آزمون محتوای اطلاعاتی تحت تاثیر رفتار احساسی سرمایه گذاران و کیفیت گزارشگری مالی

محورهای موضوعی : دانش سرمایه‌گذاری

شهناز علی نژاد ¹ , فریدون رهنمای رودپشتی ² , فرزین رضایی ³

1 - دانش آموخته دکتری حسابداری، گروه حسابداری، واحد قزوین، دانشگاه آزاد اسلامی، قزوین، ایران
2 - استاد و عضو هیات علمی، گروه حسابداری، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران
3 - دانشیار و عضو هیات علمی،گروه حسابداری، واحد قزوین، دانشگاه آزاد اسلامی، قزوین، ایران

تاریخ دریافت : 1398/08/18 تاریخ پذیرش : 1398/09/26 تاریخ انتشار : 1401/10/01

کلید واژه: "محتوای اطلاعاتی", "رفتار احساسی سرمایه گذاران ", "کیفیت گزارشگری مالی",

چکیده مقاله :

هدف مطالعه حاضر درک ارتباط رفتار احساسی سرمایه گذاران و کیفیت گزارشگری مالی با محتوای اطلاعاتی صورت های مالی شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران است. ابتدا اطلاعات مربوط به110 شرکت طی سال‌های 1386-1396 از بانک‌های اطلاعاتی سازمان بورس و اوراق بهادار ایران گردآوری شده و در چارچوب سه مرحله ای روش ANOVA - FRIEDMAN - OLS مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته‌اند. در این پژوهش معیارهای اندازه گیری کیفیت گزارشگری مالی روش جونز، دیچو و بال می باشد. از نتایج آزمون OLS می توان نتیجه گرفت که ضریب تعیین محتوای اطلاعاتی در حالتی که رفتار احساسی سرمایه گذاران در حالت بالا و کیفیت گزارشگری مالی مدل جونز در حالت متوسط می باشد دارای بیشترین مقدار می باشد. و همچنین می توان بیان کرد که با توجه به نتایج آزمون ANOVAفقط در مدل کیفیت گزارشگری مالی جونز رفتار احساسی سرمایه گذاران و کیفیت گزارشگری مالی تاثیر فزاینده بر محتوای اطلاعاتی دارد. نتایج آزمون فریدمن نیز نشان داد که بین گروه های مختلف رفتار احساسی سرمایه گذاران و کیفیت گزارشگری مالی جونز، بال و دیچو تفاوت معناداری وجود دارد.

چکیده انگلیسی:

Purpose of the present study is to understand the relationship between investors sentiment behavior and financial reporting quality with the information content of financial statements of listed companies in Tehran Stock Exchange. The data of 110 companies were collected from the databases of the Iranian Stock Exchange during the years 2009-2019 and analyzed in three stages using ANOVA- FRIEDMAN- OLS methods. In this study, the criteria for measuring the quality of financial reporting are the method of Jones, Dechow and Ball.From the OLS test results, it can be concluded that the information content determination coefficient has the highest value when the investors sentiment behavior is high and the financial reporting quality of the Jones model is average and it can also be stated that according to the test results ANOVA only in the model of financial reporting quality of Jones has the sentiment behavior of investors and the quality of financial reporting has an increasing impact on information content. The results of Friedman test also showed that there was a significant difference between different groups of investors sentiment behavior and financial reporting quality of Jones, Ball and Dechow.

منابع و مأخذ:

• امیرآزاد، میر حافظ؛ برادران حسن‌زاده، رسول؛ محمدی، احمد؛ تقی زاده، هوشنگ؛(1398)الگوی مفهومی عوامل موثر بر کیفیت گزارشگری مالی در ایران به روش نظریه‌پردازی زمینه بنیان پژوهش های حسابداری مالی شماره 38 صفحه - از 21 تا 42.


• بهارمقدم، مهدی ؛ جوکار ، حسین(1397)بررسی تأثیر کیفیت اطلاعات حسابداری و عدم اطمینان اطلاعاتی بر تمایلات سرمایه‌گذاران،بررسی‏‌های حسابداری و حسابرسی،دوره 25، شماره 1، صفحه 21-50


• خدایی وله زاقرد، محمد؛ یحیایی، منیژه (1389)، بررسی رابطه بین کیفیت گزارشگری مالی و کارایی سرمایه‌گذاری در بورس اوراق بهادار تهران، حسابداری مدیریت، سال 3، شماره 5، صص 1-15.


• دارابی، رویا، مرادلو، حسین(1390)بررسی رابطه بین شفافیت اطالعات و محتوای اطالعاتی سود حسابداری در شرکتهای پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران، حسابداری مدیریت، سال چهارم، شماره 44 ،صص 41-54.


• رهنمای رودپشتی، فریدون؛ یعقوب نژاد، احمد؛ نوری فرد، یداله؛ گودرزی، احمد(1392)، ارزیابی تأثیر افشای رویه های حسابداری انتقادی بر معیارهای ارزیابی عملکرد و کیفیت گزارشگری مالی، حسابداری مالی، سال 5، شماره 2، صص 73-92.


• رهنمای رودپشتی، فریدون؛ شاه مرادی، نسیم؛ بنی مهد، بهمن؛ نیکومرام، هاشم (1398)، تاثیر متغیرهای دموگرافیک بر بهبود درک استفاده کنندگان از مسئولیت پذیری اجتماعی ارائه شده در صورت های مالی مصور شرکت ها، دانش حسابداری و حسابرسی مدیریت، سال 8، شماره 30، صص 1-14.


• ستایش، محمدحسین، شمس الدینی، کاظم،  بررسی رابطه بین گرایش احساسی سرمایه گذاران و قیمت سهام شرکتهای پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران، مجله پیشرفت های حسابداری دانشگاه شیراز، بهار و تابستان 1395، پیاپی 3/70، صص 125-103.


• سروش یار، افسانه ؛ احمدی، سعید علی (1395) بررسی نقش مومنتوم و احساسات سرمایه گذاران بر رفتار توده وار در بورس اوراق بهادار تهران، دانش سرمایه گذاری، دوره 5، شماره 18، صفحه 147-159.


• کردستانی ، غلامرضا، تاتلی ، رشید (1393) بررسی ویژگی های کیفی سود و نوع مدیریت سود در شرکت های درمانده مالی و ورشکسته،بررسی های حسابداری وحسابرسی، دوره 4، شماره 1 - شماره پیاپی 12ص79-104.


• کاردان، بهزاد؛ ودیعی، محمدحسین؛ ذوالفقار آرانی، محمدحسین (1396)، نقش تمایلات رفتاری (احساسات و هیجانات) سرمایه گذاران در ارزش گذاری شرکت، دانش حسابداری، دوره 8، شماره 4، صص 7-35.


• مهرآور، مهدی؛ ایزد بخش، مصطفی؛ بایگان، نگار؛ کارگر، حامد؛ (1398) بررسی ارتباط بین محتوای اطلاعاتی سود و ضعف کنترل داخلی با تاکید بر اثر بخشی کیفیت گزارشگری مالی، چشم انداز حسابداری و مدیریت،دوره دوم - شماره 8 ص 26 -40.


• نیکبخت، محمدرضا ؛ احمدخان بیگی ، مصطفی (1397) تأثیر حاکمیت شرکتی بر کیفیت گزارشگری مالی: رویکرد یکپارچه بررسی‌های حسابداری و حسابرسی مقاله 7، دوره 25، شماره 3، پاییز 1397، صفحه 433-455 .


• نیکو‌مرام ، هاشم ؛ باد‌آور نهندی، یونس (1388) تبیین و ارائه الگویی برای تعیین و ارزیابی عوامل مؤثر بر انتخاب کیفیت گزارشگری مالی در ایران مدیریت بهره وری، دوره 3، 1 (8) ، صفحه 141-187 


• نیکو مرام، هاشم. نوروش،ایرج. مهر آذین،علیرضا (1388) ارزیابی مدل های مبتنی بر اقلام تعهدی برای کشف مدیریت سود، مجله پژوهش های مدیریت، سال 20، شماره82، پاییز 1388، صص20-1.


• Akeju, J. B., Babatunde, A. A. (2017). Corporate Governance and Financial Reporting Quality in Nigeria. International Journal of Information Research and Review, 4(2): 3749-3753.


• Antonio Duréndez ,Antonia Madrid-Guijarro, (2018). The impact of family influence on financial reporting quality in small and medium family firms, Journal of Family Business Strategy.


• Brian, m., lucey & davling, m. (2014). cultural behavioral finance in emerging markets, handbook of emerging markets and the global economy. edited by: mohamed el hedi arouri, sabri boubaker and duc khuong nguyen, 327-346.


• Barth, M. E. , and K. Schipper. (2008). Financial Reporting Transparency. Journal of Accounting, Auditing, and Finance 23, 173-190.


• Biddle, Gary, Gilles Hilary andRodrigo. s Verdi (2009). How does financial reporting quality relate to investment efficiency?. Journal of Accounting and Economics, Volume48.


• Bandopadhyaya, A., and A. L. Jones. (2005). Measuring Investment Sentiment in Equity Markets. University of Massachusetts Boston Financial Services Forum at the College of Management


• Bo Zhu and Feng Niu(2016)Investor sentiment, accounting information and stock price: Evidence from China Pacific-Basin Finance Journal, 2016, vol. 38, issue C, 125-134


• Beaver, W. H. (1968). The information content of annual earnings announcements. Journal of Accounting Research.


• Cornell, B., Landsman, W., & Stubben, S. (2017). Accounting information, investor


• sentiment and market pricing. Journal of Law, Finance, and Accounting, 2 345-325.


• Cédric Poretti, Alain Schatt, Liesbeth Bruynseels(2018)Audit committees’ independence and the information content of earnings announcements in Western Europe، Journal of Accounting Literature ،Volume 40, June 2018, Pages 29-53


• Dorn, d. (2009). does sentiment drive the retail demand for ipos? journal of financial and quantitative analysis, 44(01), 85- 108. doi:10.1017/s0022109009090024.


• Daniel, n. d. d. j. denis, and l. naveen. (2010),. sources of financial flexibility: evidence from cash flow shortfalls. working paper, purdue university.


• Gaio, C., and C. Raposo (2011). “Earnings Quality and Firm Valuation: International Evidence”, Accounting and Finance, Vol. 51, 467–499.


• Herath, S. K., & Albarqi, N. (2017). Financial Reporting Quality: A Literature Review. International Journal of Business Management and Commerce, 2 (2): 1-14.


• Leandro s. carvalho، stephan meier، stephanie w. wang(2016). poverty and economic decision-making: evidence from changes in financial resources at payday،american economic review، 106, no. 2, 2016.


• Lin, S., & Walker, M. (2000). FRS3 earnings, headline earnings, and accountingbased valuation models. Accounting and Business Research, 30 (4), 299-306.


• Jonas, G. and Blanchet, J. (2000). “Assessing Quality of Financial Reporting,” Accounting Horizons, Vol. 14: pp. 353-363.


• Kel, T.L., Kimoto, A., Kitakado, T. (2016). Evaluation of the prediction skill of stock assessment using hind casting. Fisheries Research, 183, 119-127.


• Kim, J.S., Kim, D.H., Seo, S.W. (2016). Investor sentiment and return predictability of the option to stock volume ratio. Financial Management, 46, 767-796.


• Ohlson, J. A, . and Feltham, G. A (1995), Valuation and clean surplus accounting for operating andfinancial activities, Contemporary Accounting Research, 11 (2), 689-731


• Penman,S.(2001).Fiancial statement analysis and security valuation , Mc Graw-Hill/Irwin. 4 th


• Persaud, A. (1996). Investors Shifting Appetite for Risk, FX Research Note, Morgan Guaranty Trust Company, NY.


• Roychowdhury, Sugata and Shroff, Nemit and Verdi, Rodrigo S., (2019). The Effects of Financial Reporting and Disclosure on Corporate Investment: A Review (2019). Journal of Accounting & Economics (JAE), Forthcoming. Available at SSRN: https://ssrn.com/abstract=3364582 or http://dx.doi.org/10.2139/ssrn.3364582


• Yang, J., and Jiang, Y. (2008). Accounting information quality, free cash flow and overinvestment: A Chinese study. The Business Review, 11 (1): 159-166.