ارزیابی ریسک فازی پروژه احداث ایستگاه متروی شهری (مورد مطالعه: ایستگاه D2 متروی کرج)
محورهای موضوعی : مدیریت محیط زیست، بهداشت و ایمنی
سروش سلیمی پور
1
(دکتری محیط زیست، گروه آلودگی‌های محیط زیست، دانشکده محیط زیست و انرژی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم تحقیقات، تهران، ایران)
سید محمدرضا میری لواسانی
2
(-استادیار گروه مدیریت HSE، دانشکده محیط زیست و انرژى، دانشگاه آزاد اسلامى واحد علوم و تحقیقات، تهران، ایران.)
سعید گیوه چی
3
(استادیار گروه محیط زیست، دانشکده محیط زیست، دانشگاه تهران، تهران، ایران.)
کلید واژه: ارزیابی ریسک فازی, تجزیه و تحلیل سلسله مراتبی, ریسک اجماعی, احداث ایستگاه مترو,
چکیده مقاله :
زمینه و هدف: با رشد و افزایش جمعیت شهرها مشکلات بسیاری نمود پیدا می کند که از این مسائل می توان به ترافیک، اختلال در سیستم حمل و نقل، آلودگی هوا و تصادفات اشاره نمود. جهت کاهش این موارد می توان به سامانه های حمل و نقل تندرو و با انرژی پاک توجه خاصی نمود مانند سیستم های حمل و نقل ریلی(مترو) که می تواند هم کمک شایانی به کاهش ترافیک نموده و هم سبب کاهش آلودگی هوا و محیط زیست گردد . از طرفی پیشرفت کشور در صنعت مترو نیز سبب افزایش شمار پروژه های احداث مترو و تونلینگ می گردد که حوادث متعددی را نیز به همراه خواهد داشت. هدف این تحقیق بررسی خطرات پروژه احداث ایستگاه متروی شهری می باشد. روش بررسی: در این پژوهش که از نوع کاربردی می باشد از روش توصیفی تحلیلی بهره گرفته شده که جهت بررسی خطرات احداث ایستگاه مترو انجام می پذیرد. در این تحقیق از ارزیابی ریسک فازی و مدل تجزیه و تحلیل سلسله مراتبی استفاده شده است. فرایند ارزیابی ریسک شامل چهار مرحله کلی شناسایی، ارزیابی، واکنش و نظارت بر ریسک ها می باشد و با توجه به موضوع عدم قطعیت در مبحث مدیریت ریسک و همچنین کمبود و نقص اطلاعات در این زمینه از روش ارزیابی ریسک فازی استفاده شده است. یافته‌ها: پس از انجام ارزیابی، نتایج پژوهش حاکی از آن است که ریسک اجماعی پروژه مذکور تقریباً برابر با 50 درصد می باشد که این عدد مؤید این می باشد که احتمال وقوع و شدت خطرات بسیار زیاد می باشد. همچنین با نگاهی به ابعاد ریسک ها و ریسک فاکتورهای مورد مطالعه در این تحقیق مشخص گردید که بیشترین سهم این عدد مربوط به بخش اجرای دسترسی های ایستگاه مترو و ریسک فاکتور ریزش آوار حین حفاری می باشد. بحث و نتیجه‌گیری: جهت کاهش خطرات و حوادث می بایست بر روی این قسمت ها بیشترین تمرکز و انرژی گذاشته شود و اقدامات پیشگیرانه و کنترلی مناسب را جهت ایجاد ایمنی بیشتر در اینگونه پروژه ها در نظر گرفت که در مقاله به صورت کامل تشریح شده است.
Background and Objective: Growth of urban population contributes to many emerging problems including traffic, disturbances in the transportation system, air pollution and traffic accidents. In order to reduce these problems, it is possible to use rapid transportation systems and clean energy, such as rail transport systems (Metro), which can help to reduce traffic and also reduce air pollution and environmental pollution. On the other hand, with the remarkable development of our country in subway industry and its increasing necessity in large cities, transport systems (metro) have pushed industrialists and manufacturers towards such projects. This increases the number of metro and tunnel construction projects that may result in many incidents. The aim of this study is to investigate the hazards associated with metro station construction projects. Method: In this applied research, an analytical descriptive method is used to investigate the hazards of constructing a metro station. In general, Fuzzy Risk Assessment (FRA) and Analytic Hierarchy Process (AHP) models are used for this purpose. The risk assessment process involves four general stages including: identifying, assessing, responding, and monitoring the risks. Regarding the problem of uncertainty in the field of risk management as well as the lack of information in this field, fuzzy risk assessment method was used and hierarchical analysis was applied to include the importance of component as compared to each other. Findings: After evaluation, the results indicated that the aggregative risk of the project was almost equal to 50%, which confirms very high probability of occurrence and severity of the risks. Also, considering the dimensions of the risks and risk factors studied, it was found that the largest share of this number was related to the implementation of metro station access and the risk of debris falling during drilling. Conclusion: In order to reduce the risks and incidents, these areas should be focused and appropriate preventive and control measures should be considered to ensure greater safety in such projects.
1- تارنمای شرکت بهره برداری مترو تهران و حومه ،1392، در باره مترو ، تاریخچه و روش های احداث تونل.
(URL: http://www.metro.tehran.ir)- 1/10/1394.
2- Y.-C. Kuo, S.-T. Lu. (2012).Using fuzzy multiple criteria decision making approach to enhance risk assessment for metropolitan construction projects : the case of risk assessment approach is demonstrated using data from a metro system construction project in the city of Taipei. International Journal of Project Management.
3- US Department of Labor,(2012) Bureau of Labor Statistics, NATIONAL CENSUS OF FATAL OCCUPATIONAL INJURIES IN 2012(PRELIMINARY RESULTS),4-5
4- Lyons T, Skitmore M.(2004). Project risk management in the Queensland engineering construction industry: a survey. Int J Project Manage 2004; 22:51–61.
5- Lavasani, S.M.; Yang, Z.; Finlay, J.; Wang, J., 2011. Fuzzy risk assessment of oil and gas offshore wells, Process Safety and Environmental Protection 89, 277-294.
6- Zhi H.(1995). Risk management for overseas construction. International Journal of Project Management 1995; 13:231–7.
7- Betrie, G., Sadiq, R., Nichole, C., Morin, K.A., 2016. Environmental risk assessment of acid rock drainage underuncertainty: The probability bounds and PHREEQC approach. Journal of Hazardous Materials 301, 187–196.
8- Lavasani, M.R., Wang, J., Yang, Z., Finlay, J., 2011. Application of fuzzy fault tree analysis on oil and gas offshore pipelines. Mar. Sci. Eng 1, 29–41.
9- Lu, S.T., 2010. Using the fuzzy multiple criteria decision making approach for risk evaluation on investment of overseas project. Proceedings of the Ninth International Conference on Machine Learning and Cybernetics 4, 2031–2036.
10- Lavasani, S.M.; Wang, J.; Yang, Z.; Finlay, J., 2012. Application of MADM in a fuzzy environment for selecting the best barrier for offshore wells, Expert Systems with Applications 39, 2466-2478.
11- Betrie, G., Sadiq, R., Nichole, C., Morin, K.A., 2016. Environmental risk assessment of acid rock drainage underuncertainty: The probability bounds and PHREEQC approach. Journal of Hazardous Materials 301, 187–196.
12- Saaty, T.L., Vargas, L.G., 2012. The seven pillars of the analytic hierarchy process. Models, methods, concepts & applications of the analytic hierarchy process. Int. Ser. Oper. Res. Manage. Sci. 175, 23–40.
13- Shi, S., Cao, J., Feng, L., Liang, W., Zhang, L., 2014. Construction of a technique plan repository and evaluation system based on AHP group decision-making for emergency treatment and disposal in chemical pollution accidents. J. Hazard .Mater 276, 200–206.
14- Podgorski, D., 2015. Measuring operational performance of OSH management system – A demonstration of AHP-based selection of leading key performance indicators. Safety Science 73, 146–166.
15- An, D., Yang, Y., Chai, X., Xi, B., Dong, L., Ren, J., 2015. Mitigating pollution of hazardous materials from WEEE of China: Portfolio selection for a sustainable future based on multi-criteria decision making. Resources, Conservation and Recycling 105, 198–210.
_||_