سیاست فاطمیان در قبال اهل سنت در دو دوره «دعوت» و «شکل گیری» دولت

محورهای موضوعی : تاریخ و تمدن اسلامی

سید جمال موسوی ¹ (ندارد)
نگار ذیلابی ² (ندارد)

تاریخ دریافت : 1389/03/05 تاریخ پذیرش : 1389/05/15 تاریخ انتشار : 1389/06/01

کلید واژه: دعوت فاطمی, دولت فاطمی, ابو عبدالله شیعی, ابوالعباس, قاضی مروزی, عبیدالله مهدی, اهل سنت,

چکیده مقاله :

سیاست و عملکرد ابوعبدالله شیعی در دوره دعوت و دوره یک ساله استقرار او در قیروان با سیاست و عملکرد عبیدالله مهدی، نخستین امام و خلیفه فاطمی، در قبال اهل سنّت متفاوت بود؛ ابوعبدالله در قبال آنان سیاستی توأم با مدارا داشت، اما عبیدالله سیاست سختگیرانه و متعصّبانه ای پیش گرفت. اِعمال دو سیاست مختلف- صرف نظر از خصوصیّات فردی عاملان آن- معلول شرایط و مقتضیات سیاسی و اجتماعی این دوره ها بود. سیاست ابوعبدالله متناسب با دوره دعوت، مبتنی بر جذب مخالفان، خاصّه مخالفان مذهبی بود تا زمینه شکل گیری دولت جدید فراهم گردد؛ اما سیاست عبیدالله در جهت تثبیت حکومت جدید با تاکید بر هویّت مذهب اسماعیلی آن بود.

چکیده انگلیسی:

Two founders of Fatimid caliphates were Abu cAbd Allah al- Shici andcUbayd allah al- Mahdi. They had different behavior with their Sunnisubjects in two different era, i.e., invitation time and then at thebeginnings of the formation of the state in Ifriqiyya. Taking intoconsideration those policies and behaviors, this article shows thatthere is a significant difference between the former caliphate and thelatter with regard to the status of Sunnites. While Abu cAbd Allahfollowed a policy of toleration towards the Sunnites, al-Mahdi wasprejudiced against them. Apart from their individual characteristics,the obvious difference was a result of the socio-political conditions.Historians told that Abu cAbd Allah's policy was according to thenecessities of the missionary or invitation period on which it wasgoing to fascinate hearts of the religious opponents to pave the wayfor the formation of the new state, but cUbayd Allah's policy wasaimed at stabilizing of the state by emphasizing on Ismacili identity.