الگوی بهینه کیفیت گزارشگری مالی در ایران از دیدگاه سرمایه گذاران و سایر گروه‌های ذینفع

محورهای موضوعی : دانش سرمایه‌گذاری

میرحافظ امیرآزاد ¹ (دانشجوی دکتری گروه حسابداری، واحد تبریز، دانشگاه آزاد اسلامی، تبریز، ایران)
رسول برادران حسن زاده ² (دانشیار گروه حسابداری، واحد تبریز، دانشگاه آزاد اسلامی، تبریز، ایران)
احمد محمدی ³ (استادیار گروه حسابداری، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد تبریز، تبریز، ایران)
هوشنگ تقی زاده ⁴ (استاد گروه مدیریت، واحد تبریز، دانشگاه آزاد اسلامی، تبریز، ایران)

تاریخ دریافت : 1399/06/01 تاریخ پذیرش : 1399/06/29 تاریخ انتشار : 1402/04/01

کلید واژه: گروه‌های ذینفع, خبرگان, کیفیت گزارشگری مالی, مدل بهینه,

چکیده مقاله :

هدف از پژوهش حاضر تعیین الگوئی بهینه برای کیفیت گزارشگری مالی از دید گروه های ذینفع می‌باشد. در این پژوهش متغیرهای موثر بر کیفیت گزارشگری مالی که از طریق مصاحبه با گروه‌های ذینفع ( تهیه کنندگان، حسابرسان، سهامداران و پژوهشگران ) به روش تئوری زمینه‌بنیان استخراج شده، بر روی سه شاخص ارزیابی کیفیت گزارشگری مالی مبتنی بر مدل تعدیل‌شده جونز (1995)، مدل تعدیل‌شده دچو و دیچو (2002) و مدل فرانسیس و همکاران (2005) بر روی نمونه‌ای متشکل از 120 شرکت پذیرفته شده بورس اوراق بهادار تهران برازش گردید. تا از این طریق مشخص گردد کدام متغیرهای مدنظر گروه های ذینفع می تواند به نحو مطلوب کیفیت گزارشگری مالی را تبیین نماید. نتایج نشان داد که عوامل موثر از دیدگاه گروه ها ، متفاوت می باشند و تفاوت بین دیدگاه های گروه های ذینفع مشهود است . پس از تعیین خطای نوع اول و دوم با توجه به اینکه مدل تبیین کیفیت گزارشگری مالی از دیدگاه حسابرسان دارای کمترین خطا بود .

چکیده انگلیسی:

The purpose of this study is determining of the Best Pattern for financial reporting quality from the viewpoint of interested groups. in this research the variables affecting the financial reporting quality, which are extracted by interviewing experts from different groups (suppliers, auditors, users and researchers) by Grounded Theory, are based on three well-applied indicators of financial reporting quality assessment based on the modified Jones model. (1995), Modified Dechow and Dichey model(2002) and Francis et al. model (2005)fitted.through multi-variable regression fitting on a sample of 120 companies listed in Tehran Stock Exchange are examined.Which variables in the various groups can good explain the quality of financial reporting. Given that the main focus of financial reporting is to provide quality financial reports to entities. So that it can be useful in economic decision making.The preparation of high quality financial reports is important because it can have a positive impact on the decisions made by equity providers and other stakeholders regarding investment, accreditation and other similar allocation decisions.And thereby enhance the overall efficiency of the capital market.Although the FASB and IASB emphasize the importance of quality financial reporting, one of the key problems in prior literature is how to operate and measure this quality. empirical evaluation of financial reporting quality inevitably involves preferences among a large number of components.Since different user groups will have different preferences, so will their perceptions of the quality of these components be different

منابع و مأخذ:

• ابراهیمی، سید کاظم، بهرامی نسب، علی، و مهدی حسن‌زاده. (1396). "واکاوی کیفیت گزارشگری مالی و اجتناب مالیاتی در پرتو مالکیت دولتی و ارتباطات سیاسی." فصلنامه علمی پژوهشی مدیریت سازمان‌های دولتی، دوره 5،شماره 2، صص 61-76.


• امیرآزاد، میرحافظ ، برادران حسن زاده ، رسول، محمدی ، احمد، و تقی زاده ، هوشنگ .(1397) ." الگوی مفهومی عوامل موثر برکیفیت گزارشگری مالی در ایران به روش نظریه پردازی زمینه بنیان." پژوهش های حسابداری مالی،دوره 10،شماره4 ،صص 21-42 .


• ایزدی‌نیا، ناصر، فدوی، محمدحسن و میثم امینی‌نیا. (1393). "بررسی تاثیر پیچیدگی حسابداری و شفافیت گزارشگری مالی شرکت بر تاخیر در ارائه گزارش حسابرس." دانش حسابرسی، دوره ۱۴، شماره 54، صص 87-103.


• افلاطونی، عباس.، (1395). تحلیل آماری در پژوهش‌های مالی و حسابداری با نرم‌افزار Stata. تهران: انتشارات ترمه.


• خداداده شاملو، ناصر، بادآور نهندی، یونس. (1396). "تاثیر تخصص حسابرس در صنعت و دوره تصدی حسابرس بر قابلیت مقایسه صورت‌های مالی با تاکید بر چرخه عمر شرکت." پژوهش‌های حسابداری مالی، سال نهم، شماره دوم، صص 105-127.


• دانایی‌فرد، حسن، و مجتبی امامی. (1386). "استراتژی‌های پژوهش کیفی: تاملی بر نظریه‌پردازی داده‌بنیاد." اندیشه مدیریت، سال اول، شماره دوم، صص 69-97.


• رحمانی، حلیمه. (1387). "زنجیره تامین گزارشگری مالی دستورالعمل‌ها و دیدگاه‌های فعلی." مجله حسابرس، شماره 42، صص 62-75.


• رضایی، فرزین و ثریا ویسی حصار. (1393). "اثر روابط سیاسی با دولت بر رابطة بین تمرکز مالکیت با کیفیت گزارشگری مالی و هزینة سهام عادی." فصلنامه بررسی‌های حسابداری و حسابرسی، 21 (4)، صص 449-470


• سجادی، حسن. (1388). ویژگی‌های غیرمالی موثر بر کیفیت گزارشگری مالی در شرکت‌های پذیرفته ‌شده در بورس اوراق بهادار تهران، بررسی های حسابداری و حسابرسی، شماره 57، صص 9-14.


• سجادی، سید حسین و توحید کاظمی. (1395). "الگوی جامع گزارشگری مالی متقلبانه در ایران به روش نظریه پردازی زمینه بنیان." فصلنامه علمی و پژ وهشی پژوهش‌های تجربی حسابداری. سال ششم، شماره 21، صص 185-204.


• عرب‌صالحی، مهدی و مهدی میرزائی. (1395). "کیفیت گزارشگری مالی و کیفیت حسابرسی." حسابدار رسمی، شماره 33، صص 50-53.


• عزیزپور شیرسوار، محسن. (1395). "ارتباط بین کیفیت حسابرسی و کیفیت گزارشگری مالی." ماهنامه پژوهش‌های مدیریت و حسابداری. شماره 25، صص 88-105.


• محمدی، علی. دیانتی دیلمی، زهرا. محمدزاده سالطه، حیدر. اقدم مزرعه، یعقوب. (1398)، ارائه مدل تبیین­کننده چالش‌های کیفیت گزارشگری مالی در بخش عمومی با رویکرد زمینه بنیان، مطالعات تجربی حسابداری مالی، 16(63)، صص 27-51.


• مشایخی، بیتا، مهرانی، کاوه، رحمانی، علی و آزاده مداحی. (1392). "تدوین مدل کیفیت حسابرسی." فصلنامه بورس اوراق بهادار. سال ششم، شماره 23، صص 103-137.


• منصورفر، غلامرضا، بهمن قادری و فاطمه دانشیار. (1396). "فرضیه سیاسی و کیفیت گزارشگری مالی: شواهدی از بورس اوراق بهادار." مطالعات تجربی حسابداری مالی، سال 13، شماره 53، صص 105-134.


• نجفیان، خدیجه، و مهدی صفری گرایلی. (1396). "معاملات با اشخاص وابسته و قابلیت مقایسه صورت‌های مالی: آزمون تجربی نظریه تضاد منافع." حسابداری مدیریت، سال دهم، شماره 35، صص 77-90.


• نوروش، ایرج، و زهرا دیانتی دیلمی. (1382). "بررسی تاثیر فرهنگ بر ارزش‌های حسابداری در ایران (آزمون تجربی مدل‌گری)." بررسی‌های حسابداری و حسابرسی، سال دهم، شماره 33، صص 3-40.


• یدالله زاده طبری، ناصرعلی، و میلاد امامقلی‌پور. (1393). بررسی تاثیر حاکمیت شرکتی و کیفیت حسابرسی، بر میانگین موزون هزینه سرمایه شرکت‌ها: مقایسه تحلیلی، بر اساس اندازه حسابرس، اندازه شرکت‌ها و شرکت‌های هموارساز و غیرهموارساز. مدیریت دارایی و تامین مالی، سال دوم، شماره سوم، صص 29-48.


• Aflatoni,A.(2016). Statistical analysis in financial and accounting research with Stata software. First Edition. Terme Publications,Tehran(in Persian)


• Akeju, J. B. Babatunde, A. A. (2017). Corporate Governance and Financial Reporting Quality in Nigeria. International Research and Review, 4(2): 3749-3753.


• Amirazad,M.H.Baradaraneh hasanzadeh,R.Mohammadi,A.Taghizadeh,H.(2019). Modeling the Factors Affecting Financial Reporting Quality using Grounded Theory in Iran, Journal of Financial Accounting Research.10(4),21-43(in Persian)


• Arabsalehi,M.Mirzaei,M. Financial reporting quality and audit quality, Official Accounting, 33(1),50-53(in Persian)


• Armstrong, C.S. Guay, W.R. Weber, J.P. (2010). The role of information and financial reporting in corporate governance and debt contracting, Journal of Accounting and Economics: 50(2-3): 179-


• Azizpour Shirsavar,M.(2016). The relationship between audit quality and financial reporting quality, Journal of Management and Accounting Research.25(4), 88-105(in Persian)


• Beest, F. V., Braam, G., & Boelens, S. (2009). Quality of Financial Reporting: Measuring Qualitative Characteristics. NICE Working Paper,Nijmegan Center for Economics (NICE)


• Botosan, C. (2004). Discussion of a framework for the analysis of risk communication. The International Journal of Accounting, 39, 289-295.


• Danaeifard,H. Emami,S.M.(2007). Strategies of Qualitative Research: A Reflection on Grounded Theory. Management Thought, 2(1),69-97(in Persian)


• Dechow, P. & Dichev, I. (2002). The Quality of Accruals and Earnings: the Role of Accrual Estimation Errors. The Accounting Review, 77 (1), 35-59.


• Dechow, P., Sloan, R., Sweeney, A. (1995). Detecting earnings management, The Accounting Review, 70(2), 193-225.


• DeFond, M., Zhang, J. (2014). A review of archival auditing research. Journal of Accounting and Economics. 58(2), 275–326.


• Demerjian, P., Lev, B., & MacVay, s. (2012). Quantifying managerial ability: Anew measure and validity test. Management Science, 58(7), 1229-1248.


• Ebrahimi,S.K.,Bahraminasab,A., Hasanzadeh,M.(2017). The Analysis of Financial Reporting Quality and Tax Avoidance According to Governmental Ownership and Political Connections. Quarterly Journal of Public Organzations Management,2(5),61-76(in Persian)


• FASB (Financial Accounting Standards Board).(2010). Statement of Financial Accounting Concepts No. 8. Conceptual Framework for Financial Reporting, Chapter 1, the Objective of General Purpose Financial Reporting, and Chapter 3, Qualitative Characteristics of Useful Financial Information. Norwalk, CT: FASB.


• Francis, J., LaFond, R., Olsson, P., and Schipper, K. (2005). The market pricing of accruals quality. Journal of Accounting and Economics, 39(1), 295–327.


• Francis, j., Olsson, P., and Schipper, K. (2006). Earnings Quality. Foundation and Trends in Accounting, 4 (1), 259-340.


• Francis, J. Wilson, E. (1988). Auditor Changes: A Joint Test of Theories Relation to Agency Costs and Auditor Differentation, The Accounting Review, January 663-682.


• Habib, AH. Jiang, HA. (2015). Corporate governance and financial reporting quality in china: A survey of recent evidence. Journal of International Accounting, Auditing and Taxation, 24: 29-45.


• Hanlon, M., and Heitzman, S. (2010). A review of Tax research. Journal of Accounting and Economics, 50(2) 127-178.


• Herath, S. K., & Albarqi, N. (2017). Financial Reporting Quality: A Literature Review. International Journal of Business Management and Commerce, 2 (2), 1-14.


• Holland, J. (2005). A grounded theory of corporate disclosure. Accounting and Business Research, 33(3), 249-267.


• Hope, O. K., Thomas, W. B., Vyas, D. (2013). Financial reporting quality of U.S. private and public firms. Accounting Review. 88 (5), 1715-1742.


• N., Fadavi,M.H., Amini Nia,M.(2014). Investigating the Impact of Accounting Complexity and Financial Reporting Transparency of Firm on the Delay Auditor’s Report. Journal of Accounting Knowledge,54(14),87-103(in Persian)


• Kaznik, R. (1999). On the association between voluntary disclosure and earnings management. Journal of Accounting Research, 37(1), 57-81.


• Khodadadeh Shamloo,N. Badavar Nahandi,Y.(2017).The Effect of Auditor Industry Specialization and Auditor Tenure on Comparability of Financial Statements by Emphasis on Firm’s Life-Cycle.Journal of Financial Accounting Research, 2(9),105-127(in Persian)


• Lee, J., Cho, E., and H. Choi. (2016). The effect of internal control weakness on investment efficiency, The Journal of Applied Business Research. 32 (3), 649-661.


• Mansoorfar,GH.Gaderi,B.Daneshyar,F.(2017). The Political Hypothesis and Quality of Financial Reporting: Evidence from the Stock Exchange. Empirical studies of financial accounting Journal, 53(13),105-134(in Persian)


• Mashaiekhi,B.Mehrani,K.Rhmani,A.Maddahi,A.(2013). Audit Quality Model.journal of Securities Exchange,23(6) ,103-137(in Persian)


• Njafian,KH.Safar Geraily,M.(2017). Related-Party Transactions and Financial Statement Comparability: An Empirical Study of the Conflict of Interest Hypothesis. Management Accounting, 35(10) ,77-90(in Persian)


• Noravesh,I.Dianati Deilami,.Z.(2003). The Impact of Culture on Accounting Values in Iran(Experimental Modeling Test). Accounting and Auditing Review, 33(10),3-40(in Persian)


• Rahmani,H.(2008). Supply chain financial reporting current guidelines and perspectives. Auditor Journal, 42(1),62-75(in Persian)


• Rezaei,F.(2014).The Effect of Political Relations with Government on the Relationship between Focus on Ownership with Financial Reporting Quality and Cost of Common Stock. Accounting and Auditing Review, 4(21),449-470(in Persian)


• Sajjadi,H.Zaraanejad,M.Jafari,A.(2009). Non-financial characteristics affecting the quality of financial reporting in listed companies in Tehran Stock Exchange. Accounting and Auditing Review, 57(3),9-14(in Persian)


• Sajjadi,S.H.Kazemi,T.(2016).A Comprehensive Pattern of Fraudulent Financial Reporting in Iran, Grounded Theory.journal of Emprical Reseaech in Accounting,21(6),185-204(in Persian).


• Shehu, U.H. (2012). Firm Characteristics and Financial Reporting Quality of Quoted Manufacturing Firmes in Nijeria. A Dissertation Submitted to the School of Postgraduate Studies, Ahmadu Bello University.


• Yadollahzadeh Tabari,N. Emamgholipour,M.(2014) The Effect of Corporate Governance and Audit Quality on the Weighted Average Cost of Capital: Comparative Analysis Based on Auditor Size, Firm Size and Income Smoother and non- Smoother Companies. Asset Management and Financing, 3(2),29-48(in Persian).


• Zimmerman, J.L. (2013) .Myth: External Financial Reporting Quality Has a First-Order Effect on Firm Value. Accounting Horizons,27,887-894.