برآورد جمعیت ول حفار غربی Ellobius lutescens با استفاده از روش های فاصله ای درشهرستان همدانر

محورهای موضوعی : تنوع زیستی

گلنار مخفی ¹ , محمود کرمی ² , مرتضی نادری ³ , علی اکبر یالپانیان ⁴

1 - کارشناس ارشد محیط زیست، باشگاه پژوهشگران جوان و نخبگان، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد همدان. * (مسوول مکاتبات)ه ازاد اسلامی واحد همدان
2 - استاد بازنشسته گروه محیط زیست، دانشکده منابع طبیعی کرج، دانشگاه تهران، کرج.
3 - استادیار گروه محیط زیست، دانشکده کشاوزی و منابع طبیعی، دانشگاه اراک.
4 - کارشناس ارشد محیط زیست، دانشگاه عمران و توسعه واحد همدان.

تاریخ دریافت : 1393/08/05 تاریخ پذیرش : 1396/06/15 تاریخ انتشار : 1399/11/01

کلید واژه: برآورد جمعیت, روش T مربع, شهرستان همدان, ول حفار غربی, روش بیت و رایپلی,

چکیده مقاله :

زمینه و هدف: آگاهی از اندازه جمعیت های جانوران برای مدیریت و حفاظت حیات وحش بسیار مهم و پیش نیاز اصلی مدیریت موثر حیات وحش است. گونه ول حفار غربی به دلیل استراتژی خاص حیات مثل زندگی زیرزمینی، کم تر مورد توجه متخصصین بوده است و با توجه به این که یکی از اطلاعات اولیه و مورد نیاز برای مدیریت حیات وحش برای هر گونه، تعیین فراوانی آن است، به همین منظور به برآورد جمعیت ول حفار پرداخته شده است. روش بررسی: در این پژوهش از دو روش فاصله ای (روش T مربع و روش پیت و رایپلی) استفاده شده است. این روش ها نیازمند استفاده از پلات، کوادرات و نشانه گذاری افراد نیستند و به عنوان روش های بدون پلات مشهورند.هم چنین برای تعیین اندازه نمونه از روش سیبر(1982) و برای تعیین طول کلی ترانسکت ها از فرمول بارنهام و همکاران (1980) و از نرم افزار Ecological Methodology استفاده گردیده است. یافته ها: در روش T مربع با اندازه نمونه 27=n، میزان تراکم 56 فرد در هکتار محاسبه شد که با سطح احتمال 95% دارای بازه ای در حدود 44/38 تا 8/63 (0.0039=S.E ) می باشد. در روش پیت و رایپلی، با اندازه نمونه 27=n، میزان تراکم ول حفار غربی 49 فرد در هکتار محاسبه شده که در سطح احتمال 95% دارای بازه ای در حدود 2/45 تا 6/52 (0.00076 = S.E)می باشد. نتیجه گیری: با توجه به تجمیع نتایج اخذ شده از این تحلیل ها، جمعیت ول حفار به طور متوسط 50 فرد در هر هکتار برآورد گردید که نشان دهنده تراکم بالای این حیوان نیست اما می توان آن را به عنوان گونه آفت زمین های کشاورزی در نظر گرفت.

چکیده انگلیسی:

Background and Objectives: knowledge about the animal Population size is important for Wildlife management and is the main requirement tool for management and is the prerequisite for management. Western mole-vole have special life. It has underground life and for this reason the researchers have been little attention to it. Estimating abundance is important and first information that use wildlife management. Therefore study estimating abundance is done for this species. Method: We use to distance models (T-square sampling and Byth and Ripley). This models don’t need plot and quadrats and Using Seber (1982) model for sample size. Also we use Burnham et al. (1980) for total length of transect and using Ecological Methodology software. Findings: The T-square method, the sample size n=27, density was estimated 56 species per hectare that the 95% confidence interval limits of 38/44 to 63/8 species per hectare (SE=0/0039). The Byth and Ripley method, the sample size n=27, density was estimated 49 species per hectare that the 95% confidence interval limits of 45/2 to 52/6 species per hectare (SE=0/00076). Discussion and Conclusion: The final mean population size was considered 50 species per hectare.  

منابع و مأخذ:

1. Moradi Gharahkloo, M.  2009. A Study of Biological Variety of Zanjan Province Rodents and Their Effects on Cultivated Fields. Journal of Agricultural Sciences and Natural Resources, Vol 16. (In Persian)


2. Ghadirian, T., Karami, M., Danehkar, A., Hemami, H. 2011. Population and density estimate of Black Rat (Rattus rattus) in Mangrove Forests in Hara Biosphere Reserve - Hormozgan Province. Journal of Natural Environment, Vol 64. (In Persian)


3. faizolahi, k.2012. The Biology of Small Mammals. Academic Center for Education, Culture and Research (ACECR). (In Persian)


4. Reyahi Khoram, M. 2011. Environmental Evaluation and Land Use Planning. Islamic Azad University of Hamadan (In Persian).


5. Moradi GHarkhloo, M. 2003. A Study on the Morphology, Karyology and Distribution of EllobiusFisher, 1814 (Mammalia: Rodentia) in Iran, Turk J Zool, Vol 27.


6. Begall, S and Burda,H. 2007. Subterranean Rodents; News from Underground. Springer-Verlag Berlin Heidberg New York.


7. Ziaie, H. 2008. A Filed Guide to the Mammals of Iran. Iran Wildlife Center. Tehran. (In Persian).


8. International Union for Conservation of Nature and Natural Resources.


9. Ejtehadi, H. 2009. Methods of Measuring Biodiversity. Ferdowsi University of Mashhad Publication. (In Persian)


10. Krebs,  C. J., Danell, K., Angerbjorn, A., Agrell, J., Berteaux, D., Brathen, K. A., Danell, O., Erlinge, S., Fedorov, V., Fredga, K., Hjalten, J., Hogstedt, G.,  Jonsdottir , I. S.,  Kenney, A. J., Kjellen, N., Nordin, T., Roininen, H., Svensson, M., Tannerfeldt, M., & Wiklund, C. 2003.Terrestrial trophic dynamics in the Canadian Arctic. Canadian Journal of Zoology. 81:827-843.


11. Krebs, C. J. 1999. Ecological Methodology.2ned.Addison Wesley.


12. Buckland, D. R., Anderson, A. R., Burnham, K. p., Laak, J. L., Borchers, D. L., &Thomas, L. 2004.  Advanced Distance Sampling Estimating of Biological Populations. Oxford University Press.


13. Seber, G.A.F. 1973. The Estimation of Animal Abundance and Related Parameters, 2nd edn. Macmillan, New York.


14. Evdokimov .N.G. 2000. Fluctuation of population size and structure in the NorthernMole Vole: Preliminary Analysis. Russion Journal of Ecology. Vol 34.


15. Coskun, Y. 2003. Observations on the Mole Vole, Ellobius lutescensThomas 1897, Mammalia: Rodentia) in Turkey, Turk J Zool, Vol 27.


16. Bihamta, M. 2008.Principles of Statistic for the Natural resources Science. University of Tehran Press. (In Persian)


17. Darvish, J.2007. Methodology in Animal Biosystematics. Academic Center for Education, Culture and Research (ACECR). (In Persian)