ارزیابی کارایی و رتبه‌بندی کارگزاران فعال در بورس اوراق بهادار تهران با استفاده از تحلیل پوششی داده‌ها
محورهای موضوعی : دانش سرمایهگذاریحیدر فروغ نژاد 1 , قادر معصومی خانقاه 2 , منوچهر میرزایی 3
1 - دانشجوی دکترای مدیریت مالی ، آموزشکده فنی و حرفه‌ای سما، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد اندیشه (مسئول مکاتبات)
2 - عضو هیأت علمی دانشگاه پیام نور، مرکز خلخال،اردبیل
3 - کارشناسی ارشد حسابداری و کارشناس ادارۀ بازرسی سازمان بورس و اوراق بهادار
کلید واژه: کارایی, رتبه‌بندی, تحلیل پوشش داده‌ها, شرکت‌های‌کارگزاری,
چکیده مقاله :
هدف اصلی پژوهش حاضر ارزیابی کارایی و رتبه بندی کارگزاران فعال در بورس اوراق بهادار تهران با استفاده از روش تحلیل پوششی داده‌ها است. بدین منظور اطلاعات مربوط به رتبه بندی 87 شرکت کارگزاری فعال در بورس اوراق بهادار تهران که برای سال 1390 توسط سازمان بورس و اوراق بهادار انجام شده، مورد استفاده قرار گرفته و با استفاده از نرم افزار DEA-Masterکارایی شرکت های کارگزاری اندازه گیری شده است. پس از اجرای مدل، علاوه بر محاسبه میزان کارایی مورد انتظار هر یک از کارگزاران، شرکت های کارگزاری کارا یعنی کارگزارانی که با توجه به منابع ورودی خود، خروجی متناسب دارند، نیز مشخص شدند. همچنین، کارگزاران کارا با استفاده از تکنیک اندرسون ـ پیترسون در دو حالت نهاده‌گرا و ستاده‌گرا رتبه‌بندی گردیدند. نتایج این مطالعه نشان داد که از بین 87 شرکت کارگزاری مورد بررسی، تنها 44 کارگزاری کارا بودند. نتایج همچنین نشان داد که کارگزارانی که در رتبه بندی انجام شده توسط سازمان بورس، رتبه های برتر را کسب کرده اند، بر اساس تکنیک تحلیل پوششی داده ها لزوماً کارا عمل نکرده اند. به عبارت دیگر، برخی از کارگزاران دارای رتبه پایین از نظر سازمان بورس، کاراتر از کارگزاران دارای رتبه بالاتر از نظر این سازمان عمل کرده اند.
The main purpose of this study is to evaluate the efficiency and rating of registerd brokerage firms of Tehran Stock Exchange using data envelopment analysis. To do this, the rating data of 87 active brokers in Tehran Stock Exchange that have done for 1390(2012) year by securities and exchange organization, was used and broker’s efficiency was measured by using DEA-Master software. Also, efficient brokers were rated based on Anderson-Peterson method in two states of input oriented and output oriented. Results showed that, among the 87 brokers, only 44 brokers were efficient. Results also showed, brokers that have top rated by securities and exchange organization, based on data envelopment analysis techniques are not necessarily efficient. In other words, some of low rated brokers by securities and exchange organization were more efficient than top rated brokers by securities and exchange organization.