تبیین مدل حسابداری ذهنی در انتخاب پرتفوی سهام شرکت‌های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران با رویکرد افق زمانی سرمایه‌گذاری

محورهای موضوعی : دانش مالی تحلیل اوراق بهادار

حسن ولیان ¹ , محمدرضا عبدلی ² , مهدی صفری گرایلی ³ , جعفر قلیچ لی ⁴

1 - استادیار گروه مدیریت، واحد گرگان، دانشگاه آزاد اسلامی، گرگان، ایران.
2 - دانشیار گروه حسابداری، واحد شاهرود، دانشگاه آزاد اسلامی، شاهرود، ایران
3 - گروه حسابداری، واحد بندرگز، دانشگاه آزاد اسلامی ، بندرگز، ایران.
4 - گروه حسابداری، واحد نیشابور، دانشگاه آزاد اسلامی ، نیشابور، ایران.

تاریخ دریافت : 1348/10/11 تاریخ پذیرش : 1348/10/11 تاریخ انتشار : 1348/10/11

کلید واژه: حسابداری ذهنی, افق زمانی سرمایه‌گذاری, پرتفوی مارکویتز, پرتفوی سورتینو,

چکیده مقاله :

هدف این پژوهش تبیین مدل چارچوب حسابداری ذهنی با رویکرد افق زمانی سرمایه‌گذاری در انتخاب پرتفوی مطلوب می‌باشد. دوره‌ی زمانی پژوهش 12 ساله در بازه زمانی 1384-1395 می‌باشد. در این بازه زمانی تعداد 74 شرکت به عنوان حجم نمونه از طریق نمونه گیری سیستماتیک انتخاب شدند و مورد بررسی قرار گرفتند. در این پژوهش بر اساس ارزشی بودن یا رشدی بودن سهام، دو پرتفوی مارکویتز و سورتینو در قالب (A) و (B) تفکیک شدند تا مشخص گردد آیا تفاوت معناداری بین عملکرد دو پرتفوی وجود دارد؟ همچنین بر اساس ویژگی‌های رفتاری و ذهنی سرمایه‌گذاران، افق زمانی سرمایه‌گذاری تفاوتی در انتخاب پرتفوی‌های سرمایه‌گذاری دارد یا خیر؟ نتایج پژوهش در فرضیه اول تایید نمود، که بین عملکرد دو پرتفوی (A) و پرتفوی (B) بر حسب ویژگی‌های ارزشی یا رشدی بودن سهام تفاوت معناداری وجود دارد. همچنین نتیجه‌ی فرضیه دوم پژوهش نشان داد، زمانی که سرمایه‌گذاران انگیزه‌های بلند مدت تری بر اساس حسابداری ذهنی دارند، پرتفوی (B) انتخاب مطلوب تری می‌باشد، در حالیکه اگر به دنبال انگیزه‌های کوتاه مدت بر اساس حسابداری ذهنی هستند و افق‌های زمانی کوتاه مدت تر را مورد توجه قرار می‌دهند، پرتفوی (A) مطلوب تر می‌باشد.

چکیده انگلیسی:

The purpose of this research is Explaining the model of the mental accounting framework with the investment horizon approach to optimal portfolio selection. The period of research is 12 years between 2005 and 2016. In this period, 74 companies were selected as sample size through systematic sampling and were investigated. In this research, based on the value or growth of stock, two Markowitz’s and Sortino portfolios were split into forms (A) and (B) to determine if there is a significant difference between the performances of two portfolios. Also, based on the behavioral and mental characteristics of investors, the horizons of investment differ in the choice of investment portfolios. The results of the research confirmed in the first hypothesis that there is a significant difference between the performance of two portfolios (A) and (B) in terms of value characteristics or stock growth. Also, the result of the second hypothesis of the research showed that when investors have longer-term incentives based on mental accounting, portfolios (B), are a more favorable choice, while looking for short-term incentives based on accounting Mentally, they focus on shorter horizons, the portfolio (A) is more desirable.

منابع و مأخذ:

*      اسدی، غلامحسین.، اسلامی بیدگلی، سعید (1393). مقایسة عملکرد راهبردهای ارزشی و رشدی؛ نسبت‌های منفرد و سنجه‌های ترکیبی، فصلنامه تحقیقات مالی، دوره 16، شماره 1، بهار و تابستان، 1-24.

*      امیر شاهی، میر احمد.، قالیباف اصلی، حسن.، شیرازی، محمود.، سیاه تیری، ویدا (1390). بررسی نقش پرتفوی رفتاری در تصمیم گیری سرمایه‌گذاران بورس اوراق بهادار تهران، دو ماهنامه دانشور رفتار مدیریت و پیشرفت، سال هجدهم، دوره جدید، شماره 1، 133-145.

*      بادآور نهندی، یونس.، سرافراز، الهه (1397). ارتباط بین قیمت گذاری نادرست سهام و میزان سرمایه‌گذاری‌های شرکت با تأکید بر نقش محدودیت‌های مالی و افق زمانی سرمایه‌گذاری سهامداران، فصلنامه علمی پژوهشی دانش مالی تحلیل اوراق بهادار، سال یازدهم، شماره سی و هفتم، بهار، 119-132.

*      بنایی زاده، آمنه.، کردلویی، حمیدرضا (1392). بررسی بازده سهام رشدی و ارزشی بر مبنای نسبت ارزش دفتری به ارزش (BE/ME) در بورس اوراق بهادار تهران بازار، فصلنامه دانش سرمایه‌گذاری، سال دوم، شماره هفتم، 105-129.

*      صالحی، اله کرم.، صالحی، برزو (1395). مقایسه توان توضیح دهندگی مدل‌های سه عاملی و پنج عاملی فاما و فرنچ در تبیین بازده سهام ارزشی و رشدی، فصلنامه علمی پژوهشی دانش سرمایه‌گذاری، سال پنجم، شماره 19، پاییز، 129-143.

*      طالب نیا، قدرت الله.، فتحی، مریم (1389). ارزیابی مقایسه ای انتخاب پرتفوی بهینه سهام در بورس اوراق بهادار تهران از طریق مدل‌های مارکویتز و ارزش در معرض خطر، مجله مطالعات مالی، شماره ششم، تابستان، 71-93.

*      کیان، علیرضا.، پور حیدری، امید.، کامیابی، یحیی (1396). بررسی تأثیر حسابداری ذهنی بر رفتار سرمایه‌گذاران از دیدگاه گزارشگری مالی، پژوهش‌های حسابداری مالی، سال نهم، شماره دوم، پیاپی (32)، تابستان، 1-22.

*      مرادزاده فرد، مهدی.، ناظمی اردکانی، مهدی (1388). حسابداری ذهنی: رویکردی متفاوت با سناریوهای تصمیم گیری، مجله حسابرس، شماره 46، پاییز، 70-77.

*      Baptista, Alexandre M., (2012). Portfolio selection with mental accounts and background risk, Journal of Banking & Finance 36, 968-980

*      Campbell, John Y., Yeung Lewis Chan, and Luis M. Viceira, (2003). A multivariate model of strategic asset allocation, Journal of Financial Economics 67, 41-80.

*      Dallagonol, V, Vandenberg, F, & Mous, L (2009). Portfolio Management Using Value at Risk: “A Comparsion between Genetic Algorithm & Particle & Particle Swarm Optimization “. International of Intelligent System, Vol.2.4 pp 729-766.

*      Das, Sanjiv, Harry Markowitz, Jonathan Scheid, and Meir Statman, (2010). Portfolio Optimization with Mental Accounts, Journal of Financial and Quantitative Analysis 45, 311-334.

*      Gordon. A., Alexander, M. Baptista, I (2001)." Economic implication of using a mean-Var model for portfolio selection: A comparison with mean-variance analysis", journal of Economic Dynamic & control. Vol 26, pp: 94

*      Grinbllate, M. and Han, B (2005). Prospect theory, mental accounting and momentum. Journal of finaneial economics, Vol. 78, Pp. 311-339

*      Haugen R (2010). The New Finance: Overreaction, Complexity, and Uniqueness, 5th Edition, Prentice Hall, New Jersey.

*      Hodge S. & Mason C. H (1995). Work Versus Wind Fall: an Exploration of Saving on Subsequent Purchase, Marketing Letters 6; pp. 91-100

*      Hubner, G., Lejeune, Th (2017). Mental Accounts with Horizon and Asymmetry Preferences, Available at SSRN: https://ssrn.com/abstract=2893697 or http://dx.doi.org/10.2139/ssrn.2893697

*      Kahneman, D., Tversky, A (1979). Prospect Theory: An Analysis of Decision under Risk, Econometrica 47, 263-91

*      Kallberg. J. and Zimba. W (1983). "comparison of Alternative Utility Function in portfolio selection problems", Management Science vol29, No. 2. p:14.

*      Kistner, W. G (1995). Growth Versus Value Investment Strategies. Healthcare Financial Management, 49(7).

*      Lakonishok, L., Shleifer, A., Vishny, R.W (1994). Contrarian Investment, Extrapolation, and Risk. Journal of Finance, 49 (5): 1541-1578.

*      Lioui, Abraham, (2007). The asset allocation puzzle is still a puzzle, Journal of Economic Dynamics and Control 31, 1185-1216.

*      Lopes, L (1987). "Between Hope and Fear: The Psychology of Risk.” Advances in Expermintal Social Psychology, Advances in Expermintal Social Psychology, Vol. 20, pp. 255-295

*      Mamoghli, C., & Daboussi, S (2008). Performance Measurement of Hedge Funds Portfolio in a Downside Risk Framework. Resived from: www.ssrn.com

*      Marshall, J.F., 1994, The role of investment horizon in optimal portfolio sequencing (an intuitive demonstration in discrete time), Financial Review 29, 557-576.

*      Roy, A. D (1952). Safety First And The Holding Of Assets, Econometricac, 20 pp 431-449.

*      Schelling T. C (1984). Self-Command in Practice, in Policy & in a Theory of Rational Choice, American Economic Review, 74; pp.1-11.

*      Shefrin, Hersh, and Meir Statman, (2000). Behavioral portfolio theory, The Journal of Financial and Quantitative Analysis 35, 127-151.

*      Statman, M (2008). What Is Behavioral Finance? (John Wiley & Sons, Inc).

*      Telser, L, G (1955). Safety  rst and hedging, The Review of Economic Studies 23, 1-16.

*      Thaler,  R (1999). Mental Accounting Matters, Journal of Behavioral Decision Making, 12; pp. 183-206