کمیته آهن و تاثیر آن بر کودتای سیاه
محورهای موضوعی : فصلنامه تاریخ
فاطمه سادات جمشیدی
1
,
علی بیگدلی
2
*
,
امیرتیمور رفیعی
3
1 - دانشجوی دکترای تاریخ ، گروه تاریخ ، واحد تهران مرکزی ،دانشگاه آزاد اسلامی،تهران ، ایران
2 - عضو هیات علمی گروه تاریخ و باستان شناسی، واحد تهران مرکزی، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران
3 - استادیار گروه تاریخ ، واحد محلات ، دانشگاه آزاد اسلامی ، محلات ، ایران
کلید واژه: کمیته آهن, انگلستان, ایران, کودتای 1299.,
چکیده مقاله :
پس از جنگ جهانی اول و هرج و مرج بوجود آمده در ایران، فعالیتهای گروه های مختلف جهت بهبود وضیعت کشور آغاز گردید. یکی از این گروه ها که وارد عرصه سیاسی شدند کمیته آهن بود، محفلی که به نظر می رسد ماموریت به اجرا درآوردن کودتای نظامی در ایران را نیز بر عهده گرفت. این کمیته با تاکید بر اتخاذ رویکرد نجات ایران پا بر عرصه وجود گذاشت و فعالیت های خود را پس از شکست قرارداد 1919 آغاز کرد و با کودتای 1299 به آن پایان داد. موضوعی که در این مقاله به آن پرداخته خواهد شد چگونگی شکل گیری کمیته آهن و نقش آن در شکل گیری کودتای 1299 است. با پیروزی انقلاب 1917 روسیه، یکه تازی انگلستان به قصد سلطه بر ایران از سر گرفته شد. همین امر منجر به تحت الشعاع قرار گرفتن تمام تحولات ایران تحت سیاست آن حکومت گردید. کمیته آهن را می‌توان محفلی دانست که هدفش دستیابی به قدرت سیاسی بود، اما ترکیب اجتماعی آن به‌گونه‌ای نبود که بتواند از راه‌های قانونی به این مقصد برسد. بنابراین دخالت‌دادن صاحب‌منصبان بریتانیایی در اداره امور سیاسی دولت و در نهایت به اجرا گذاشتن روح قرارداد 1919 وثوق‌الدوله از اهداف دیگر کمیتۀ آهن بوده است.
After the First World War and the chaos created in Iran, the activities of different groups started to improve the country's situation. One of these groups that entered the political arena was the Iron Committee, a group that seems to have undertaken the mission of implementing a military coup in Iran. This committee came into existence by emphasizing the adoption of the approach of saving Iran and started its activities after the failure of the 1919 agreement and ended it with the coup of 1299. The topic that will be discussed in this article is how the Iron Committee was formed and its role in the formation of the 1299 coup. With the victory of the Russian Revolution in 1917, England resumed its domination over Iran. This led to overshadowing all developments in Iran under its government's policy. The Iron Committee can be seen as a group whose goal was to achieve political power, but its social composition was not such that it could reach this destination through legal means. Therefore, the intervention of the British officials in the administration of the government's political affairs and finally the implementation of the spirit of the 1919 agreement of Tawaq al-Dawlah has been one of the other goals of the Iron Committee.