چیستی شناسی تعزیرات منصوص در فقه و قانون مجازات اسلامی
محورهای موضوعی : فقه و مبانی حقوق اسلامی
فرزانه حکمت نژاد
1
(دانشجوی دکتری تخصصی فقه و مبانی حقوق اسلامی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد اصفهان (خوراسگان)، اصفهان، ایران)
مسعود راعی
2
(دانشیار گروه حقوق، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد نجف آباد، نجف آباد، ایران(نویسنده مسئول))
جواد پنجه پور
3
(استادیار گروه فقه و مبانی حقوق اسلامی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد اصفهان (خوراسگان)، اصفهان، ایران)
کلید واژه: حد, تعزیر, تعزیرات منصوص,
چکیده مقاله :
ورود یک نوع از تعزیرات در قانون مجازات اسلامی که اصطلاحاً به تعزیرات منصوص معروف شده‌اند و قانون‌گذار بدون تبیین مفهوم و مصادیق آن با وضع تبصره 2 ماده 115 قانون مجازات، اعمال برخی مقررات قانونی را درباره آن منتفی دانسته است و رفتاری حد گونه با آن دارد، موجب ابهام فعالان عرصه حقوق شده که نتیجه عدم رفع این ابهام، نقض حقوق محکومان و سردرگمی فعالان عرصه حقوق و بخصوص قضات در صدور احکام می‌شود. حال این سؤال مطرح است که مفهوم و مصادیق این‌گونه مجازات‌ها چیست؟ و تفاوت آن با حدود چیست؟ در پاسخ باید گفت با توجه به اینکه تعزیر کیفری است که شارع مقدس در هنگام وضع این نوع کیفر، شرایط زمان و مکان را در نظر گرفته است؛ به نظر می‌رسد بیان مصادیق چنین تعزیراتی در لسان شارع به معنای تعیین قطعی این نوع تعزیرات نیست؛ درواقع شارع تعیین این مصادیق را در پرتو اوضاع‌واحوال شرایط آن زمان بیان نموده درنتیجه اعمال چنین تعزیری در شرایط فعلی به‌عنوان قاعده لازم‌الاجرا تلقی نمی‌گردد بلکه این‌گونه تعزیرات تابع قواعد کلی تعزیرات یعنی "التعزیر به ما یراه الحاکم" می‌باشد.
The entry of a discretionary punishment type in the Islamic Penal Code, known as the authorized discretionary punishment, and the legislator without explaining its concept and its implications with the provisions of paragraph 2, article 115 of the Penal Code, has been ruled out the application of certain legal provisions, and it has limited behavior, and causes uncertainty among activists in the salaries field, which the result of not resolving this ambiguity are the violating the rights of prisoners and confusing the activists of the salaries field, in particular judges in issuing rulings. The question now is that what are the implications and conceptions of such punishments? And what's the difference with limit? In response, it should be said that according to that the discretionary punishment is criminal which holy legislator when laying this type of punishment, are considered the conditions of time and place; it does not seem that the expression of the examples of such discretionary punishment in the language of holy legislator does not mean the definitive determination of this type of discretionary punishments; in fact, holy legislator is expressed this examples in the circumstances of that time. As a result, applying such discretionary punishment in the present situation are not considered to be a binding rule, but such discretionary punishments are subject to the general rules of discretionary punishments, that is "Al-Tha'zir be Ma Yarahe Al-Hakem".
_||_