بررسی قلمرو جاسوسی در عملیات روانی از منظر فقه اسلامی

محورهای موضوعی : فقه و مبانی حقوق اسلامی

علی مرادی ¹ , مرتضی طبیبی جبلی ² , محمد علی حیدری ³ , احسان علی اکبری بابوکانی ⁴

1 - دانشجو
2 - استاد یار
3 - مدیر گروه فقه و حقوق
4 - هوﺮﮔفرﺎﻌﻣنآﺮﻗوﻞﻫا،ﺖﯿﺒﻟاهﺎﮕﺸﻧاد،نﺎﻬﻔﺻا،نﺎﻬﻔﺻا.ناﺮﯾا

تاریخ دریافت : 1397/02/30 تاریخ پذیرش : 1397/10/03 تاریخ انتشار : 1397/09/01

کلید واژه: حکم, فقه, جاسوسی, عملیات روانی,

چکیده مقاله :

چکیده در طول تاریخ، همواره جنگ پدیده‌ای قابل توجه بوده و از ابعاد گوناگون مورد مطالعه قرار گرفته است. در گذشته نگرش حاکمان و سیاستمداران برای پیروزی بر دشمن بیشتر بر پایه جنگ نظامی بوده است، اما در عصر حاضر نگرشی جدید ولی پیچیده و گسترده، تحت عنوان جنگ و عملیات روانی با به‌کارگیری تکنیک‌ها و ابزارهای متفاوت، با مصادیق فراوان از جمله جاسوسی در حال شکل‌گیری است. جاسوسی و ضرورت تشخیص مرز بین جرم و جواز آن از مسائل مهمی است که باید مورد تجزیه و تحلیل قرار گیرد زیرا جاسوسی از نظر فقهی و حقوقی دارای آثار و احکامی است که نمی‌توان بر تمام مصادیق آن حکم حرمت حمل کرد. این نوشتار در پی پاسخ به این سؤالات است که جاسوسی از منظر فقه و حقوق اسلامی دارای چه حد و مرزی است؟ و در چه مواردی امر به حرمت یا وجوب آن شده است؟ پژوهش حاضر از نوع توصیفی- تحلیلی بوده و اطلاعات به روش کتابخانه ای و تحلیل اسناد، جمع آوری گردیده است. نتایج حاصل از پژوهش نشان می‌دهد که در فقه و حقوق اسلامی تجسس در احوال شخصی افراد، حرام و غیراخلاقی می‌باشد اما تجسس از کارگزاران به‌منظور نظارت بر کار آنان و جاسوسی در امور دشمن خارجی و داخلی برای حفظ نظام اسلامی و امنیت مسلمانان، نه تنها حرام و غیراخلاقی نمی‌باشد بلکه به حکم عقل و شرع، امری واجب و ضروری است.

چکیده انگلیسی:

Abstract Throughout history, war has always been a remarkable phenomenon and has been studied from a variety of dimensions. In the past, the attitudes of rulers and politicians to victory over the enemy have been based on military warfare, but in the present time, a new but complex and widespread approach, called war and psychological operations, using different techniques and tools, with many examples, including "spying" Is underway. Spying and the need to identify the boundary between the crime and its permission are important issues that need to be analyzed, since spying in terms of jurisprudence and law has works and rules that can not be carried out on all the examples of that sanction. This article seeks to answer the following questions: What is the scope of spying from the point of view of jurisprudence and Islamic law? And in what cases is it worthy of respect or necessity? The present study was descriptive-analytic and the data was collected by library method and document analysis. The results of the research show that in jurisprudence and Islamic law, the investigation of individuals' personal circumstances is prohibited and immoral, but the search for agents to monitor their work and spy on foreign and domestic enemy's affairs to protect the Islamic system and the security of Muslims is not only forbidden. It is not immoral, but it is imperative and necessary in the wisdom and the wisdom.