1–6.
Howell, A. J., Watson, D. C., Powell, R. A., & Buro, K. (2006). Academic procrastination: The pattern and correlates of behavioral postponement. Personality and Individual Differences, 40, 1519–1530.
Kandemir, M. (2014). Reasons of academic procrastination: self- regulation, academic self-efficacy, life satisfaction and demographics variables. Social and Behavioral Sciences. 152, 188 – 193.
Kim, K, Seo, E,. (2015). The relationship between procrastination and academic performance: A meta-analysis. Personality and Individual Differences. 82, 26–33.
Knaus, W. J. (1998). Do it now! USA: John Wiley & Sons, Inc.Massachusetts: Perseus Books.
Knaus, W. J. (2010). The procrastination work book. New York: New Harbinger Publications, Inc.
Motie, H., Heidari, M. & Sadeghi, M. (2013). Development of a Self –Regulation Package For Academic Procrastination and Evaluation of Its Effectiveness. The European Journal of Social & Behavioural Sciences. 889-896.
O’Brien, W. K. (2002). Applying the transtheoretical model to academic procrastination. Unpublished doctoral dissertation, University of Houston.
Ossebaard, M. E, Oost, H. A. van den Heuvel & Ossebaard C. A. (2006). The effect of a positive psychological intervention on academic procrastination. Institute for Innovation and Learning,
Ozer, B, Demir, A & Ferrari, J. (2013). Reducing Academic Procrastination through a Group Treatment Program: A Pilot Study. Journal of Rational emotive & Cognitive-Behavior Therapy. 135-31: 127
Rebetez, M,. Rochat, L. & Linden, M,. (2015). Cognitive, emotional, and motivational factors related to procrastination: A cluster analytic approach. Personality and Individual Differences. 76: 1–6.
Schouwenburg, H. C., Lay, C. H., Pyhcyl, T. A., & Ferrari, J.R. (Eds.). (2004). Counseling theprocrastinator in academic setting. Washington D.C.: APA.
Semb, G, Glick, D. M, M&Spencer, R. E. (1979). Student withdrawals and delayed work patterns in self-paced psychology courses. Teaching of psychology, 6, 23-25.
Steel, P. (2007). The nature of procrastination: A meta-analytic and theoretical review of quintessential selfregulatory failure. Psychological Bulletin, 133, 65–94.
Strongman, K. T., & Burt, C. D. B. (2000). Taking breaks from work: An exploratory inquiry. Journal of Psychology: Interdisciplinary and Applied, 134, 229–242.