بررسی جایگاه طبقه متوسط در ایران بعد از انقلاب اسلامی

محورهای موضوعی : فصلنامه تاریخ

علی اکبر امیدی ¹ (دانشجوی دکتری علوم سیاسی، واحد کرمانشاه ، دانشگاه آزاد اسلامی، کرمانشاه، ایران)
حمیدرضا سعیدی نژاد ² (استادیار گروه علوم سیاسی، واحد کرمانشاه، دانشگاه آزاد اسلامی، کرمانشاه، ایران)
ادریس بهشتی نیا ³ (استادیار گروه علوم سیاسی، واحد کرمانشاه، دانشگاه آزاد اسلامی، کرمانشاه، ایران)

تاریخ دریافت : 1400/05/06 تاریخ پذیرش : 1400/06/29 تاریخ انتشار : 1401/01/01

کلید واژه: ایران, انقلاب اسلامی, طبقه متوسط, تحولات سیاسی و اجتماعی, طبقه بندی اجتماعی,

چکیده مقاله :

طبقه بندی اجتماعی نوع ویژه ای از تفکیک اجتماعی است که در آن سلسله مراتب و موقعیت های اجتماعی اهمیت دارد. اصطلاح طبقه با ظهور کارل مارکس معنای ویژه ای یافت و به یکی از مفاهیم بنیادی در علوم اجتماعی معاصر تبدیل شد. در ایران و بعد از انقلاب اسلامی ، به دنبال تغییر در عرصه های اصلی جامعه (سیاسی ، اقتصادی ، اجتماعی و فرهنگی) در حوزه طبقات نیز برخی تغییرات رخ دااد. هدف این مقاله تبیین جایگاه طبقه متوسط در تحولات سیاسی- اجتماعی ایران از زمان شکل گیری انقلاب اسلامی تا سال 1392 است. در بین گروه ها و طبقات مختلف اجتماعی همواره نقش طبقه متوسط به عنوان یک طبقه تاثیرگذار در مشروعیت بخشی به ساختار حاکم مورد توجه قرار داشته است. نوع روش تحقیق در این مقاله توصیفی – تحلیلی و بر مبنای مطالعات کتابخانه ای و مستند به ارائه آمار و اطلاعات مراجع رسمی است. فضا و ساخت سیاسی حاکم بر جامعه یکی از موضوعات سیاسی در نقش آفرینی طبقات است.تحلیل وضعیت طبقه متوسط بعد از انقلاب در دولت های مختلف نشان می دهد که طبقه متوسط به عنوان اصلی ترین طبقه در تحولات سیاسی – اجتماعی ایران شناخته می شود،که با استفاده از مولفه هایی چون طبقه همراهی با ایدئولوژی نظام ، تلاش برای گذار به دموکراسی در ایران، تقویت مشارکت سیاسی، تقویت روابط با گروه ها و احزاب ذی نفوذ در عرصه سیاسی و تقویت فرهنگ سیاسی توانسته است نقش مهمی را در مشروعیت بخشی به ساختار حاکم ایفا نماید.

چکیده انگلیسی:

Social classification is a type of social segregation in which social hierarchies and situations are important. With the advent of Karl Marx, the term class took on a special meaning and became one of the fundamental concepts in the contemporary social sciences. Examining the historical developments and social movements in the last few centuries, In Iran and after the Islamic Revolution and the establishment of the structure of the Islamic Republic, following changes in the main areas of society (political, economic, social and cultural) in the field of classes, some changes occurred. The purpose of this article is to explain the position of the middle class in the socio-political developments of Iran after the Islamic Revolution until 2013. The purpose of this article is to explain the position and role of the middle class in the political and social developments in Iran.Examining the position and function of social forces in political and social developments as well as its impact on the legitimacy of the ruling structure is one of the basic issues in political sociology.. The results of the research show that the middle class is known as the main class in the socio-political developments of Iran, which uses components such as the class accompanying the ideology of the system, trying to transition to democracy in Iran, strengthening political participation , strengthening relations with Influential groups and parties in the political arena and strengthening the political culture has been able to play an important role in legitimizing the ruling structure.