بررسی اثرات تقویمی در بورس اوراق بهادار تهران با رویکرد معیار تسلط تصادفی

محورهای موضوعی : دانش سرمایه‌گذاری

علی شایگان مهر ¹ , سیما شایگان مهر ²

1 - کارشناسی ارشد مدیریت بازرگانی گرایش مالی، دانشگاه سیستان و بلوچستان(نویسنده مسئول)
2 - دانشجوی کارشناسی ارشد اقتصاد انرژی، دانشگاه الزهرا

تاریخ دریافت : 1393/11/14 تاریخ پذیرش : 1394/02/09 تاریخ انتشار : 1394/02/09

کلید واژه: اثرات تقویمی, مالی رفتاری, فرضیه بازار کارا, معیار تسلط تصادفی,

چکیده مقاله :

هدف این پژوهش بررسی اثرات تقویمی و شناسایی اثرات روزهای هفته و ماه‌های سال در بورس اوراق بهادار تهران می‌باشد. برای تحقق این هدف از بازدهی روزانه شاخص بورس اوراق تهران در بازه زمانی ابتدای سال 1386 تا پایان سال 1392 استفاده کرده‌ایم و از معیار تسلط تصادفی برای تحلیل‌ها بهره گرفته‌ایم که به علت جهت‌گیری‌های غیرپارامتریک دارای جذابیت خاصی است. نتایج این پژوهش حاکی از وجود اثرات تقویمی در بورس اوراق بهادار تهران است. در بررسی اثرات روزهای هفته در بورس اوراق بهادار تهران از نظر بازدهی روز شنبه بر سایر روزهای کاری بورس مسلط می‌باشد و روز یکشنبه تحت تسلط سایر روزها می‌باشد. در بررسی اثرات ماه‌های سال نیز از نظر بازدهی ماه فروردین بر سایر ماه‌ها مسلط است و ماه آبان تحت تسلط سایر ماه‌ها می‌باشد. همچنین با توجه به شناسایی اثرات تقویمی در بورس اوراق بهادار تهران، فرضیه بازار کارا در این بورس حتی در سطح ضعیف رد می‌شود.

چکیده انگلیسی:

The aim of this study is to investigate and identify the effects of calendar weekdays and months of the year on the Tehran Stock Exchange. To attain this goal use the Tehran Stock Exchange index daily returns in the period beginning in 1386 until the end of 1392 and we have stochastic dominance criteria for the analysis that due to the non-parametric orientation has certain charm. The results indicated the existence of calendar effects in the Tehran Stock Exchange. On weekdays effects in the Tehran Stock Exchange, in terms of return Saturday dominance on other days and Sunday dominated by other days. The effects of months of the year, in terms of return April dominance on other months and November dominated by other months. Also due to calendar effects identified in the Tehran Stock Exchange, the efficient market hypothesis is rejected in the stock even at low levels.

منابع و مأخذ:

بدریاحمد،صادقیمحسن(1386)بررسیاثرروزهایمختلفهفتهبربازدهی، نوسان‌پذیریوحجممعاملاتدربورساوراقبهادارتهران،پیاممدیریت، شماره 17، صفحه 83-55.

بهاری مقدم، مهدی، کورایی، طیبه(1391) ارتباط روزها و ماه‌های سال، متغییرهای کلان اقتصادی و بازده سهام در بورس اوراق بهادار تهران، مجله پیشرفت‌های حسابداری دانشگاه شیراز، دوره چهارم، شماره دوم، پاییز و زمستان 1391، صفحه 26-1.

راعی، رضا، باجلان، سعید(1387) شناسایی و مدلسازی اثرات تقویمی بورس اوراق بهادار تهران با استفاده از مدلهای ARCH و GARCH، پژوهش‌های اقتصادی، دوره 8، شماره 4، صفحه 47-21.

راعی، رضا، شیرزادی، سعید(1387) بی‌قاعدگی‌های تقویمی و غیر تقویمی در بازارهای مالی، فصلنامه بورس اوراق بهادار، سال اول، شماره1، بهار 1387، صفحه 132-101.

عرفانی، علیرضا، صفری، سولماز(1393)بررسی رفتار دوره‌ای بازدهی ماهانه سهام در بورس تهران(روش بلوک متحرک بوت استرپ)، فصلنامه علمی پژوهشی دانش مالی تحلیل اوراق بهادار، سال هفتم، شماره بیست و دوم، تابستان 1393، صفحه 59-47.

نظری، محسن، فرزانگان، الهام(1390) بی‌قاعدگی‌های دوره‌ای در بازدهی سهام عادی بورس اوراق بهادار تهران(روش بازنمونه‌گیری بوت استراپ ناپارامتریک)، نشریه تحقیقات مالی، دوره 13، شماره 31، بهار و تابستان 1390، صفحه 167-147.

هیبتی، فرشاد، بهفر، محبوبه(1391) تبیین اثر روزهای هفته در بازدهی بورس اوراق بهادار تهران با استفاده از پانل دیتا، فصلنامه دانش سرمایه‌گذاری، سال اول، شماره اول.

یحیی‌زاده‌فر، محمود، ابونوری، اسماعیل، شبابی، هومن(1384) بررسی اثر روزهای هفته بر بازده سهام بورس اوراق بهادار تهران و مقایسه آن با سایر بازارهای نوظهور(تحلیل تجربی)، مجله علوم اجتماعی و انسانی دانشگاه شیراز، دوره بیست و دوم، شماره دوم، پیاپی43، 178-195.

Al-Rjoub, Samer A.M.(2004). The Daily Return Pattern In The Amman Stock Exchange And The Weekend Effect, Website: Http//Pabers.Ssrn.Com/Sol3/Papers.Cfmid=484782.

Al-Khazali, O., M., Koumanakos, E., P., Pyun, C., S.(2008) Calendar Anomaly In The Greek Stock Market: Stochastic Dominance Analysis, International Review Of Financial Analysis 17,461–474.

Al-Khazali, O., Zoubi, T. A., Koumanakos, E. P., (2010) The Saturday Effect In Emerging Stock Markets: A Stochastic Dominance Approach, International Journal Of Emerging Markets, Vol. 5 Iss: 2, Pp.227 – 246.

Başdaş, Ülkem (2011), The Day-Of-The-Week Effect For Istanbul Stock Exchange: A Stochastic Dominance Approach, Journal Of Applied Finance & Banking, Vol.1, No.4, 2011, 223-238.

Board, J. L, G, And C. M. S. Sutcliffe. (1988). The Weekend Effect In UK Stock Market Returns. Journal Of Business, Finance & Accounting. Vol 15, No 2, Summer, 199-213.

Davidsson, Marcus, (2006). Stock Market Anomalies. International Business School.

Fields, M.J. (1931) “Stock Prices: A Problem In Verification”, Journal Of Business, 7, 415-418.

Fong, M. W.(2010) A Stochastic Dominance Analysis Of Yen Carry Trade, Journal Of Banking & Finance, Vol. 34, Pp. 1237–1246.

Gu, Anthony.Y (2003). The Declining January Effect: Evidence From The Us Equity Markets. Quarterly Review Of Economics And Finance, 43: 395-404.

Guo, S. And Wang, Z. (2007). Market Efficiency Anomalies: A Study Of Seasonality Effect On The Chinese Stock Exchange, Journal Of Finance, 94, 1-69.

Hadar, J., Russell, W.R., (1969)  Rules For Ordering Uncertain Prospects,  American Economic Review, Vol. 59, 25-34.

Hanoch, G., Levy, H., (1969) The Efficiency Analysis Of Choices Involving Risk, Review Of Economic Studies, Vol. 36, 335-346.

Kjetsaa, R., Kieff, M.(2003) Stochastic Dominance Analysis Of Equity Mutual Fund Performance, American Business Review, Vol. 21, No. 2, Pp.1-8.

Kohli, R. K., Kohers, T. (2001). The Week-Of-The Monthly Effect In Stock Returns; The Evidence From The S&P Composit Index. Journal Of Economics And Finance, 25, (130-7).

Lean, H. H., Mcaleer, M., Wong, W.(2010) Market Efficiency Of Oil Spot And Futures: A Mean-Variance And Stochastic Dominance Approach, Energy Economic, Vol.32,Pp. 979-986.

Lean, H. H., Phoon, K. F., Wong, W.(2010) Commodity Trading Advisors: Analysis And Application, International Journal Of Art And Sciences, Vol. 3, Pp. 500-507.

Lean, H. H., Smyth, R., Wong, W. K. (2007) Revisiting Calendar Anomalies In Asian Stock Markets Using A Stochastic Dominance Approach, Journal Of Multinational Financial Management, Volume 17, Issue 2, April 2007, Pages 125–141.

Levy, H.(2006) Stochastic Dominance Investment Decision Making Under Uncertainty, Springer.

Lyroudi, Katerina, Subeniotis, Demetres, And Komisopoulos, George. (2002). Market Anomalies In The A.S.E: The Day Of The Week Effect, SSRN Website:Http://Papers.Ssrn.Com/Sol3/Papers.Cfm_Id=314394.

Maghyereh, Aktham.I (2003). Seasonality And January Effect Anomalies In The Jordanian Capital Market. We Http://Ssrn.Com/Abstract=441081.

Post, T.(2003) Empirical Test For Stochastic Dominance Efficiency, The Journal Of Finance, Vol. 58, No. 5, Pp. 1905-1932.

Qiao, Z., Qiao, W., Wong, W. K., (2011) Examining The Day-Of-The-Week Effects In Chinese Stock Markets: New Evidence From A Stochastic Dominance Approach, Global Economic Review,  Vol. 40, Issue 3, Pages 251-267.

Rothschild, M., Stiglitz, J.(1970) Increasing Risk I: A Definition. Journal Of  Economic Theory, Vol. 2, 225-243.

Versijp, P.J.P.M.(2007) Advances In The Use Of Stochastic Dominance In Asset Pricing, Phd Thesis, Erasmus University Rotterdam.

Wachtel, SB. (1942). Certain Observations On Seasonal Movements In Stock Prices. Journal Of Business, 15(2), 184-193.

Whitmore, G.A.(1970) Third Degree Stochastic Dominance, American Economic Review, Vol. 60, 457-459.

Wong, W. K., Chan, R. H.(2008) Prospect And Markowitz Stochastic Dominance, Annals Of Finance, Vol. 4, Issue 1, Pp. 105-129.

Zamanian, G. R., Shahiki Tash, M. N., Shayegan Mehr, A. (2014) Ranking Iranian Mutual Funds Using Stochastic Dominance Criteria, Arth Prabhand: A Journal Of Economic And Management, Vol. 3, Issue 9, September, 136-144