غلظت هیدروکربن های آروماتیک چند حلقه ای در رسوبات ساحلی بوشهر

محورهای موضوعی : مدیریت محیط زیست

علیرضا صفاهیه ¹ ( استادیار، گروه زیست شناسی دریا دانشکده علوم دریایی و اقیانوسی، دانشگاه علوم وفنون دریایی خرمشهر )
معصومه محمودی ² ( مربی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد دورود، دانش آموخته کارشناسی ارشد آلودگی دریا، *(مسئول مکاتبات) )

تاریخ دریافت : 1389/06/10 تاریخ پذیرش : 1390/04/06 تاریخ انتشار : 1393/07/01

کلید واژه: هیدروکربن های آروماتیک چند حلق, آلودگی, رسوبات, سواحل بوشهر,

چکیده مقاله :

زمینه وهدف: استان بوشهر تا حدود زیادی تحت تأثیر آلودگی های نفتی و هیدروکربن های آروماتیک چند حلقه ای(PAHs) قرار دارد، از آن جا که بسیاری از ترکیبات PAHsسرطان زا هستند و همچنین اطلاعات کافی پیرامون غلظت آلاینده های مذکور در ساحل بوشهر وجود ندارد، مطالعه حاضر به منظور آگاهی از میزان PAHs در رسوبات مناطق ساحلی بوشهر و بررسی الگوی ساختاری این ترکیبات با تکیه بر تعداد حلقه انجام یافته است. روش بررسی: نمونه برداری از رسوبات از پنج ایستگاه مختلف در طول ساحل شهرستان بوشهر انجام یافت. پس از هضم و استخراج، محتوایPAHs نمونه ها توسط دستگاه کروماتوگرافی مایع با کارایی بالا اندازه گیری شد. یافته ها: نتایج نشان داد غلظت PAHs کل در ایستگاه های رافائل، شغاب، آب شیرین کن، لیان و هلیله به ترتیب 95/844، 42/3078، 32/4790، 06/2988 و 62/2430 نانوگرم بر گرم وزن خشک بوده است. اختلاف معنی دار آماری بین غلظت PAHs کل در ایستگاه های مورد مطالعه مشاهده گردید. بیش ترین آلودگی PAHs در ایستگاه رافائل و کم ترین مقادیر آن در ایستگاه آب شیرین کن بوده است. ترکیب ساختاری PAHs بر اساس تعداد حلقه در ایستگاه های مختلف متفاوت بوده است. بحث و نتیجه گیری: نتایج نشان داد آلودگی PAHs در رسوبات سواحل بوشهر در مقایسه با رسوبات سایر نقاط دنیا در حد نیمه آلوده تا آلوده می باشد در رسوبات مورد مطالعه ترکیبات پنج و شش حلقه ای که آب گریزی و وزن مولکولی بیش تری دارند نسبت به ترکیبات دو تا چهار حلقه ای غلظت بیش تری داشتند. از آن جا که این ترکیبات آثار سوء شدید تری نیز در انسان و آب زیان برجا می نهند، لذا با توجه به تداوم فعالیت های صنعتی و نفتی در منطقه نظارت و پایش مداوم سواحل بوشهر از نظر آلودگی PAHs ضروری می باشد.

چکیده انگلیسی:

Introduction: The coastal environment of Bushehr is supposed to be affected by polycyclic aromatichydrocarbons (PAHs) and oil pollution. Despite carcinogenic characteristics of PAH compounds toliving organisms and human beings, the available information concerning PAHs contamination inBushehr is not sufficient. This study was carried out to investigate concentration and distribution ofPAH compounds based on number of rings in their structure, in the coastal sediment of Bushehr.Material and methods: Samples were collected from five different stations along intertidal zone ofthe shoreline. The samples were digested; their PAHs contents were extracted and analyzed usingHigh Performance Liquid Chromatograph (HPLC).Results: Results showed that the total PAHs (tPAHs) concentration in stations Rafael, Sheghab,Abshirinkon, Lian and Helyleh were 844.95, 3078.42, 4790.32, 2988.06 and 2430.62 ng g-1(dw)respectively. A significant difference was observed between tPAHs concentrations in differentstations.The maximum tPAHs concentration was measured in station Rafael, while its minimum level wasobserved in Abshirinkon. Based on the number of the rings in the molecules, the PAHs composition indifferent stations varied significantly (P<0.05).Conclusion: Compared to previous studies from other locations of the world, PAHs contamination inthe Bushehr coastal sediment was evaluated as moderate to severe. The major part of contaminationwas comprised by High molecular weight PAHs with 5 or 6 rings while 2, 3 and 4 rings compoundshad less contribution. Since the adverse and carcinogenic effects of high molecular weight compoundsare more severe in aquatic organisms and because its continuous anthropogenic discharges in Bushehr,regular monitoring of PAHs in the area is necessary.

منابع و مأخذ:

1. Manoli, E., samara, C., konstantinou, I., Albanis, T, 2000. Pollution survey o polycyclic aromatic hydrocarbons in the bulk precipitation and surface waters of northern Greece.  Chemosphere, Vol.41, pp.1845- 1855.


2. Albers P. H., 2003. Petroleum and Individual Polycyclic Aromatic Hydrocarbons  In Handbook Of Ecotoxicology, edited by Hoffman, D.J., Rattner,B.A. Burton,G.A., Cairns, J., pp.342-360.


3. ATSDR- Agency for Toxic Substances and Disease Registry. 1995. Toxicological Profile for Polycyclic Aromatic Hydrocarbons (PAHs), Department of Health and Human Services. Atlanta..


4. Baumard, P., Budzinski, H., Garrigues, P., Sorbe, J.C., Burgeot, T., Belloca, J., 1998. Concentration of PAH in Various Marine Organisms in Relation to those in Sediments to Throphic Level.  Marin Pollution Bulletin, Vol.36, pp.951-960.


5. Guitart, Carlos., Garcı´a-Flor, N., Bayona, J. M., Albaige´s, J., 2007. Occurrence and fate of polycyclic aromatic hydrocarbons in the coastal surface microlayer. Marine Pollution Bulletin, Vol.54 , pp.186–194.


6. Cortazar, E., Bartolomé, L., Arrasate, S., Usobiaga, A., Raposo, J.C., Zuloaga,O., Etxebarria,N., 2008. Distribution and bioaccumulation of PAHs in the UNESCO protected natural reserve of Urdaibai, Bay of Biscay. Chemosphere, Vol.72, pp.1467–1474.


7. MOOPAM. 1999. Standard Methods for Chemical Analysis of Petroleaum Hydrocarbons, Regional Organization for the Protection of Marine Environment, third addition, Kuwait. 


8. US Environmental Protection Agency. 1996. Method 3540C, Soxhlet Extraction. 8pp.


9. Gustafson, K.E., Dickhut, R.M., 1997. Distribution of polycyclic aromatic hydrocarbons in Southern Chesapeake Bay surface water: evaluation of three methods for determining freely dissolved water concentrations. Environmental Toxicology and Chemistry, Vol.16, pp.452–461.


10. Nelson, E.D., McConell, L.L., Baker, J.E., 1998. Diffusive exchange of gaseous polycyclic aromatic hydrocarbons and polychlorinated biphenyls across the air – water interface of the Chesapeake Bay. Environmental Science and Technology, Vol.32, pp.912– 919.


11. Restrepo, B.J., Verbel, J.V., Lu, Sh., Ferna´ndez, J.G., Avila, R.B., Hoyos, I.O., Aldous, K.M., Addink, R., Kannan, K., 2008. Polycyclic aromatic hydrocarbons and their hydroxylated metabolites in fish bile and sediments from coastal waters of Colombia.  Environmental Pollution, Vol.151, pp.452-459.


12. Mille, G., Asia, L., Guiliano, M., Malleret, L., Doumenq, P., 2007. Hydrocarbons in coastal sediments from the Mediterranean Sea (Gulf of Fos area, France). Marine Pollution Bulletin, Vol.54, pp.566–575.


13. Tolun, L., Martens, D., Okay, O.S., Schramm, K.W., 2006. Polycyclic aromatic hydrocarbon contamination in coastal sediments of the Izmit Bay (Marmara Sea): Case studies before and after the Izmit Earthquake. Environment International, Vol.32, pp.758–765.


14. Peachey, R.B.G., 2003. Tributyltin and polycyclic aromatic hydrocarbon levels in Mobile Bay, Alabama: A review. Marine Pollution Bulletin, Vol.46, pp.1365–1371.


15. Readman, j.w., Fillmann, G., Tolosa, I., Bartocci,J., Villeneuve,J.P., Catinni,C., Mee,L.d., 2002. Petroleum and PAH contamination of the Black Sea. Marine Pollution Bulletin, Vol.44, pp.48–62.


16. Viguri, J., Verde, J., Irabien, A., 2002. Environmental assessment of polycyclic aromatic hydrocarbons (PAHs) in surface sediments of the Santander Bay, Northern Spain. Chemosphere, Vol.48, pp.157–165.


17. Storelli, M.M., Marcotrigiano, G.O., 2000. Polycyclic aromatic hydrocarbon distributions in sediments from the Mar Picol, Ionian Sea, Italy.  Bulletin of Environmental Contamination and Toxicology, Vol.65, pp.537–544.


18. Awad, H., Al eissa, S.A., Al moharamy, M.A., 1990. Oil pollution in waters, fish and sediments in gulf of Oman environment. Marine Science, Vol.1, pp. 9-16.


19. Tolosa, I., Mora, S.I., Fowler, S.W., Villeneuve, J.P., Bartocci, J., Cattini, C., 2005. Aliphatic and aromatic hydrocarbons in marine biota and coastal sediments from the Gulf and the Gulf of Oman. Marine Pollution Bulletin, Vol.50, pp.1619-1633. 


20. IPCS- International Programme on Chemical Safety. 1998. Selected Non-heterocyclic Polycyclic Aromatic Hydrocarbons. World Health Organization, Geneva, Environmental Health Criteria 202.


21. Dickhut, R.M., Canuel, E.A., Gustafson, K.E., Liu, K., Arzayus, K.M., Walker, S.E., Edgecombe, G., Gaylor, M.O., MacDonald, E.H., 2000. Automotive sources of carcinogenic polycyclic aromatic hydrocarbons associated with particulate matter in the Chesapeake Bay Region. Environmental Science and Technology, Vol.34, pp.4635-4640.


22. واقفی، م.، مقدسی، ن.، «کنترل فرسایش و جلوگیری از تخریب سواحل خلیج فارس(مطالعه موردی ساحل لیان بوشهر)»-همایش بین المللی خلیج فارس، آذر ماه 1388-  بوشهر- ایران.