شناسایی بحران بانکی با استفاده از شاخص استرس بانکی در اقتصاد ایران(مدل عاملی پویا)

محورهای موضوعی : دانش مالی تحلیل اوراق بهادار

ثمینه قاسمی فر ¹ , ابوالفضل شاه آبادی ² , شمس الله شیرین بخش ³ , میرحسین موسوی ⁴ , اعظم احمدیان ⁵

1 - دانشجوی دکتری علوم اقتصادی، دانشگاه الزهرا، تهران، ایران
2 - استاد علوم اقتصادی، دانشکده علوم اجتماعی اقتصادی، دانشگاه الزهرا، تهران، ایران
3 - دانشیار علوم اقتصادی، دانشگاه الزهرا
4 - دانشیار علوم اقتصادی، دانشکده علوم اجتماعی و اقتصادی، تهران، ایران
5 - استادیار علوم اقتصادی، پژوشکده پولی و بانکی

تاریخ دریافت : 1400/03/22 تاریخ پذیرش : 1400/03/22 تاریخ انتشار : 1400/03/01

کلید واژه: استرس بانکی, مدل عاملی پویا, داده های گمشده, اصطکاک مالی, پیش بینی بحران بانکی,

چکیده مقاله :

نظر به این که قسمت عمده تأمین مالی بخش های دولتی و خصوصی از بخش بانکی کشور صورت می گیرد؛ حفظ ثبات و جلوگیری از بروز بحران در نظام بانکی از اهمیت به سزایی برخوردار است. هدف این پژوهش شناسایی بحران بانکی به کمک شاخص استرس بانکی در اقتصاد کشور برای بازه زمانی 1387- 1398 است. شاخص استرس بانکی بهترین معیار برای ارزیابی بحران بانکی است که نااطمینانی، بی ثباتی و اصطکاک مالی در نظام بانکی را به تصویر می کشد. در این مطالعه طراحی شاخص استرس بانکی با به کارگیری مدل عاملی پویا صورت گرفته است. این مدل با روش حداکثر راستنمایی و الگوی تصادفی از داده های گمشده برآورد شده است. به کمک 6 متغیر تعیین کننده بحران بانکی کشور، دو شاخص استرس بانکی با دو ماهیت متفاوت برای بررسی ثبات نظام بانکی به صورت سری زمانی برآورد شده است. در نهایت هر دو شاخص استرس برآوردی نشان دادند؛ انطباق زمانی دقیقی بین بیشترین مقادیر استرس بانکی با شوک هایی وارده به اقتصاد ایران وجود دارد. همچنین این نتیجه حاصل شد که شاخص های استرس بانکی اثرات عواملی خارجی از جمله تحریم ها بر نظام بانکی، ضعف های بنیادین نظام بانکی را هم نشان می دهند؛ همچنین قادر به پیش بینی بحران های بانکی نیز هستند.

چکیده انگلیسی:

By the fact that most of the public and private sector financing comes from the country's banking sector, It is important to maintain stability and prevent a crisis in the banking system. The purpose of this study is to identify the banking crisis using the Banking Stress Index in the Iranian economy for the period of 1398-1388. The Banking Stress Index is the best benchmark for assessing the banking crisis that reflects uncertainty, instability and financial friction in the banking system. In this study, the design of a bank stress index was performed using a dynamic factor model. This model is estimated by the maximum likelihood method and the stochastic pattern of missing data. Using six variables determining the banking crisis in the country, two banking stress indices with two different natures have been estimated in time series to examine the stability of the banking system. Finally, both indices of stress showed estimation; there is a precise timing of the coincidence between the greatest amounts of bank stress and the shocks to the Iranian economy. It was also concluded that bank stress indicators reflect the effects of external factors, including sanctions on the banking system fundamental weaknesses of the banking system, as well as being able to predict banking crises

منابع و مأخذ:

*      ابراهیمی شقاقی، مرضیه، رهنمای رودپشتی، فریدون، مداحی، محمد ابراهیم، نیکومرام، هاشم و ترابی، تقی (1398). مطالعه اثر شاخص استرس مالی بر رشد اقتصادی در ایران (رویکرد مقایسه­ای مدل خطی و غیر خطی). فصلنامه دانش مالی تحلیل اوراق بهادار، 12(42)، 106-85.

*      احمدیان، اعظم (1392). ارزیابی شاخص­های سلامت بانکی، در بانک­های ایران. پژوهشکده پولی بانکی، کد گزارش MBRI-9222.

*      احمدیان، اعظم (1394). تحلیل شاخص استرس بانکی در شبکه بانکی کشور. فصلنامه تازه­های اقتصاد، 144، 36-33.

*      درگاهی، حسن و نیک جو، فائزه (1391). ساخت شاخص تنش مالی برای اقتصاد ایران و بررسی اثرات آن بر رشد اقتصادی. مجله تحقیقات اقتصادی 47(4)، 40-19.

*      زارعی، ژاله و کمیجانی اکبر (1394). شناسایی و پیش­بینی بحران­های بانکی در ایران. فصلنامه مدلسازی اقتصادی، 9(1)، 23-1.

*      کردلویی، حمیدرضا و آسیایی طاهری، فاطمه (1394). تعیین شاخص استرس مالی در بازارهای بانکداری، ارز، بیمه. فصلنامه مدیریت کسب و کار، 30(8)، 18-1.

*      نادعلی، محمد(1392). محاسبه شاخص تنش در بازار پول اقتصاد ایران. فصلنامه پژوهش­ها و سیاست­های اقتصادی، 21(66)، 142-115.

*      نشریات و پژوهش­ها، نماگرهای اقتصادی، بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران(1397-1387).

*      نشریات و پژوهش­ها، خلاصه تحولات اقتصادی کشور، بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران(1396-1387).

*      گزارش­های آماری، بورس اوراق بهادار تهران(1398-1387).

*      Aboura, S., & van Roye, B. (2017). Financial stress and economic dynamics: The case of France. International Economics, 149, 57–73.

*      Allen, F., & Gale, D. (2004). Financial intermediaries and markets. Econometrica, 72(10), 23–61.

*      Banbura, M., Modugno, M., (2014(. Maximum likelihood estimation of factor models with an arbitrary pattern of missing data. journal of applied econometrics, 29(1),1–27.

*      Bhattacharya, S., & Gale, D. (1987(. Preference shocks, liquidity, and central bank policy. In New Approaches to Monetary Economics. Cambridge University Press.

*      Calomiris, C. (2010). The great depression and other ‘contagious’ events. See Berger, n., molyneux, ph., & Wilson, J.27, 693–710.

*      Cevik, E. I., & Dibooglu, S., & Kutan, A. M. (2013). Measuring financial stress in transition economies. Journal of Financial Stability, 9(4), 597–611.

*      Gorton, G. (1998(. Banking panics and business cycles. Oxford  Economic Papers, 40(4), 751–781.

*      Gilchrist, S., & Zakrajsek, E. (2012). Credit Spreads and Business Cycle Fluctuations. American Economic Review. 102(4), 1692–1720.

*      Haefcke, S., & Skarholt, A. (2011). A Swedish financial stress index. Stockholm School of Economic, Department of Finance, Thesis in Finance.

*      Hollo, D., & Kremer, M., & Duca, L. M. (2012). CISS - a composite indicator of systemic stress in the financial system. Working Paper 1426, European Central Bank.

*      Illing, M., & Liu, Y. (2006). Measuring Financial Stress in a Developed Country:An Application to Canada. Journal of Financial Stability, 2(3), 243–265.

*      Intenational Monetary Fund. (1998). World Economic Outlook, Washington, various issuses.

*      Jing, Z., Haan, J., Jacobs, J., & Yang, H.(2015). Identifying banking crises using money market pressure: New evidence for a large set of countries. Journal of Macroeconomics, 43(C), 1–20.

*      Kremer, M. (2016). Macroeconomic effects of financial stress and the role of monetary policy: a VAR analysis for the euro area. International Economics and Economic Policy, 13(1), 105-138.

*      Kindleberger, C. P. (2000). Manias, panics, and crashes: a history of financial crises. The Scriblerian and the Kit-Cats, 32(2), 379.

*      Laeven, L., & Valencia, F. (2011). The real effects of financial sector interventions during crises. International Monetary Fund,Work. Pap. WP/11/45.

*      Laeven, L. (2011). Banking crises: A review. Annual Review of Financial Economics, 3,17-40

*      Louzis, D. P., & Voulids, A. T. (2011). A financial systemic stress index for Greece, No 1563, Working Paper Series from European Central Bank.

*      Miglietta, A., & Venditti, F. (2019). An indicator of macro-financial stress for Italy. Bank of Italy Occasional Paper, (497).

*      Polat, O., & Ozkan, I. (2019).Transmission mechanisms of financial stress into economic activity in Turkey. Journal of Policy Modeling, 41(2), 395-415.

*      Stona, F., Morais, I. A., & Triches, D. (2018). Economic dynamics during periods of financial stress: Evidences from Brazil. International Review of Economics & Finance, 55, 130-144.

*      Van Roye, B. (2014). Financial stress and economic activity in Germany. Empirica, 41(1), 101–126.