رابطه سواد فنی مدیران مدارس با رضایت شغلی مدیر و عملکرد مدرسه

محورهای موضوعی : مدیریت تعالی آموزشی

فرانک موسوی ¹ , فرزانه قربانی ^{2 *}

1 - گروه مدیریت آموزشی، واحد کرمانشاه، دانشگاه آزاد اسلامی، کرمانشاه، ایران
2 - گروه مدیریت آموزشی، واحد کرمانشاه، دانشگاه آزاد اسلامی، کرمانشاه، ایران

تاریخ دریافت : 1402/07/03 تاریخ پذیرش : 1404/02/01 تاریخ انتشار : 1404/03/21

کلید واژه: سواد فنی, رضایت شغلی, عملکرد مدارس, مدیر مدرسه, شهر ملایر, فناوری اطلاعات,

چکیده مقاله :

چکیده

هدف پژوهش حاضر بررسی ارتباط میان سواد فنی مدیران مدارس، رضایت شغلی آن‌ها و عملکرد کلی مدارس بود. با توجه به اهمیت روزافزون فناوری در فرایندهای آموزشی و مدیریتی، در این مطالعه تلاش شد تا نقش سواد فنی مدیران به عنوان یک عامل کلیدی در ارتقاء رضایت شغلی و بهبود عملکرد مدرسه بررسی گردد. روش تحقیق حاضر توصیفی، و همبستگی بوده و جامعه آماری این پژوهش شامل كلیه مدیران مدارس دخترانه و پسرانه شهر ملایر در مقاطع ابتدایی، متوسطه اول و متوسطه دوم می‌باشند. ابزار اندازه‌گیری پژوهش مشتمل بر سه پرسشنامه سواد فنی، رضایت شغلی و عملکرد مدارس بود. در این پژوهش از آمار توصیفی (فراوانی و درصد فراونی و...) به‌منظور طبقه‌بندی نمرات خام و همچنین از روش آمار استنباطی آزمون کولموگروف- اسمیرنوف و آزمون رگرسیون خطی ساده به ترتیب به‌منظور آگاهی از توزیع نرمال بودن داده‌ها، و بررسی روابط بین متغیرها استفاده شد. نتایج آزمون پارامتریک k-s نشان داد که تمام متغیرها از توزیع نرمال برخوردارند. همچنین نتایج آزمون رگرسیون خطی نشان داد بین سواد فنی و رضایت شغلی رابطه مثبت و معنی‌دار (489/0=r)، بین سواد فنی با عملکرد مدارس رابطه معنی‌دار و مثبت (277/0=r) و بین رضایت شغلی با عملکرد مدارس رابطه معنی‌دار و مثبت (367/0=r) وجود دارد. مدیرانی که دارای سواد فنی بالاتری هستند، نه‌تنها از رضایت شغلی بیشتری برخوردارند، بلکه عملکرد مدرسه نیز در حوزه‌های مختلف ازجمله کیفیت تدریس، مدیریت منابع و ارتباط با والدین بهبود می‌یابد. به‌علاوه، افزایش سواد فنی می‌تواند منجربه ایجاد روحیه همکاری و تعامل مثبت در بین اعضای هیئت علمی و کادر اجرایی مدرسه گردد. با توجه به نتایج به دست آمده، به وزارت آموزش و پرورش و مسئولان مدارس توصیه می‌شود که دوره‌های آموزشی و کارگاه‌های تخصصی برای ارتقاء سواد فنی مدیران مدارس برگزار نمایند. همچنین، ایجاد بسترهای لازم برای استفاده از فناوری‌های نوین در فرایندهای مدیریتی و آموزشی می‌تواند به ارتقای کیفیت عملکرد مدارس و افزایش رضایت شغلی مدیران کمک شایانی نماید.

 

چکیده انگلیسی:

This study aimed to investigate the relationship among school principals’ technological literacy, their job satisfaction, and overall school performance. Given the ever-increasing importance of technology in educational and managerial processes, the current study sought to examine the role of principals’ technological literacy as a key factor in enhancing job satisfaction and improving school performance. The present research utilized a descriptive-correlational design, and the statistical population comprised all principals of girls’ and boys’ schools in the city of Malayer at the elementary, lower secondary, and upper secondary levels. The research instruments included three questionnaires addressing technological literacy, job satisfaction, and school performance. In this study, descriptive statistics (frequency and frequency percentage, etc.) were employed to classify raw scores, and inferential statistics—specifically, the Kolmogorov–Smirnov test and simple linear regression analysis—were used, respectively, to assess the normality of the data distribution and
to examine relationships among variables. The results of the Kolmogorov–Smirnov test indicated that all variables followed a normal distribution. Additionally, simple linear regression analysis demonstrated a positive and significant relationship between technological literacy and job satisfaction (r=0.489), between technological literacy and school performance (r= 0.277), and between job satisfaction and school performance (r=0.367). Principals with higher technological literacy not only exhibit greater job satisfaction, but their schools also show improved performance in various domains, including teaching quality, resource management, and communication with parents. Moreover, increased technological literacy can foster a spirit of collaboration and positive interaction among faculty members and the school’s administrative staff. Based on these results, it is recommended that the Ministry of Education and school administrators organize training courses and specialized workshops to enhance school principals’ technological literacy. Furthermore, creating an enabling environment for the adoption of new technologies in managerial and educational processes can significantly contribute to improving school performance quality and increasing principals’ job satisfaction.

 

منابع و مأخذ:

احمدیان‌راد، محمد (1396). استانداردهای سواد اطلاعاتی برای دانشجویان آموزش عالی. آموزش و پرورش، 8(1)، ص229-242.
بیرانوند، مهدی (1394). بررسی رضایت شغلی مدیران مدارس شهرستان خرم‌آباد و ارائه راهکارها برای افزایش رضایت شغلی آنها. پایان‌نامه کارشناسی ارشد. دانشگاه تهران.
چراغی، حسن (1399). بررسی رابطه بین سواد فنی و مصرف رسانه‌ای با رضایت شغلی معلمان مدارس ابتدایی. پایان‌نامه کارشناسی ارشد. دانشگاه باختر ایلام.
حسامی، محمدرضا؛ رستمی، شهلا؛ قربانی، مریم (1394). رابطه سواد فنآوری اطلاعات و ارتباطات با رضایت شغلی آموزگاران مدارس استثنایی. تربیت استثنایی، شماره 6.
رحیمی، پرویز؛ حسنی، محمد (1395). بررسی رابطه بین رضایت شغلی و تعهد سازمانی با عملکرد شغلی کارمندان ارومیه. در: کنفرانس جهانی روانشناسی و علوم تربیتی، حقوق و علوم اجتماعی در آغاز هزاره سوم. شیراز: پژوهش شرکت ایده بازار صنعت سبز
سید مصطفایی، مهران (1388). نقش رضایت شغلی در اصلاح اداری. روزنامه ایران.
سید موسوی، سید نوید (1398). پیش‌بینی عملکرد شغلی معلمان براساس عدالت سازمانی با میانجی‌گری رضایت شغلی. پایان‌نامه کارشناسی ارشد. دانشگاه بین‌المللی امام خمینی.
شریف مقدم، م. (1392). سواد فنی و نیازهای آموزشی در جامعه. مدیریت آموزشی، 10(3)، ص20-35.
شریف‌مقدم، هادی (1393). سواد فنی و آموزش‌های باز یا از راه دور، در آموزش استفاده‌کنندگان و توسعه سواد اطلاعاتی در کتابخانهها و مراکز اطلاع‌رسانی. مشهد: سازمان کتابخانهها، موزه‌ها و مرکز اسناد آستان قدس رضوی، ص327-334.
صالح طبری، زینب؛ آقا احمدی، قربانعلی؛ بزرگی، فرشاد (1397). رابطه سواد اطلاعاتی کارکنان با موفقیت شغلی. در: تهران: اولین همایش ملی کارآفرینی.
علم‌آموز، مریم (1390). بررسی رابطه بین سواد اطلاعاتی و عملکرد شغلی مدیران دوره متوسطه شهر پارس‌آباد مغان. پایان‌نامه کارشناسی ارشد. تهران: دانشگاه علامه طباطبایی.
غلامی، علیرضا (1381). مقایسه روش های ارزیابی عملکرد. در: اولین کنفرانس ملی عملکرد، جهاد دانشگاهی، دانشکده مدیریت دانشگاه تهران.
فرخ، بتول؛ شاه‌طالبی، بدری (1397). رابطه بین سواد فنی با رضایت شغلی. پژوهش در برنامه‌ریزی درسی، شماره 56، ص148-161.
کاویانی، الهام؛ اسفندیاری، محمد (1398). بررسی نقش انعطاف‌پذیری سازمانی و سواد سازمانی در وضعیت عملکرد مدیران مدارس. مدیریت مدرسه، 7(3).‌‌
گراوند، معصومه (1394). نقش سواد فنی در بهبود مدیریت مدارس. مدیریت آموزشی، 5(2)، ص25-40.
موسی خانی، مرتضی؛ حمیدی، ناصر؛ نجفی، زهرا (1389). اولویت‌بندی عوامل مؤثر بر عملکرد مدیران آموزش و پرورش با استفاده از فنون تصمیم‌گیری چندگانه (تجزیه و تحلیل سلسله مراتبی و تخصیص خطی بردا). نوآوری‌های آموزشی، 9(2)، ص127-156.
میرزایی، ن. (1397). بررسی تأثیر سواد فنی بر رضایت شغلی در معلمان. پژوهش‌های آموزشی، 8(3)، ص55-70.
میرزاده ﻛﻮﻫﺸﺎهی، ﻣﺤﻤﻮد؛ اﺑﻮﺣﻤﺰه، اﺣﻤﺪ (1398). اﺛﺮبخشی ارﺗﺒﺎط بین رﺿﺎﻳﺖ شغلی و ﻋﻤﻠﻜﺮد شغلی ﻣﺪﻳﺮان مدارس متوسطه اول و دوم شهرستان میبد. پویش در آموزش علوم انسانی، شماره 16.
نیک‌نژاد، عاطفه (1395). بررسی رابطه بین سواد اطلاعاتی و عملکرد شغلی دبیران زن شهرستان آمل. پایان‌نامه کارشناسی ارشد. موسسه آموزش عالی آمل.
Armestrong, M. & Baron, A. (1998). Performance Management, The New Relation. London: Institute of Personnel and Development.
Casal, R.C. (2007). ICT for education and development. Emerald Group Publishing, 9(4).
Chang, I.-H. (2021). The Effect of Principals' Technological Leadership on Teachers' Technological Literacy and Teaching Effectiveness in Taiwanese Elementary Schools. Educational Technology & Society, 15(2), p. 328-340.
Leung. L. & Lee, P.S. (2012). Impact of internet literacy, internet addiction symptoms, and internet activities on academic performance. Soc Sci Comput Rev., no. 30, p. 403-418.