بررسی نقش خانوادگی بودن شرکت بر رابطه بین برخی از جنبه های اصول راهبری و گردش معاملات سهام

محورهای موضوعی : دانش مالی تحلیل اوراق بهادار

احسان قدردان ¹ , خسرو فغانی ماکرانی ² , پرستو کریمی نصرت ³

1 - مربی گروه حسابداری دانشگاه پیام نور، ایران
2 - دانشیار گروه حسابداری واحد ساری، دانشگاه آزاد اسلامی، ساری، ایران
3 - کارشناس ارشد حسابداری دانشگاه پیام نور، بهشهر، ایران

تاریخ دریافت : 1397/02/27 تاریخ پذیرش : 1397/06/25 تاریخ انتشار : 1398/10/01

کلید واژه: گردش معاملات سهام, استقلال هیأت مدیره, مالکیت متمرکز, شرکت های خانوادگی,

چکیده مقاله :

هدف پژوهش حاضر، بررسی رابطه بین مکانیزم های حاکمیت شرکتی و نقد شوندگی سهام در شرکت های خانوادگی پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران می باشد. به همین منظور نمونه ای مشتمل بر 33 شرکت از میان شرکت های خانوادگی پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران طی دوره زمانی سال های 1389 تا 1395(دوره هفت ساله) انتخاب گردیده است. جهت آزمون فرضیه ها از روش حداقل مربعات معمولی(GLS) بهره گرفته شده است. معیارهای مورد استفاده جهت سنجش مکانیزم های حاکمیت شرکتی، استقلال هیأت مدیره و تمرکز مالکیت می باشند. و از متغیر گردش معاملات سهام به عنوان معیاری برای نقد شوندگی سهام استفاده شده است. نتایج پژوهش نشان می دهد که بین درصد اعضای غیرموظف هیأت مدیره با نقدشونگی سهام رابطه مثبت و معنادار وجود دارد. یعنی با افزایش استقلال هیأت مدیره، گردش معاملات سهام نیز افزایش می یابد. همچنین، بین تمرکز مالکیت با نقد شوندگی سهام رابطه منفی و معنادار برقرار است. به عبارتی، با افزایش تمرکز مالکان خانوادگی، گردش معاملات سهام نیز کاهش می یابد.

چکیده انگلیسی:

The purpose of this study was to investigate the relationship between corporate governance mechanisms and stock liquidity in family firms accepted in Tehran Stock Exchange. For this purpose, a sample of 33 companies has been selected among the family companies admitted to the Tehran Stock Exchange during the period of 2010-2016 (seven years). To test the hypotheses, the least squares (GLS) method has been used. The criteria used to measure corporate governance mechanisms are the independence of the board of directors and the concentration of ownership. And the stock trading turnover variable is used as a criterion for stock liquidity. The results of the research show that there is a positive and significant relationship between the percentage of non-executive directors and stock liquidity. That is, with the increase in the independence of the board, the turnover of stock exchanges also increases. Also, there is a negative and meaningful relationship between the concentration of ownership and stock liquidity. In other words, with the increase in the focus of family owners, turnover of stock transactions is also reduced.

منابع و مأخذ:

*      اعتمادی، حسین، رساییان، امیر، و کرد تبار، حسین(1389)."رابطه برخی از ابزارهای حاکمیت شرکتی و نقد شوندگی سهام". مجله توسعه و سرمایه، سال سوم، شماره 5، صص31-59.

*      ایزدی نیا، ناصر، رسائیان، امیر و رضایی رجایی، علی اصغر(1391)." بررسی رابطه هموارسازی سود با ابزارهای حاکمیت شرکتی و نقد شوندگی سهام". فصلنامه برنامه و بودجه، سال هفدهم، شماره3، صص53-78.

*      جامعی، رضا و مرادی فرد، غلامرضا(1395)." بررسی تأثیر سود پیش بینی شده در تعیین قیمت سهام شرکت های پذیرفته شده ی بورس اوراق بهادار تهران". مجله پیشرفت های حسابداری، دوره هشتم، شماره اول، صص71-102.

*      جهانخانی، علی و قربانی، علی(1384)." شناسایی و تعیین عوامل تعیین کننده سیاست تقسیم سود شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران". مجله تحقیقات مالی، شماره20، صص27-48.

*      دریائی، عباسعلی، پاکدل، عبداله و فلاح محمدی، نرگس(1390)." تبیین رابطه بین حاکمیت شرکتی و نقد شوندگی سهام با استفاده از سیستم مبادلات همزمان". مجله تحقیقات حسابداری و حسابرسی، سال سوم، شماره دهم، صص132-146.

*      رامشه، منیژه(1393)." همبستگی شاخص های نقد شوندگی سهام در بورس اوراق بهادار تهران". مجله مطالعات حسابداری و حسابرسی، سال سوم، شماره نهم، صص68-79.

*      رحمانی، علی، حسینی، علی و رضاپور، نرگس (1389)." رابطه مالکیت نهادی و نقدشوندگی سهام در ایران". بررسی های حسابداری و حسابرسی، دوره17،شماره61، صص39-54.

*      ستایش، محمد حسین، رضایی، غلامرضا و حسینی راد، داوود(1393)." بررسی نقش ساختار مالکیت بر شیوه ی مدیریت وجوه نقد و موجودی های کالای شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران". مجله پیشرفت های حسابداری، دوره ششم، شماره اول، صص29-62.

*      صمدی لرگانی، محمود و محمدی، علیرضا(1394)." بررسی مقایسه ای هزینه های نمایندگی در شرکت های خانوادگی و غیر خانوادگی پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران". چشم انداز مدیریت مالی، دوره2، شماره5، صص113-127.

*      فروغ نژاد، حیدر و مرادی جز، محسن(1393)." بررسی عوامل موثر بر شکاف قیمت پیشنهادی خرید و فروش سهام به عنوان معیاری برای عدم تقارن اطلاعاتی". فصلنامه دانش سرمایه گذاری، سال سوم، شماره دوازدهم، صص25-40.

*      مشایخی، بیتا و آژنگ، احمد(1396)." بررسی تأثیر خانوادگی بودن شرکت بر عدم تقارن اطلاعاتی و هزینه سرمایه". فصلنامه دانش سرمایه گذاری، سال ششم، شماره21، صص129-144.

*      مهرآذین، علیرضا، قبدیان، بشیر، فروتن، امید، و تقی پور، محمد(1392)." مالکیت خانوادگی، غیرخانوادگی شرکت ها و مدیریت سود". فصلنامه دانش حسابرسی، دوره 13، شماره 52، صص 151-173.

*      مهرانی، ساسان و رساییان، امیر(1388)." نقد شوندگی سهام و نقد شوندگی دارایی­ها".   فصلنامه حسابرس، شماره 46، صص52-56.

*      مهرانی، کاوه و نصیری فروزی، علیرضا(1396)." بررسی اثر ساز و کارهای راهبری شرکتی و مدیریت سود بر نقد شوندگی سهام شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران". مجله دانش حسابداری، دوره هشتم، شماره 1، صص 7-27.

*      میدری، احمد و حجاریان، مسعود (1383). "راهکارهای پیاده سازی اصول حاکمیت شرکتی در ایران". همایش بازار سرمایه، موتور محرک توسعه اقتصادی ایران، 7 و 8  آذر ماه، تهران.

*      نمازی، محمد و محمدی، محمد(1389)." بررسی کیفیت سود و بازده شرکت های خانوادگی و غیرخانوادگی پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران". مجله پیشرفت­های حسابداری، دوره دوم، شماره دوم، صص159-194.

*      هرمزی، شیر کو و طالب پور اصل، رزگار(1393)." بررسی ارتباط بین نقد شوندگی، حاکمیت شرکتی و ارزش شرکت ها". پژوهش های کاربردی و گزارشگری مالی، سال سوم، شماره4، صص49-74.

*      یحیی زاده­فر، محمود و خرمدین، جواد(1387)." نقش عوامل نقد شوندگی و ریسک عدم نقد شوندگی بر مازاد بازده سهام در بورس اوراق بهادار تهران". بررسی­های حسابداری و  حسابرسی، شماره15، دوره4، صص101-118.

*      یعقوب نژاد، احمد، رهنمای رودپشتی، فریدون و ذبیحی، علی(1390)." بررسی تأثیر نظام راهبری شرکتی بر نقد شوندگی سهام شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران". فصلنامه بورس اوراق بهادار، سال چهارم، شماره13، صص157-173.

*      Acharya, V., Pedersen, L. (2005). Asset Pricing with Liquidity risk. Journal of Financial Economics, 77:  375-410.

*      Al-Akra, M., Hutchinson, P. (2013). Family firm disclosure and accounting regulation  reform in the Middle East: The case of Jordan. Research in Accounting Regulation, 25(1): 101-107.

*      Ali, A., Chen, T., Radhakrishnan, S. (2007). Corporate disclosure by family firms. Journal of Accounting &  Economics,Vol. 44 No. 1, pp. 238- 286.

*      -Ali, A., Lio, B., & Su, J.J. (2017). Corporate governance and stock liquidity dimensions: Panel evidence from pure order-driven Australian market. International Review of Economics & Finance, 50: 275-304.

*      Amihud, Y., and Mendelson, H. (1986). Asset pricing and the bid–ask spread. Journal of Financial Economics, Vol. 17 No. 2, pp. 223–249.

*      Anderson, R., Reeb, D. (2003). Founding-family ownership and firm performance: Evidence from the S&P 500. Journal of Finance, 58(3), 1301-1328.

*      Bennedsen, M., Perez-Gonzalez, F., & Wolfenzon, D. (2010). The governance of family firms, in Baker, H. K. and Anderson, R. (Eds.), Corporate Governance: A Synthesis of Theory, Research and Practice, John Wiley & Sons, Inc., Hoboken, NJ, USA, 371-389.

*      Bolton, P., Von Thadden, E. (1998). Block, liquidity, and corporate Control. Journal of Finance, 53: 1-25.

*      Chakrabarty, Subarta. (2009). The Influence of National Culture and Institutional Voids on Family Ownership of Large Firms: A Country Level Empirical Study. Journal of International Management, 15:1-31.

*      Chen, Sh., Chen, X., & Cheng, Q. (2008). Do Family Firm Provide More or Less Voluntary Disclosure?. Journal of Accounting Research, 46(3): 499-536.

*      Cheng, P., Man, P. & Yi, C. H. (2013). The impact of product market competition on earnings quality. Accounting and Finance, 53,137-162.

*      Cheng, Q. (2014). Family firm research – A review. China Journal of Accounting Research. DOI: 10.1016/j.cjar.2014.03.002.

*      Chrisman, J. J., Chua, J. H., Sharma, P. (2003). Current trends and future directions in family business management studies: Toward a theory of the family. White Paper, 1-62.

*      Chung, K. H., Elder, J., Kim, J. (2010). Corporate governance and liquidity. Journal of Financial and Quantitative Analysis, 45(2),  265-291.

*      Deng, B., Li, Z., & Li, Y. (2018). Foreign institutional ownership and liquidity commonality around the world. Journal of Corporate Finance, 51: 20-49.

*      Dimitropoulos, P. E., D. Asteriou. (2010). The Effect of Board  Composition on the Informativeness and Quality of Annual Earnings: Empirical Evidence from Greece. Research in International Business  and Finance, 24, 190-205.

*      Ebihara T, Kubota K, Takehara H, Yokota E. (2014). Market liquidity, private information, and the cost of capital: Marketmicro structure studies on family firms in Japan. Japan and the World Economy 32, 1–13.

*      Ehrhardt, Olaf and Nowak, Eric (2003). The Effect of IPOs on German Family-owned Firms: governance changes, Ownership Structure and Performance. Journal of Small Business Management, 41: 222-232.

*      Gerald j, l., Kiridaran, K., Dennis, W. (2006). Corporate governance quality and market liquidity around quarterly earnings announcements. www.afaanz.org.

*      Ho, J. L., Kang, F. (2013). Auditor choice and audit fees in family firms: Evidence from the S&P 1500. Auditing: A Journal of Practice & Theory32(4), 71-93.

*      Jacoby, G & Steven X. Zeng. (2010). Ownership Dispersion and Market Liquidity. Article in press, International Review of Financial Analysis.

*      Karmani, M., Ajina, I. & Boussaada, R. (2015). An investigation of the relation between corporate governance and liquidity: Empirical evidence from France. The Journal of Applied Business Research, 31(2), 631-646.

*      Lang, M., Lundholm, R. (1993). Cross-sectional determinants of analyst ratings of corporate disclosures. Journal of Accounting Research, 31(2), 246-271.

*      Lee, Q., Lin, B., Wei, M. (2013). Types of agency cost, corporate governance and liquidity. Journal of Accounting Public Policy, 32(3), 147-172.

*      Shleifer, A., Vishny, R. (1997). A survey of corporate governance. Journal of Finance,52(2), 737-783.

*      Tang, K. & Wang, C. (2011). Corporate governance and firm liquidity: evidence from the Chinese stock market. Emerging Markets Finance & Trade. 47(1): 47–60.

*      Yin Yu-Thompson., Ran Lu-Andrews., Liang Fu. (2016). Liquidity and corporate governance: evidence from family firms. Review of Accounting and Finance, 15(2), 144 – 173.