بررسی تطبیقی ـ مقایسه‌ای افکار باستانگرایانه میرزا فتحعلی آخوندزاده و ابراهیم پورداود

محورهای موضوعی : فصلنامه تاریخ

علی فردوسی ¹ (دانشجوی دکتری،واحد بجنورد،دانشگاه آزاداسلامی ،بجنورد ،ایران)
امید سپهری راد ² (استادیار،واحدبجنورد ، دانشگاه آزاد اسلامی ،بجنورد،ایران)
امیر اکبری ³ (استادیار ،واحد بجنورد،دانشگاه آزاد اسلامی ،بجنورد،ایران)

تاریخ دریافت : 1399/04/18 تاریخ پذیرش : 1399/08/24 تاریخ انتشار : 1399/09/01

کلید واژه: آخوندزاده, عقب‌ماندگی ایران, باستان‌گرائی, پورداود,

چکیده مقاله :

پژوهش حاضر به آراء و نظرات آخوندزاده(1227ـ 1295ق) و ابراهیم پورداود(1264ـ 1347ش) در خصوص ایران باستان، و چگونگی اهمیت یافتن فرهنگ و تمدن آن دوران، در دورۀ معاصر می‌پردازد. در طول تاریخ، سرزمین ایران مورد تهاجم اقوام مختلف از شرق و غرب قرار گرفته اما هیچ کدام از این یورش‌ها، به اندازۀ تهاجم تازیان ، مورد دشمنی و خصومت قرار نگرفت. برخی روشنفکران، آن تهاجم را مصیبت‌بارترین فاجعۀ تاریخ ایران جلوه دادند و برخی دیگر چنین باور و اعتقادی نداشتند. آخوندزاده به عنوان یک روشنفکر سکولار، در پی یافتن ریشۀ اصلی واپسگرایی ایران در دورۀ قاجاریه بود. اوتهاجم تازیان و نقش اسلام در عقب‌ماندگی جامعۀ ایران را از عوامل اساسی قلمداد کرد و برای اثبات مدعای خود با قیاس میان وضعیت ایران در دوران باستان و دورۀ اسلامی، به تبیین تمایزات و تفاوت های این دو دوره به طور کلی پرداخت و نشان داد که عظمت و شکوه ایران باستان، قابل قیاس با دورۀ اسلامی نبود. پورداود برخلاف آخوندزاده، مطالعات بسیاری در تاریخ و فرهنگ ایران باستان داشت، اوستا را به زبان فارسی ترجمه کرد با این همه، در خصوص تهاجم تازیان و نقش اسلام در عقب‌ماندگی جامعۀ ایران، نظری مشابه او داشت. پژوهش حاضر به آراء و نظرات آخوندزاده(1227ـ 1295ق) و ابراهیم پورداود(1264ـ 1347ش) در خصوص ایران باستان، و چگونگی اهمیت یافتن فرهنگ و تمدن آن دوران، در دورۀ معاصر می‌پردازد

چکیده انگلیسی:

At present, it is possible to refer to the views and opinions of Akhundzadeh (1227-1295 AH) and Ibrahim Pourdawood (1264-1347 AH) in ancient Iran, and how to use culture and civilization in this period. Throughout history, the land of Iran has been sufficient, and it has never enjoyed the invasion of the Tazians, the head of the enemy, and its spectacular features. The right of intellectuals to make this invasion a tragedy is the best manifestation of the history of Iran, and you may also choose faith and belief. As a secular intellectual, Akhundzadeh seeks the real root of Iran's regression in the Qajar period. He called the attack of the Tazians and the role of Islam in the backwardness of the Iranian society about caring for their teachers at the cost of explaining the differences between the two in ancient Iran and the Islamic world. Adjust it. And the glory of ancient Iran, there is no scale pricing with the Islamic period. Purdavood Ta'alf Akhundzadeh, with the passage of time and the culture of ancient Iran, you translated Avesta into Persian. At present, it is possible to refer to the views and opinions of Akhundzadeh (1227-1295 AH) and Ibrahim Pourdawood (1264-1347 AH) in ancient Iran, and how to use culture and civilization in this period.