مطالعه نقش رسانه‌های ارتباط جمعی در آموزش مسایل محیطزیستی از دیدگاه معلمان مدارس راهنمایی شهرستان سرپل ذهاب
محورهای موضوعی : مدیریت محیط زیست
طیبه شهبازی
1
(کارشناسی ارشد برنامه ریزی درسی- دانشگاه پیام نور تهران مرکز*(مسئول مکاتبات).)
سید محمد شبیری
2
(دانشیار گروه آموزش محیط زیست دانشگاه پیام نور.)
بهمن زندی
3
(استاد گروه زبان شناسی دانشگاه پیام نور.)
کلید واژه: محیطزیست, رسانه, رسانه ارتباط جمعی, آموزش,
چکیده مقاله :
زمینه و هدف :حفاظت از محیط زیست از مولفه‌های مهم عدالت، توسعه پایدار و شکوفایی جوامع در جهان کنـونی محسـوب می‌شود این حق و دسترسی به آن برای همه آحاد جامعه، در تعریف عدالت نیز نهفته است. زیرا تخریب آلودگـی محیط زیست لطمات جبران ناپذیری را به مردم بخصوص به طبقه فقیر وارد می‌سازد. بحران محیط زیست ابعادی جهانی دارد. گام اول ارتقای فرهنگ عمومی حفاظت از محیط زیست نیازمند آموزش محیط زیست در همه سطوح بویژه به کودکان و نوجوانان بعنوان سفیران محیط زیستی در جامـــــعه می‌باشد پژوهش حاضر تحت عنـوان بررسی نقش رسانه‌های ارتباط جمعی در آموزش محیــــط زیستی از دیدگاه دبیران مقطع راهـــنمایــــی شهرستان سرپل ذهاب در راستای ارتقای فرهنگ عمومی حفاظت از محیـــط زیست در کشور انــجام گرفـته است. مواد و روش ها : جامعه آماری تحقیق، دبیران مقطع راهنمایی شهرستان سرپل ذهاب (تعداد 201 نفر) می‌باشد که بااستفـاده از روش نمونه‌گیری تصادفی ساده، تعداد 100 نفر انتخاب شدند. ابزار تحقیق، پرسشنامه محقــق ساخته بـــود کـــه بــــا استفاده از آزمون آلفای کرانباخ تعیین اعتبار گردید. سپس پرسشنامه بین افراد نمونه توزیـــع و نظــرات آنــــــان جمع‌آوری گردید. سپس سؤالات پرسشنامه و چهار متغیر تحقیق (تأثیر رسانه‌ها بر شناخت محیـط زیست، آگــاه سازی وقایع محیط زیستی توسط رسانه‌ها، تأثیر رسانه‌ها بر نگرش و آگاهی دانـش آموزان نسبت به مسایل محیط زیست و تأثیر رسانه‌ها بر عملکرد و رفتار دانش آمـوزان نسبت به محیط زیست) با استفاده از آمار توصـــیفی (فراوانی مطلق، نسبی و تجمعی) و آزمون ناپارامتری دو جمله‌ای مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. یافته ها و نتایج: یافته‌های پژوهش حاکی از آن بود که پاسخگویان به همه سؤالات پرسشنامه در خصوص تأثیر رسانه‌ها ارتبـاط جمعی به آموزش مسایل محیط زیستی با بیش از 60 درصد (به استثناء سوال 8 پرسشنامه) (تشویق دانـش آموزان نمونه محافظ محیط زیست در گسترش رفتار حفظ محیط زیست از طریــــق رسانه‌هـا) مورد تأیید قرار گرفت در خصوص متغیرهای تحقیق، به جز متغیر شناخت محیط زیـست و متغیر نگرش مثبت که در سطح معنی‌داری 5%فرض صفر رد نشد و تأثیر آموزش رسانه ای بر شناخت و نگرش دانش آموزان 70%و یا کمتر از 70% است. متغیر دیگر (تأثیر آموزش رسانه‌ای بر آگاه ســـازی وقایــــع محیط زیستی، و تأثیر آموزش رسانه‌ای بر عملکرد و رفتار دانش‌آمــوزان به حفظ محیط زیست ) فرض صفر در سطح معنی داری 5%رد شد و نشان داد که تأثیر آموزش رسانه‌ای بر این موارد با بیش از 70%مؤثر و تأثیــر گذار است.
IN today s world the environment preservation is considered as one of the majorcomponents of justice and stable development .the very concept and definition of justice connotes thisright and access to it so far as the destruction and pollution of the environment inflicts irreparabledamage on people not least the poor. The environment crisis has global dimensions .Enhancing thepublic culture of the environment preservation calls upon educating people of all walks of life,particularly adolescents as the societys bio-environmental harbingers. this research has beenundertaken in the interest of upgrading the public awareness of the environment preservation under thetitle of "the effect of mass media on bio-environmental education from the standpoint of secondaryschool teachers in the city of sar-pole zahab".the statistical society of the research comprised thesecondary school teachers of the city of sar pole zahab (201 members) out of wich 100 were selected.Material and method: the means of the research was the researcher-made questionnaire assessed byway of the simple random sampling. The questionnaire was then handed out among the samplemembers and their responses were collected. following this the questions of the questionnaire as wellas the four variables of the research( The effect of the media on realizing the environment, spreadingthe bio-environmental events on the part of the media, the hnfiuence of the media on the awarenessand attitude of students with regard to environment, the hnfluence of the media on the behavior andactivities of students as regards the environment were analyzed by means of descriptive statistics(absolute, relative and accumulative frequencies) and non-parametric binomial test.Result: the findings hmplied that answering all the questions on the effect of the mass media onextending the public awareness of the bio-environmental concerns(the eighth question of thequestionnaire concerning the encouraging and rewarding the exemplary environment preservingstudents)was approved with over% 60 with respect to the variables of the research, except thevariables understanding the environment and positive attitude at the significance level of 5%,the zerohhypothesis was not rejected and the effect of the media education on the awareness and attitude ofstudents was approved at 70% or less. Considering the other variables (The effect of media education1- MSc in Curriculum, Payam Nour University, Tehran.2- Assistant Professor, Payam Nour University, Tehran.J.Env.Sci,TechJ.Env. Sci. Tech., Vol 17, No.2, Summer 2015193on spreading the bio-environmental events, the effect of media education on the behavior andactivities of students concerning the environmental preservation), the zeroth hypothesis was rejected atthe significance of 5%showing that the effect of media education on these cases is effective with morethan 70%.