کاربرد تکنیک مطالعه عملیات و خطر (HAZOP) در ارزیابی خطرات ایمنی، بهداشتی و زیست محیطی (مطالعه موردی: انبار نفت شرکت ملی پخش فراورده های نفتی)

محورهای موضوعی : مدیریت محیط زیست

ایرج محمدفام ¹ , علی کیانفر ²

1 -
2 -

تاریخ دریافت : 1387/01/20 تاریخ پذیرش : 1387/04/07 تاریخ انتشار : 1389/01/14

کلید واژه: خطر, صنایع نفت, ایمنی, مطالعه عملیات و خطر, HAZOP,

چکیده مقاله :

شناسایی دقیق خطرات صنایع نفت و گاز به عنوان بخشی از یک تحلیل ایمنی جامع نه تنها امری کاملاٌ توصیه شده است، بلکه توسط سازمان های ناظر رسمی نیز بر آن تاکید شده است. در فعالیت های صنعتی تکنیک های ارزیابی و مدیریت ریسک از طریق استفاده از رویکرد پیشگیرنده و با هدف بهبود ایمنی برای کاهش توان حوادث به کار گرفته می شود. هدف مطالعه حاضر معرفی یک رویکرد پیشگیرنده برای شناسایی خطرات و ارزیابی و کنترل خطرات ایمنی، بهداشتی و زیست محیطی در واحد مورد مطالعه است. در همین راستا تکنیک مطالعه عملیات و خطر (HAZOP) در انبار نفت شرکت ملی پخش فراورده های نفتی منطقه همدان به کار گرفته شد. این تکنیک به دلیل ساختارمندی بالا و یادگیری آسان به عنوان یکی از پر کاربردترین تکنیک های تحلیل خطرات در صنایع نفت محسوب می شود. با تکمیل مطالعه، 1180 خطر شناسایی شد. از این میان ریسک 136/38 % خطرات شناسایی شده غیر قابل قبول بود. نتایج پژوهش نشان داد که علت 35/31% از خطرات، خطای انسانی بوده است. نصب pressure switch و flow switch بر روی خطوط دریافت فراورده و اجرای برنامه های منظم تحلیل ریسک های ایمنی، بهداشتی و زیست محیطی از پیشنهادهای ارایه شده برای کاهش سطح ریسک خطرات شناسایی شده بود.

چکیده انگلیسی:

An extensive hazard identification of petroleum industries as part of a sound safety analysis is not only highly recommendable but often subject to official approval of construction by the national governmental authorities. Risk assessment and management techniques are used in industrial activities to diminish accident potential by the application of prevention or protection techniques to improve process safety. This project aims at introducing a preventive approach to process hazard identification and identifying, evaluating and control of Health, Safety and Environmental hazards in studied unit. For this purpose, Hazard and Operability Study (HAZOP) have been applied to an oil storage and process unit in Hamadan. The HAZOP is the most widely used of the various analysis techniques available, in part because this highly structured technique is easy to teach and well-suited for petroleum industry. 1180 hazards identified by completing the study. The results of research showed that 38.136% of identified hazard were unacceptable. The root cause of 31.35% was unsafe behaviors. Considering to catastrophic consequences of probabilistic accidents, the results emphasize on control of unacceptable hazards and recommends installing pressure switch and flow switch on the product receiving lines and conducting of regular and periodic HSE auditing plans.