متغیر های زیستگاهی موثر برپراکنش سوسماران منطقه حفاظت شده الوند (شهرستان خمین)
محورهای موضوعی : مدیریت محیط زیست
حمیدرضا شمسی
1
(دانش آموخته کارشناسی ارشد تنوع زیستی و زیستگاه ها، دانشکده منابع طبیعی،دانشگاه آزاد اسلامی واحد لاهیجان ، لاهیجان، ایران)
حسن کریم زادگان
2
(دانشیار گروه مدیریت محیط زیست دانشکده محیط زیست و انرژی دانشکاه آزاد اسلامی واحد علوم تحقیقات تهران* (مسوول مکاتبات))
کلید واژه: عوامل زیستگاهی, سوسماران, منطقه حفاظت شده الوند, GGE Biplot,
چکیده مقاله :
زمینه و هدف: شناخت عوامل محیطی موثر بر حضور گونه ها یکی از مهم ترین موضوعات در علم بوم شناسی است و آگاهی از نحوه تاثیر پذیری گونه ها از متغیرهای محیطی می تواند کمک موثری برای حفاظت از گونه ها مخصوصا انواع در خطر انقراض به حساب آید. بدین منظور در پژوهش حاضر به شناسایی متغیرهای زیستگاهی تاثیرگذار بر حضور سوسماران منطقه حفاظت شده الوند پرداخته شد. روش بررسی: منطقه حفاظت شده الوند با مساحت 8618 هکتار در استان مرکزی و در شهرستان خمین واقع شده است. . در این پژوهش منطقه مورد مطالعه به لحاظ ژئومورفولوژی به سه تیپ دشت ، کوهپایه و کوهستان تقسیم و سپس هر سه تیپ زیستگاه در نرم افزار Arc Gis نسخه 3/9 به سلول هایی با اندازه 50 در 50 متر شبکه بندی شده و در نهایت 10 درصد این سلول ها به صورت تصادفی انتخاب شدند و مورد بررسی و پایش قرار گرفتند. یافته ها: نتایج حاصل از آنالیز نرم افزار GGE biplot برای سه تیپ زیستگاه نشان داد که بیشترین حضور در زیستگاه دشت متعلق به گونه Ophisops elegans است که متغیر های تاثیر گذار برای حضور این گونه عبارتند از درصد غنای گیاهی، درصد خاک، و درصد تراکم پوشش گیاهی و بدترین پارامتر برای حضور این گونه درصد سنگ ریزه می باشد. در زیستگاه کوهپایه بیشترین حضور متعلق به گونه های Ophisops elegans و Paraloudakia caucasia بوده و مهم ترین پارامتر برای گونه Paraloudakia caucasia ارتفاع و درصد سنگ ریزه می باشد. هم چنین برای زیستگاه کوهستان گونه های Ophisops elegans، Paraloudakia caucasia و Loudakia nupta بیشترین حضور را داشتند. بحث و نتیجه گیری: نتایج این مطالعه نشان می دهد به طور اختصاصی گونه های Ophisops elegans و Paraloudakia caucasia با درصد صخره و گونه Loudakia nupta با غنای گیاهی، درصد تراکم پوشش گیاهی، درصد سنگریزه، و ارتفاع به ترتیب حضورشان را نشان دادند.
Background and Objective: Environmental factors affecting the species are one of the most important topics in the science of ecology and understanding the influences of environmental variables can help the protection of species especially endangered species. The purpose of this study was to identify habitat factors influencing the presence of lizard habitat in Alvand protected area. Method: Alvand protected area; with 8618 hectares survey is located in central province and Khomein city. In this paper, the studied area, in terms of geomorphology is divided to three types including, plain, hillside and mountainous area. Then all three type of habitats divided to cells with 5050 size in Arc GIs 9.3, and ultimately 10 percent of these cells are selected randomly and will be considered and analyzed Findings: The results of GGE biplot software for three groups of habitat plains, foothills, and mountainside showed that the most presence in plains habitat is dependent to Ophisops elegans species that variables which influence the presence of these species are: the richness of vegetation, soil content, and the density of the vegetation and grit is the worst parameter for the presence of this species. In mountainside habitat, the most presence is dependent to the species Ophisops elegans and Paraloudakia Caucasia. And the most important parameter for Paraloudakia Caucasia is height and the percent of grift. Also for mountainside habitat species like Ophisops elegans, Paraloudakia Caucasia and Loudakia nupta had the most presence. Discussion and Conclusion: Results obtained from this study illustrated that especially Ophisops elegans and Paraloudakia Caucasia species with percent of rock and Loudakia nupta with vegitation enrichment, the density of vegetation, the percent of grit, and height, respectively showed presence.
- Anderson, S.Marcus, L.F. Aerography of Australian Tetrapods. AUST.J.zool. 1992. 40: pp 627-651.
- Rastegar-Pouyani, N., Kami, H. G., Rajabizadeh, M., Shafiei, S. and Anderson, S. C. Annotated Checklist of Amphibians and Reptiles of Iran. Iranian Journal of Animal Biosystematics, 2008. 4 (1): 7-30.
- Raheleh Dezfoulian, Konrad Mebert, Mahmoud Karami, Mohammad Kaboli and Faraham Ahmadzadeh. Habitat factors determining the distribution of the Caucasian Agama, Laudakia caucasia, (Squamata: Agamidae) in the Sorkh-e-Hesar National park, Tehran province, Iran.Journal of Natural History.2012..pp 2735-2747.
- Ebrahimi, M,. Ahmadzadeh, F. Mostafavi. H, Mehrabian, A, ABDOLI, A,. Salman mahini, A, The ecological associations of surface-dwelling lizards in qom province in the northwest of central plateau of iran. PLOS ONE. 2013.
- Vitt LJ, Pianka ER. Lizard ecology: historical and experimental perspectives USA. Princecetion University Press. 1994.
- Huey RB, Pinka ER, Schoener TW. Lizard ecology studies of a model organism. USA: Harvard University press. (1983)
- Rahbek C T. he elevational gradient of species richness: Auniform pattern? Ecography. 1995. Pp200-205
- Lomolino VM. Elevation gradients of species-density: Historical and prospective views. Global Ecology& Biogeography. 2001. pp: 3-13
- Shah B, Shine R, Hudson S, Kearney M. Experimental analysis of retreat-site selection by Thick- Tailed Geckos Nephrurus milii. Austr Ecol. 2004. 29: 549-552
- Zug, G. R. Herpetology. San diego: Academic press. 2001.pp 237.