نقش واسطه ای پیش‌بینی‌پذیری و مقایسه‌پذیری سود در تأثیر مولفه حاکمیتی گزارشگری عملکرد پایدار بر ریسک سقوط قیمت سهام و نقدشوندگی سهام

محورهای موضوعی : دانش سرمایه‌گذاری

مرتضی پهلوان ¹ , علی اصغر انواری رستمی ² , رویا دارابی ³

1 - دانشجوی دکتری حسابداری، واحد تهران جنوب، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران
2 - استاد گروه برنامه ریزی و مدیریت، دانشگاه تربیت مدرس، تهران، ایران
3 - دانشیار گروه حسابداری، واحد تهران جنوب، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران

تاریخ دریافت : 1402/01/24 تاریخ پذیرش : 1402/02/12 تاریخ انتشار : 1403/07/01

کلید واژه: گزارشگری عملکرد پایدار حاکمیتی, قابلیت مقایسه سود, دقت پیش بینی سود,

چکیده مقاله :

با توجه به اهمیتی که سرمایه‌گذاران برای بازده سهام خود قائل هستند، پدیده سقوط سهام منجر به کاهش شدید بازده می‌شود. بسیاری از پژوهشگران معتقدند تغییرات قیمت سهام شرکت از مدیریت اطلاعات داخلی آن نشأت می‌گیرد. از آنجایی که قیمت سهام، نه تنها از طریق اطلاعات مالی بلکه از طریق اطلاعات اجتماعی، حاکمیتی، اقتصادی و زیست محیطی نیز دستخوش تغییر می شود، از این رو انتشار یک گزارش خاص نظیر بعد حاکمیتی گزارشگری عملکرد پایدار می‌تواند بر نقدشوندگی سهام و ریسک سقوط قیمت سهام اثر گذار باشد. پژوهش حاضر با استفاده از رویکرد مدل-سازی معادلات ساختاری به دنبال پیش‌بینی معیارهای ریسک سقوط قیمت سهام و نقدشوندگی آن از طریق گزارشگری پایداری حاکمیتی و معیارهای دقت پیش‌بینی و قابلیت مقایسه سود (معیارهای داخلی) است. بدین منظور و با استفاده از روش حذف سیستماتیک، 147 شرکت پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران برای بازه زمانی 1391 تا 1400 به عنوان نمونه انتخاب شدند. جهت تجزیه و تحلیل داده‌ها از نرم افزار PLS استفاده گردید. نتایج پژوهش نشان داد که مولفه حاکمیتی گزارشگری عملکرد پایدار منجر به افزایش قابلیت مقایسه سود، افزایش نقدشوندگی سهام و کاهش ریسک سقوط آتی قیمت سهام می‌گردد. دیگر یافته‌ها نشان داد که قابلیت مقایسه سود بر رابطه میان گزارشگری عملکرد پایدار حاکمیتی با ریسک سقوط آتی قیمت و نقدشوندگی سهام نقش واسطه‌ای دارد. این در حالی است که دقت پیش بینی سود بر ریسک سقوط آتی قیمت سهام و نقدشوندگی سهام تاثیر معناداری ندارد.

چکیده انگلیسی:

با توجه به اهمیتی که سرمایه‌گذاران برای بازده سهام خود قائل هستند، پدیده سقوط سهام منجر به کاهش شدید بازده می‌شود. بسیاری از پژوهشگران معتقدند تغییرات قیمت سهام شرکت از مدیریت اطلاعات داخلی آن نشأت می‌گیرد. از آنجایی که قیمت سهام، نه تنها از طریق اطلاعات مالی بلکه از طریق اطلاعات اجتماعی، حاکمیتی، اقتصادی و زیست محیطی نیز دستخوش تغییر می شود، از این رو انتشار یک گزارش خاص نظیر بعد حاکمیتی گزارشگری عملکرد پایدار می‌تواند بر نقدشوندگی سهام و ریسک سقوط قیمت سهام اثر گذار باشد. پژوهش حاضر با استفاده از رویکرد مدل-سازی معادلات ساختاری به دنبال پیش‌بینی معیارهای ریسک سقوط قیمت سهام و نقدشوندگی آن از طریق گزارشگری پایداری حاکمیتی و معیارهای دقت پیش‌بینی و قابلیت مقایسه سود (معیارهای داخلی) است. بدین منظور و با استفاده از روش حذف سیستماتیک، 147 شرکت پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران برای بازه زمانی 1391 تا 1400 به عنوان نمونه انتخاب شدند. جهت تجزیه و تحلیل داده‌ها از نرم افزار PLS استفاده گردید. نتایج پژوهش نشان داد که مولفه حاکمیتی گزارشگری عملکرد پایدار منجر به افزایش قابلیت مقایسه سود، افزایش نقدشوندگی سهام و کاهش ریسک سقوط آتی قیمت سهام می‌گردد. دیگر یافته‌ها نشان داد که قابلیت مقایسه سود بر رابطه میان گزارشگری عملکرد پایدار حاکمیتی با ریسک سقوط آتی قیمت و نقدشوندگی سهام نقش واسطه‌ای دارد. این در حالی است که دقت پیش بینی سود بر ریسک سقوط آتی قیمت سهام و نقدشوندگی سهام تاثیر معناداری ندارد.

منابع و مأخذ:

• احمد پور, احمد, رسائیان, امیر. (1385). رابطة بین معیارهای ریسک واختلاف قیمت پیشنهادی خرید و فروش سهام در بورس اوراق بهادار تهران. بررسی‏‌های حسابداری و حسابرسی، (4)13.


• بنابی قدیم, رحیم, واعظ, سید علی, انسانی, رامین. (1401). تأثیر سرمایۀ فکری بر گزارشگری عملکرد پایداری تجاری و استراتژی کسب‌وکار. پژوهش های حسابداری مالی(14)2، 87-112.


• پورخانی ذاکله بری، مظفر؛ جهانشاد، آزیتا. (1400). ارائه الگو برای افشاء پایداری شرکتی و ارزیابی عوامل مرتبط با تئوری مشروعیت بر گزارشگری آن. پژوهش های حسابداری مالی و حسابرسی, 13(49), 177-204.


• پورغلامی دافچاهی, غلامحسین, صمدی لرگانی, محمود, علی خانی, رضیه پورعلی, محمدرضا. (1402). ارزیابی کیفیت افشای پایداری و تاثیر آن بر عملکرد پایداری مبتنی بر تئوری مشروعیت. دانش حسابداری و حسابرسی مدیریت، (46)12، 275-296.


• خوشکار، فرزین؛ سمایی، رستمعلی؛ میرخسروی، سینا. (1399)، ارتباط تنوع هیئت مدیره و ویژگی‌های رفتاری هیئت مدیره با ریسک سقوط آتی قیمت سهام با توجه به کیفیت گزارشگری مالی، نشریه رویکردهای پژوهشی نوین در مدیریت و حسابداری، 46(1): 88-106.


• خوزین، علی؛ طالبنیا، قدرتاله؛ گرکز، منصور؛ بـنی مهـد، بهمن (1397). بررسی اثر ساختار مالکیت بر توسعه سطح گزارشــگری پایــداری. فــصلنامه حــسابداری مــدیریت، . 11(36). 13-1.


• ضیا، فرناز؛ وکیلی فرد، حمیدرضا؛ صراف، فاطمه. (1399). تاثیر گزارشگری پایداری بر کاهش عدم تقارن اطلاعاتی شرکت‌های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران. حسابداری مدیریت، 13(46): 121-135.


• فروغی، داریوش و میرزایی، منوچهر(1391). تأثیرمحافظه‌کاری شرطی حسابداری بر ریسک سقوط آتی قیمت سهام در شرکت‌های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران، پیشرفت‌های حسابداری 4(2): 117-77.


• قائمی، محمد حسین و اسکندرلی، طاهر. (1392). بررسی رفتار مدیران شرکت ها در پیش بینی سود سالیانه. مطالعات تجربی حسابداری مالی, 10(40), 53-75.


• قائمی، محمد حسین.، و وطن پرست، م. (1384). بررسی نقش اطلاعات حسابداری در کاهش عدم تقارن اطلاعاتی در بورس اوراق بهادار تهران . بررسیهای حسابداری و حسابرسی, 12(41), 85-103.

 

• Akrout, M. M., & Ben Othman, H. (2016). Environmental disclosure and stock market liquidity: evidence from Arab MENA emerging markets. Applied Economics, 48(20), 1840-1851.‏


• Alodat, Y., Z. Salleh, H. Nobanee & H. A. Hashim (2023). Board gender diversity and firm performance: The mediating role of sustainability disclosure, Corporate Social Responsibility and Environmental Management, https://doi.org/10.1002/csr.2473.


• Andreou, P. C., Antoniou, C., Horton, J., and Louca, C. (2016). Corporate Governance and Firm-specific Stock Price Crashes. European Financial Management, 22(5), 916–956.


• Alsahlawi, Abdulaziz Mohammed, Kaouther Chebbi, and Mohammed Abdullah Ammer. (2021). The Impact of Environmental Sustainability Disclosure on Stock Return of Saudi Listed Firms: The Moderating Role of Financial Constraints, International Journal of Financial Studies 9, (1). https://doi.org/10.3390/ijfs9010004


• Amihud, Y., (2002). Illiquidity and stock returns: cross-section and time-series effects. Journal of Financial Markets 5 (1), 31–56.


• Becchetti, L & Nazaria Solferino and Maria Elisabetta Tessitore, (2016). Corporate social responsibility and profit volatility: theory and empirical evidence, Industrial and Corporate Change, 25(1), 49-89


• Bradshaw, M. T., Hutton, A. P., Marcus, A. J., Tehranian, H., (2010). Opacity, crash risk and option smirk curves. Working paper, Boston College.


• Brockett, A., & Rezaee, Z. (2012). Corporate sustainability: integrating performance and reporting (Vol. 630). John Wiley & Sons


• Barth, M. E., Landsman, W. R., Lang, M., & Williams, C. (2012). Are IFRS-based and US GAAP-based accounting amounts comparable? Journal of Accounting and Economic, 54 (1), 68-93.


• Chae S, J, Nakano, M and Ryosuke Fujitatni. (2020). Financial Reporting Opacity, Audit Quality and Crash Risk: Evidence from Japan, Journal of Asian Finance, Economics and Business, 7(1): 9-17.


• Chen, J., Hong, H., & Stein, J. C. (2001). Forecasting crashes: Trading volume, past returns, and conditional skewness in stock prices. Journal of financial Economics, 61(3), 345-381.‏


• Cheng T.Y., and M. Firth. (2000). an empirical analysis of the bias and rationality of profit forecasts published in new issue prospectuses. Journal of Business Finance & Accounting, 27: 423-446.


• De Franco, G., Kothari, S. P., & Verdi, R. S. (2011). The benefits of financial statement comparability. Journal of Accounting Research, 49(4), 895-931.‏


• Edmans, Alex and Fang, Vivian W. and Zur, Emanuel, (2012). The Effect of Liquidity on Governance. Review of Financial Studies, European Corporate Governance Institute (ECGI) - Finance Working Paper No. 319/2011, Available at SSRN: https://ssrn.com/abstract=1905224


• Garrido‐Miralles, P. Ana Zorio‐Grima María A. García‐Benau (2016). Sustainable Development, Stakeholder Engagement and Analyst Forecasts’ Accuracy: Positive Evidence from the Spanish Setting, Sustainable Development, 24 (2): 77-88.


• Gupta, k. (2015). Environmental Sustainability and Implied Cost of Equity: International Evidence, J Bus Ethics, DOI 10.1007/s10551-015-2971-z.


• Gelb, D. S., & Zarowin, P. (2002). Corporate disclosure policy and the informativeness of stock prices. Review of Accounting Studies, 7(1), 33-52.


• Hutton, A., Marcus, A., & Tehranian, H. (2009). Opaque financial reports and the distribution of stock returns. Journal of Financial Economics, 94 (1), 67-86.‏


• Harmadji, W.E, B. Subroto, E. Saraswati, Y.W, Prihatiningtias. (2020). Strategy, practice and quality of sustainability reports on stock price crash risk International Journal of Research in Business & Social Science, 9 (3), 34-49.


• Höck, A., Klein, C., Landau, A. et al. (2020). The effect of environmental sustainability on credit risk. Journal of Asset Management, https://doi.org/10.1057/s41260-020-00155-4


• Hong, H., Stein, J. C., (2003). Differences of opinion, short-sales constraints, and market crashes. Review of Financial Studies, 16 (2), 487-525.


• Ioannou, Ioannis, and George Serafeim. (2019). The Consequences of Mandatory Corporate Sustainability Reporting." In The Oxford Handbook of Corporate Social Responsibility: Psychological and Organizational Perspectives, edited by Abagail McWilliams, Deborah E. Rupp, Donald S. Siegel, Günter K. Stahl, and David A. Waldman, 452–489. Oxford University Press.


• Kim, Jeong-Bon and Li, Leye and Lu, Louise Yi and Yu, Yangxin. (2016). Financial Statement Comparability and Expected Crash Risk. Journal of Accounting & Economics (JAE), 61 (2-3), 294-312.


• Kim, Y., Park, M. S., & Wier, B. (2012). Is earnings quality associated with corporate social responsibility? The accounting review, 87(3), 761-796.‏


• Kim, J.-B., Li, Y., Zhang, L., (2011a). Corporate tax avoidance and stock price crash risk: Firm-level analysis. Journal of Financial Economics 100(3), 639-662.


• Kothari, S. P., Shu, S., & Wysocki, P. D. (2009). Do manager withhold bad news? Journal of AccountingResearch, 47, 241-276.


• LaFond, R., & Watts, R. L. (2008). The information role of conservatism. The Accounting Review, 83(2), 447-478.‏


• Leuz, C. and Wysocky, P. (2006). Capital Market Effects of Corporate Disclosures and Disclosure Regulation. Working Paper, [Online]. www.tfmsl.ca


• Morck, R., Yeung, B., & Yu, W. (2000). The information content of stock markets: Why do emerging markets have synchronous stock price movement? Journal of Financial Economics, 58, 215-260.


• Nekhili, M., H., Nagati, T., Chtioui, C., Rebolledo. (2017). Corporate social responsibility disclosure and market value: Family versus nonfamily firms. Journal of Business Research 77, 41- 52.


• Preston, L. E., O’Bannon, D. P. (1997). The corporate social-financial performance relationship. Business and Society, 36(4), 419-429.


• Petrovits, Ch, (2006). Corporate-Sponsored Foundations and Earnings Management. Journal of Accounting & Economics, Forthcoming, Available at SSRN: https://ssrn.com/abstract=875021


• Richardson, S. Teoh, S.H. Wysocki, P.D., (2004). The walk down to beatable analyst forecasts: the role of equity issuance and insider trading incentives. Contemporary Accounting Research, 21 (4), 885-924.


• Svanes, K & C, B. Øyaas (2021). Exploring the effect of ESG performance on liquidity in Brazil’s and Germany’s stock market, Stock Market Liquidity and Sustainability, UIS BUSINESS SCHOOL.


• Tang, D. Y., & Zhong, R. (2019). Mandatory Sustainability Disclosure and Stock Price Crash Risk. http://sfi.cuhk.edu.cn/uploads/paper/2019061208.pdf


• Trisnawati, R., Setiawati, E., (2016). Sustainability Reporting and Earning Management (Empirical Studies in the companies that participated in the Indonesian Sustainability Reporting Award (ISRA). International Journal of Business, Economics and Law, 11(1), 11-16.


• Verrecchia, R, E. (2001). Essays on Disclosure. Journal of Accounting and Economics, 32, 97-180.


• Venkatesh, P. C., and R. Chiang, (1986). Information Asymmetry and the Dealers Bid-Ask Spread: A Case Study of Earnings and Dividend The Journal of Finance, 41 (5), 1089-1102.


• Vale J, Miranda R, Azevedo G, &Tavares MC. (2022). The Impact of Sustainable Intellectual Capital on Sustainable Performance: A Case Study. Sustainability. 14(8), 1-17.


• Wang, F., Zhang, Z., & Xu, L. (2020). Corporate social responsibility and financial statement comparability: Evidence from China. Corporate Social Responsibility and Environmental Management, 27(3), 1375-1394.‏