نظام شهرسازی و توسعه شهری در ایران دوره ساسانی ( 651-224.م)

محورهای موضوعی : فصلنامه تاریخ

محمدمهدی جهان پرور ^{1 *} , زهرا جهان پرور ²

1 - دکترای تاریخ ،پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی
2 - دانشجوی کارشناس تاریخ ، دانشگاه الزهرا تهران

تاریخ دریافت : 1398/07/24 تاریخ پذیرش : 1398/10/17 تاریخ انتشار : 1399/03/01

کلید واژه: شهر, ایران, توسعه شهری, شهرسازی, دوره ساسانی,

چکیده مقاله :

شهر و شهرسازی یکی از ویژگی‌های تمدن بشری به شمار می‌رود. این پدیده از دو عنصر انسانی و ایدئولوژیکی به وجود آمده و بازتاب اوضاع و احوال اجتماعی، فرهنگی، سیاسی و اقتصادی حاکم بر فضای جامعه است که به مرور در بستر زمان تحول یافته است. شهرسازی و توسعه شهری در دوره ساسانی یکی از مهمترین این تحولات است که در این پژوهش مورد توجه قرار گرفته و هدف از آن شناخت عوامل مؤثر بر بافت و الگوی شهری، مطالعه فضای کالبدی شهر و کارکردهای آن و نیز بررسی رابطه احداث شهر با اعتقادات جامعه عصر ساسانی است. در این پژوهش تحلیلی با بهره‌مندی از داده‌ها و اطلاعات اسنادی و کتابخانه‌ای، شهر و نظام شهر سازی ایران دوره ساسانی مورد مطالعه و واکاوی قرار گرفته است و به اقتضای شرایط زیست بوم، نوعی همطرازی در سبک شهرسازی ایرانیان دوره مذکور با مؤلفه‌های زیست محیطی و ایدئولوژیکی پدید آمده که علاوه بر رشد سیاسی، اجتماعی، فرهنگی و نظامی، رونق اقتصادی را نیز در پی داشته است که می‌توان از این تجارب در شرایط کنونی بهره برد.

چکیده انگلیسی:

City and urban planning are one of the characteristics of human civilization. This phenomenon arises from both human and ideological elements and reflects the social, cultural, political, and economic conditions that have dominated the social space that has evolved over time. Urban development and urban development in the Sassanid era is one of the most important developments in this research that aims to identify the factors affecting the urban context and pattern, study the physical space of the city and its functions, as well as examine the relationship between city construction and community beliefs. It is the Sassanid era. In this analytical study, using documentary and library data and information, Sassanid city and Iran's urbanization system has been studied and analyzed and according to the ecological conditions, some kind of alignment of Iranian urban style with the environmental and ideological components of the mentioned period. It has emerged that in addition to political, social, cultural and military growth, there has also been an economic boom that can be exploited in the present circumstances.