ارزیابی عملکرد مدل‌های اندازه‌گیری صرف ریسک: مدل نظریة کیو در برابر مدل سه عاملی فاما و فرنچ
محورهای موضوعی : دانش سرمایهگذاریغلامرضا کردستانی 1 , مژده قاسمی 2
1 - دانشیار گروه حسابداری، دانشگاه بین المللی امام خمینی (ره)، قزوین
2 - دانش‌آموختة کارشناسی ارشد حسابداری ، دانشگاه بین المللی امام خمینی (ره)، قزوین (مسئول مکاتبات)
کلید واژه: مدل قیمت‌گذاری نظریة کیو, مدل قیمت‌گذاری دارایی‌های سرم, مدل سه عاملی فاما و فرنچ, صرف ریسک سبد سهام, عامل سرمایه‌گذاری, عامل سودآوری,
چکیده مقاله :
اندیشمندان مالی برای اندازه‌گیری صرف ریسک تلاش‌های ارزشمندی کرده‌اند. به‌تازگی، چن و هم‌کاران (2010) برای تبیین بازدة مورد انتظار سهام، مدلی سه عاملی براساس عامل بازار، عامل سرمایه‌گذاری و عامل سودآوری معرفی و آن را مدل نظریة کیو نامیده‌اند. تحقیقات پیشین نشان داده‌اند که این مدل توانسته است میزان بازدة غیرمنتظرة بسیاری از ناهنجاری‌های بازار سرمایه را کاهش می‌دهد. در این تحقیق عملکرد مدل نظریة کیو در تبیین صرف ریسک سهام و سبد سهام بررسی و با مدل قیمت‌گذاری دارایی‌های سرمایه‌ای و مدل سه عاملی فاما و فرنچ مقایسه می‌شود. نمونة مورد بررسی حاوی 72 شرکت پذیرفته‌شده در بورس اوراق بهادار تهران در محدودة زمانی سال‌های 1386 تا 1391 است. یافته‌های تحقیق نشان می‌دهد که صرف ریسک سهام با حساسیت بازدة سهام نسبت به عامل سرمایه‌گذاری و عامل سودآوری رابطة معنی‌دار دارد. هم‌چنین، مدل نظریة کیو در تبیین صرف ریسک سبد سهام منعکس‌کنندة اثر عامل‌های اندازه، نسبت ارزش دفتری به ارزش بازار و مومنتوم به‌طور معنی‌داری بر مدل قیمت‌گذاری دارایی‌های سرمایه‌ای برتری دارد. ولی برتری آن نسبت به مدل سه عاملی فاما و فرنچ، تنها در تبیین صرف ریسک سبد سهام منعکس‌کنندة اثر مومنتوم است.
Financial scholars have made valuable efforts to measure risk premium. Recently, Chen et al (2010) proposed a three factor model based on market factor, investment factor, and profitability factor for explaining stock return and called it q-theory model. Prior researches have shown that this model reduces the magnitude of the abnormal returns of a wide range of anomalies. This research examines the performance of new model in explaining the risk premium of the individual stock and portfolio of stock, and compares it with the performance of CAPM and three factor model of Fama and French in stock exchange market. Sample under investigation consist of 72 listed companies for the period of 1386-1391. The results show that risk premium of stocks has a significant relationship with the sensitivity of its returns to investment and profitability factors. Furthermore, q-theory model significantly excel CAPM in explaining risk premium of firm size, book to market value and momentum portfolios. But it significantly excels three factor model of Fama and French just in explaining the risk premium of momentum portfolios.