شهرسازی ایران در گذار از دوره مادی به عصر اشکانی
محورهای موضوعی : فصلنامه تاریخ
بهاره رشتی
1
,
محمد کریم یوسف جمالی
2
*
,
ناصر جدیدی
3
,
فیض اله بوشاسب گوشه
4
1 - دانشجوی دکترای تاریخ ایران قبل از اسلام، گروه تاریخ واحد نجف آباد،دانشگاه آزاد اسلامی،نجف آباد،ایران
2 - گروه تاریخ دانشکده علوم انسانی ،واحد نجف آباد، دانشگاه آزاداسلامی ،نجف آباد ایران
3 - عضو هیئت علمی، گروه تاریخ، دانشکده علوم انسانی، واحد نجف آباد، دانشگاه آزاد اسلامی، نجف آباد،ایران
4 - گروه تاریخ، واحد نجف آباد، دانشگاه آزاد اسلامی، نجف آباد، ایران
کلید واژه: شهرسازی, معماری, آریایی ها, تمدن سیلک , تمدن یونانی,
چکیده مقاله :
پیشینه شهرسازی در ایران باستان به سال های قبل از مهاجرت آریایی ها و تمدن سیلک باز می گردد.مهاجرت آریایی ها به فلات ایران تغییرات بنیادین را در شهرسازی دوران باستان به وجود آورد واز همین دوره مقدمات تشکیل قلعه ها و به دنبال آن شهرها و روستاها به وجود آمد.دردورۀ بعد یعنی مادها شهرسازی وارد مرحله جدیدتری می شود چرا که شهرهای مادی برفرازیک بلندی بنا می شدند.که نمونه بارزشهرمادی هگمتانه پایتخت آن ها بوده است.دردوره هخامنشیان اگرچه آنها در بعد شهرسازی فرصت فعالیت دراین زمینه را پیدا نکردند اما طبقات شهرنشین نسبت به دوره قبل ازحجم بیشتری برخوردار گردید که این باعث پیدایش شهرهای جدید گردید.در دوران سلوکیان این روند شهرسازی ادامه پیدا کرد و شهرهای یونانی نشین سلوکی بازار، ورزشگاه وسالن تئاتربودند ودرآنها سنت های یونانی حفظ می شد.شهرها در دورۀ اشکانیان دارای طرح دایره ای وار بودند وعدم امنیت وثبات ایران دراین دوره چنین شهرهای دفاعی-نظامی را توجیه می کند.این پژوهش با رویکردی جامعه شناختی تحلیلی به دنبال تبیین و تحلیل شهرسازی ایران باستان تا پایان دوره اشکانی می باشد و از نظر هدف جزو پژوهش های نظری بوده و به لحاظ ماهیت و روش کار ، در ردیف پژوهش های تاریخی قرار میگیرد و به روش توصیفی تحلیلی تنظیم گردیده است.
The history of urban planning in ancient Iran dates back to the years before the migration of Aryans and Silk civilization. In the next period, the Medes, urban planning entered a new phase because material cities were built on a high elevation. In this research, while examining and studying the sources and references related to the subject of discussion to domestic research and foreign studies, which is based on urban planning and architecture studies as well as the governance performance of the ancient Iranian empires, we provide a correct and realistic analysis. The purpose of this comprehensive study was to explain and analyze the architecture and urban planning of ancient Iran from the Median to the Parthian period. During the Achaemenid period, although they did not have the opportunity to work in this field in the field of urban planning, but the urban classes gained more volume than in the previous period, which led to the emergence of new cities. They were theaters and the Greek traditions were preserved in them. The cities had a circular design in the Parthian period and justifies the insecurity and stability of Iran in this period. It justifies such defense-military cities. Bastan is until the end of the Parthian period and in terms of purpose is one of the theoretical researches and in terms of nature and method of work, is in the line of historical researches and is organized by descriptive-analytical method.